Generatie Y: dé milieubewuste generatie, toch?
Veel millennials (geboren tussen 1981-2000) bekommeren zich om vleesconsumptie, maken zich druk om hun ecologische voetstap en staken voor het klimaat. Aan de andere kant zijn jongeren en adolescenten in Nederland volgens onderzoek de grootste groep drugsgebruikers. Harddrugs zijn ontzettend schadelijk voor het milieu. Staat dit niet lijnrecht tegenover het ideaal van een leven, dat wordt geleefd op enkel plantaardige producten?
Harddrugs en leeftijd
Uit de ‘Nationale drug monitor’ van het Ministerie van Justitie uit 2018 blijkt dat ecstasy onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO de meest gebruikte harddrug is. In 2017 heeft 8,4% ooit ecstasy gebruikt. Ecstasy is veruit de belangrijkste drug in het uitgaansleven. Van de 20-24-jarigen heeft bijna een kwart ervaring met ecstasy. Bij 25-29-jarigen is dit aandeel bijna één op de vijf. Als je kijkt naar de gegevens van het ‘laatste jaar’, volgen 18-19-jarigen hierna als meest gebruikende leeftijdsgroep. Het gebruik is in deze leeftijdsgroepen hoger dan in alle andere leeftijdsgroepen.
Hoe milieubewust leeft deze groep?
Uit een persbericht van Milieu Centraal uit 2018 blijkt dat ongeveer de helft van de millennials (53%) het belangrijk vindt om in het dagelijks leven duurzame keuzes te maken. Ruim een kwart praat regelmatig of vaak over duurzaamheid en zeven van de tien jongvolwassenen hebben behoefte aan informatie over hoe ze duurzamer kunnen leven. Bij 72% van de millennials zijn de meeste gloeilampen vervangen door energiezuinige lampen en ze scheiden zo’n 80% van de verschillende afvalstromen.
In het artikel ‘Zo leeft de groene generatie’ dat het AD in 2017 publiceerde, wordt vermeld dat zowel het Sociaal Cultureel Planbureau als de Nederlandse Vereniging voor Veganisme ervanuit gaan dat ons land zo’n 70.000 veganisten telt. Twintig jaar eerder waren dat er nog maar 16.000. Opvallend hierbij is dat steeds meer millennials de keuze maken om geen dierlijke producten te eten en te gebruiken.
Drugs en milieuschade
Uit de publicatie ‘Drugs, milieu en criminaliteit’ dat het Trimbos Instituut in 2019 publiceerde, blijkt dat in het jaar daarvoor 292 dumplocaties en 82 productielocaties werden geregistreerd. Hierbij is vermeld dat deze cijfers mogelijk incompleet zijn, omdat niet alles wordt gemeld en geregistreerd.
Hoe veroorzaakt drugsafval eigenlijk milieuschade? In drugsafval zitten veel chemicaliën zoals zoutzuur en zwavelvuur die het milieu beschadigen. Bij het dumpen van het afval in bijvoorbeeld natuurgebieden, komt het geregeld voor dat vaten gaan lekken. Dit is schadelijk voor de natuur én de mens. Bovendien kost het opruimen van drugsafval de overheid gemiddeld €12.500,- per keer. In bijvoorbeeld Noord-Brabant gaat het hierbij om enkele tonnen per jaar. Vervolgens gaat dit weer ten koste van andere natuurbeschermende activiteiten.
Drugshandel en drugscriminaliteit zijn vaak grensoverschrijdend. Volgens de Rijksoverheid werkt Nederland met andere landen samen om internationale drugshandel en criminaliteit, zoals illegale drugsdumpingen, tegen te gaan. De verschillende lidstaten van de Europese Unie (EU) hebben een gezamenlijke EU-drugsstrategie. Hiernaast informeren de lidstaten elkaar door middel van het ‘EU Early warning system’ snel als er een nieuwe synthetische drug op de markt komt. Ze informeren elkaar bijvoorbeeld over de gezondheidsrisico’s en de behandeling van gebruikers.
Verantwoordelijkheid voor milieuschade
In hoeverre zijn gebruikers verantwoordelijk voor druggerelateerde milieuschade? Voor het onderzoek ‘Het verantwoordelijkheidsgevoel van (potentiële) gebruikers van partydrugs ten aanzien van druggerelateerde milieuschade en ondermijnende criminaliteit’ (2019) bevroeg het Trimbos Instituut 734 stappers tussen de 15 en 35 jaar. Aan hen werd gevraagd in hoeverre ze bekend zijn met bijvoorbeeld het dumpen van afval in de natuur en de aantallen doden die misdaden in het drugscircuit tot gevolg hebben.
Over het algemeen vonden de ondervraagden alle beschreven situaties ernstig. Toch antwoordden ze ‘neutraal’ op de vraag in hoeverre ze vinden dat drugsgebruikers medeverantwoordelijk zijn voor alle ellende. De gemiddelde scores lagen tussen de 2,7 en 3,0 (neutraal) op een schaal van 1 (helemaal niet) tot 5 (helemaal wel).
Ongeveer driekwart van de ondervraagden had ervaring met het gebruik van xtc, cocaïne of amfetamine (speed). Een kwart had dit niet en vond tevens de aangedragen kwesties erger en de medeverantwoordelijkheid van gebruikers groter.
Ferry Goossens, Senior Wetenschappelijk Medewerker van het Trimbos Instituut, schreef in mei 2019 een blog over de medeverantwoordelijkheid voor drugsdumpingen van ecstasygebruikers. ‘’Het is heel simpel, zonder vraag geen aanbod. Gebruikers van ecstasy kopen een illegaal product. De productie daarvan gaat gepaard met illegale dumpingen die ontstaan omdat gebruikers het product blijven kopen.’’, aldus Goossens.
Verder schrijft hij dat gebruikers de pillen natuurlijk niet zelf in elkaar draaien en dat mensen in productie- en distributieketens ook schuldig zijn. Volgens Goossens neemt dit echter niet weg dat de gebruiker zelf ook een verantwoordelijkheid blijft hebben in die keten: ‘’Wie vandaag ecstasy gebruikt, draagt bij aan de dumpingen.’’ Ferry benoemt tevens dat het van belang is dat mensen over dit onderwerp horen, lezen, zich erin verdiepen, er mee bezig zijn en er gesprekken over hebben met anderen. Dit kan ervoor zorgen dat men een moreel conflict gaat ervaren: ‘’Ik vind het milieu belangrijk, drugsgebruik is slecht voor het milieu, ik gebruik drugs, dat zit me niet lekker.’’, aldus Ferry Goossens.
Harddrugs, milieuschade en veganisme
In de publicatie ‘Is coke eigenlijk wel zo vegan? Een onderzoek’ van Vice (2017) wordt een onderscheid gemaakt tussen ethisch en ecologisch veganisme. Kort gezegd: een ethische veganist geeft om levende wezens en een ecologische veganist vindt dat elk ander dieet de planeet kapot maakt.
Voor ethische planteneters is drugsgebruik wellicht makkelijker goed te praten. Als je echter vindt dat elk ander dieet de planeet kapot maakt, is het natuurlijk krom als harddrugs onderdeel zijn van je ‘veganistische levensstijl.’
Isa Door (19) is studente Creative Business en houdt af en toe wel van een pilletje. Ze is sinds augustus 2018 volledig vegetariër en sinds juli dit jaar eet ze alleen nog veganistisch. Isa Door zou zichzelf omschrijven als ethische veganist. Haar beweegreden om veganistisch te eten is voornamelijk de manier waarop het eraan toe gaat in de vee-industrie en melkproductie. Op haar bord zijn dus geen dierlijke producten te vinden. Hiernaast maakt ze ook andere milieubewuste keuzes: ze scheidt afval en maakt zo veel mogelijk gebruik van de fiets. Toch gebruikt ze af en toe harddrugs: XTC en speed. Hoe moreel dubieus is dit anno 2019?
Foto: Beau Geraeds
Op de vraag wat de veganistische Isa weet over milieuschade die drugs aanrichten, antwoordt ze: ‘Nul.’ Het schort dus nogal aan kennis over dit onderwerp. Over de stelling dat drugsgebruikers medeverantwoordelijk zijn voor de milieuschade die wordt aangericht, zegt ze nonchalant dat gebruikers inderdaad medeverantwoordelijk zijn. Het is slecht voor het milieu, maar daar doet ze – net als vele anderen met haar – verder niets mee. ‘’Ignorance is bliss.’’, zegt Isa.
De normen rondom roken, vleesconsumptie en vliegen zijn de laatste decennia flink veranderd. Daarnaast neemt het aantal veganisten behoorlijk toe. Gezien de hedendaagse interesse in veganisme, milieu en klimaat onder jongeren, is het niet gek om te veronderstellen dat het milieuargument in de toekomst van belang is voor de keuze om wel of geen harddrugs te gebruiken.
Het is belangrijk dat jongeren meer te weten komen over schade die drugs aanrichten. Meer kennis, minder harddrugs en minder milieuschade.