Kampioenschap te koop

‘Ik heb nog nooit een zak geld een goal zien maken.’ Eén van de bekendere quotes van Johan Cruijff, volgens een hoop mensen de allerbeste voetballer die Nederland ooit heeft gekend. Uiteindelijk merkt de gemiddelde voetballiefhebber dat er wel steeds meer geld in de sport omgaat. Ter vergelijking: Cruijff verliet Ajax in 1973 voor FC Barcelona voor 1,9 miljoen euro. In 2019 maakte Frenkie de Jong diezelfde overstap voor 86 miljoen euro. Dat is een aanzienlijk verschil.

Ook in de Nederlandse Eredivisie wordt er steeds meer uitgegeven. In onderstaande grafiek is te zien welke club het meest heeft uitgegeven per seizoen sinds seizoen 2013/2014 tot en met 2023/2024. Zeker de laatste jaren is merkbaar dat er bijna ieder jaar meer wordt uitgegeven. Of dat ook tot succes leidt is daaronder te zien.

In zes van de elf gevallen is aan te tonen dat de club die het meest heeft uitgegeven, ook daadwerkelijk een prijs heeft gewonnen. Dat is 54,45% van het totaal en dus meer dan de helft. In twee gevallen heeft het zelfs twee prijzen opgeleverd in één seizoen.

Europees voetbal belangrijk

Als het aan sporteconoom Pieter Verhoogt ligt, is geld de allerbelangrijkste factor in de voetballerij. Het gaat er wel om dat clubs het op een goede manier investeren. Een stadionuitbreiding of een investering in de jeugdopleiding is soms nodig, maar uiteindelijk moet een club zijn geld uitgeven aan de spelers op het veld. ‘Voor een club in Nederland is het belangrijk dat je een selectie neerzet die zich kan kwalificeren voor Europees voetbal’, vertelt Verhoogt. Daarmee is met name de Champions League belangrijk. In Nederland plaatsen de kampioen en nummer twee zich voor het zogenoemde “miljoenenbal” en heeft de nummer drie van de ranglijst de kans om zich via play-offs te plaatsen. Bij plaatsing levert dat tientallen miljoenen op. ‘Ajax loopt bijvoorbeeld die miljoenen mis die Feyenoord en PSV wel krijgen. Daarom moet Ajax nu geld halen uit de verkoop van spelers. Een club moet gewoon continu in hun spelers blijven investeren. Als die het goed doen kunnen ze altijd voor drie keer zoveel naar een buitenlandse topclub.’ Het is volgens Verhoogt ook de moeite waard om geld te investeren in een goede coach. Peter Bosz en Arne Slot zijn bij PSV en Feyenoord daar naar zijn mening het goede voorbeeld van. ‘Zij maken een ploeg beter. Daarbij moet je wel iemand zoeken waarvan analyses uitwijzen dat hij een ploeg echt beter maakt. Anders kan een club nog altijd beter investeren in een goede spits dan in een trainer.’

Geld of structuur?

Is geld dan echt alles? Hoewel er in bovenstaande grafiek in zes gevallen prijzen worden gewonnen, wordt er ook vijf keer naast een prijs gegrepen. Als je naar de grafiek kijkt is duidelijk zichtbaar dat Ajax in de laatste twee seizoenen in totaal ruim 220 miljoen heeft uitgegeven, maar daar geen prijzen aan over heeft gehouden. Verhoogt: ‘Geld is belangrijker dan de organisatie, maar met een goede organisatiestructuur breng je waarschijnlijk ook meer geld binnen. Bij Ajax hebben ze bijvoorbeeld met heel veel geld hele goedkope dingen gekocht. Dat gaat in geen enkele bedrijfstak goed.’

Dataverantwoording: De data die gebruikt is voor de twee bovenstaande visualisaties is afkomstig van transfermarkt.nl. Deze site deelt allerlei gegevens rondom voetbalclubs, competities en spelers. De kleuren zijn bedoeld om aan te tonen dat het in dit geval om twee verschillende clubs gaat. PSV heeft de donkerrode kleur gekregen en Ajax de roze kleur. Zo is duidelijk te zien dat het om twee verschillende clubs gaat. Om een goed beeld te geven staan er twee visualisaties onder elkaar. Zo kan de lezer goed zien welke visualisatie aantoont hoeveel geld er is uitgegeven om vervolgens te kunnen zien of het prijzen heeft opgeleverd. Zo wordt de visualisatie niet te druk. Ook kan men aan de kleuren zien dat het om dezelfde clubs gaat.