Voetbalshirts verzamelen op Champions League niveau
Voetbalshirts worden tegenwoordig niet alleen maar door spelers gedragen. Fans kunnen bij bijna iedere voetbalclub de fanshop inlopen om het thuis-, uit- of soms zelfs derde shirt te kopen. Sommige mensen maken er een sport van om deze shirtjes te verzamelen. Zo ook de Groningse Arjan Wijngaard. Maar waarom verzamelt deze Groninger nou zoveel voetbalshirts?
Het is een grauwe maandag in Groningen. De lucht is bedekt met wolken, geen stukje blauw te zien. Dat de plaatselijke voetbalclub dit jaar voor het eerst in lange tijd is gedegradeerd is verder niet te merken in de stad. De onrust die heerst bij FC Groningen tijdens dit seizoen is nergens meer te bespeuren. In de doodnormale Oosterparkwijk, waar ooit het oude stadion van de club lag, is langs Mulder Tweewielers, Apotheek Oosterpark en de Jumbo, echter kleur te spotten op deze grijze dag. Gele huizen en rode daken geven de wijk kleur. Daartussen zit ook nog eens een ware regenboog verstopt. Een regenboog van voetbalshirts wel te verstaan.
Regenboogkamer
Deze regenboog behoort tot Arjan Wijngaard. Een rustige Groninger die in het dagelijks leven werkt voor een bank. Bij binnenkomst in zijn woonkamer hangen twee shirts boven de TV. Eén van FC Groningen en de ander van Feyenoord. De twee clubs die hij hoog heeft zitten. Voor een shirtverzamelaar is dat toch nog bescheiden. Enkel twee shirts op de muur. Daar komt verandering in als je de zwarte trap omhoog loopt. De deur, waar twee zwarte, wedstrijdgedragen shirts van FC Groningen op hangen, staat al open. ‘Hateboer’ en ‘Lindgren’ zeggen de witte letters op de ruggen van de shirts. Ook glinstert een Europa League badge op de zijkant. Achter de deur word je haast overspoeld door felle kleuren en shirts. Voor de één is dit een regenboog, maar voor de ander de pot met goud.
Waarom verzamelen?
“Het zijn er momenteel ruim 2900”, zegt Wijngaard over zijn shirtcollectie. Ze komen vanuit alle hoeken van de wereld. Zo toont hij bijvoorbeeld een feloranje shirt van Bhutan Football Federation. Intussen plukt hij nog een aantal shirts tussen de rekken vandaan om een beeld te geven van wat voor opvallende shirts zijn collectie rijk is. Het verzamelen van die shirts heeft simpelweg te maken met de passie voor voetbal. “Daar begint het natuurlijk mee. Dan maak je een keuze. De één kiest voor vaantjes, de ander voor pinnetjes en weer een ander voor sjaals. Ik heb voor shirts gekozen, al heb ik ook zo’n driehonderd sjaals.” Dat verzamelen heeft geen bijzondere reden. Toen Wijngaard begon met verzamelen was het de tijd van de gabbers en housemuziek. Daar was het dragen van een voetbalshirt ook normaal. “Wellicht dat dat meegespeeld heeft.” Zelf had hij toen nog niet bedacht dat zijn verzameling zo groot zou worden als dat hij nu is. “Toen had je ook nog geen Marktplaats of Ebay, dus was de mogelijkheid om ze online te kopen er nog niet.”
Maar waarom verzamelen mensen eigenlijk überhaupt zo graag? Dat heeft met meerdere dingen te maken. Denk bijvoorbeeld aan de opkomst van openbare verzamelingen als musea en bibliotheken. Het was een inspiratie voor mensen om zelf dingen te gaan verzamelen. Verzamelen heeft met psychologische en emotionele factoren te maken. Elke keer als een verzamelaar iets uitzoekt om zijn of haar verzameling mee uit te breiden, zorgt dit voor een vrolijk gevoel en de drang nog meer te willen toevoegen. Verzamelen kan ook aan bepaalde personen, plaatsen of andere dingen herinneren. Zo kan het een herinnering tastbaar maken. Eén op de drie Nederlanders verzamelt wel iets. Het zit bij Nederlanders dus ook redelijk in het bloed.
The Good, the Bad and the Missing Shirt
Wat shirts zo bijzonder maakt ligt aan een aantal verschillende factoren. “Ten eerste hebben de spelers het natuurlijk aan. Het shirt heeft vaak een connectie met de club en de clubkleuren en het shirt is, zeker tegenwoordig, ieder jaar weer anders. Soms wel meerdere keren per jaar.” Dat laatste zorgt er mede voor dat het, in ieder geval voor Wijngaard, een verzameling is die altijd door kan blijven gaan. “Nooit ben je compleet. Ik denk dat die factoren shirts mooi en leuk maken.”
“Als verzamelaar vind ik het het mooist als een shirt compleet is, dus dat wil zeggen een clublogo, een merklogo en een sponsor. Ook vind ik het leuk als het shirt wat afwijkt.” Zo heeft hij bijvoorbeeld een shirt waar Garnalen op staan, vanwege de sponsor. Wijngaard is echter niet alleen verzamelaar, maar ook supporter. Zo heeft hij van zijn favoriete clubs, FC Groningen, Feyenoord en het Engelse Everton FC, verreweg de meeste shirts. Voor deze shirts gelden andere regels. “Dan moet het logo in de clubkleuren zijn.” Waar zijn verzamelde shirts het liefst gekke kleuren of veel reclame bevatten, is dat dus totaal anders voor de shirts van zijn favoriete clubs. Als voorbeeld gebruikt hij een shirt van FC Groningen. Het is een extra shirt dat zijn design heeft te danken aan artiest Kraantje Pappie. Een wit shirt, met groene, grijze en roze toevoegingen. Het clublogo is, anders dan op het thuisshirt, roze. Een perfect voorbeeld van wat de voetbalfan in Wijngaard dus liever niet ziet. “Dat heeft niet met de kleur roze te maken, maar gewoon met het afwijkende.”
Er is één duidelijke favoriet. Wederom een shirt van zijn favoriete club: FC Groningen. Niet zomaar een shirt, maar een shirt van zo’n veertig jaar geleden. Het is een wit shirt met lange mouwen en rode letters van de sponsor AGO. Er staat geen logo op, buiten de ‘R’. Dit verwijst naar het logo van het Rotterdamse kledingmerk Robey. “Dat shirt is mijn favoriet, omdat er toen nog geen webshops waren. Er zijn er ook gewoon niet zoveel van.” Het shirt is waarschijnlijk gedragen in een Europese wedstrijd en Wijngaard weet zeker dat hij echt van FC Groningen is, want hij heeft hem persoonlijk gekregen van een oud speler. Voor de Groningse verzamelaar ontbreekt er ook nog één shirt. Het shirt waarin FC Groningen de bekerfinale van 2015 heeft gewonnen tegen PEC Zwolle. Dit moet uiteraard een wedstrijdgedragen shirt zijn. Dat maakt het wel heel lastig voor Wijngaard, want deze zijn vrij moeilijk te verkrijgen. Er zijn echter nog meer shirts die niet tussen de rekken van Wijngaard hangen.
Dit heeft alleen een andere reden. Een blauwwit shirt met rode Pompeblêden zul je niet snel zien in deze kamer. Dat geld ook voor een wit shirt met rode baan in het midden of een rood-wit gestreept shirt. SC Heerenveen, Ajax, PSV en FC Twente zijn rivalen van de favoriete clubs van Wijngaard en daarom niet zichtbaar tussen de vele clubs. “Ik ben zeker niet anti. Iedereen mag zijn eigen clubvoorkeur hebben, maar ik vind het niet heel erg als die clubs een wedstrijd verliezen zeg maar, haha.”
Verzameltips
Wijngaard heeft twee tips voor beginnende voetbalshirtverzamelaars. “Bepaal je budget, want tegenwoordig is alles overal te koop. Het is belangrijk om te bedenken wat je per maand uit wil geven. Daarnaast moet je bepalen of je je gaat specialiseren.” Zelf wil hij graag zoveel mogelijk shirts van clubs die men niet gelijk herkent. Dat maakt zijn verzameling net wat anders dan de rest. “Kies vooral iets uit dat je leuk vind.”