Een team met Virgil van Dijk achterin, Xavi Simons op het middenveld en Steven Bergwijn voorin. Het zou zomaar een voorbeeld kunnen zijn van de opstelling van Suriname op het wereldkampioenschap voetbal van 2026, maar zo ver kwam het niet.
Van Dijk, Simons en Bergwijn zijn slechts enkele voorbeelden van talloze voetballers die ervoor gekozen hebben om niet voor Suriname, maar voor het Nederlands elftal uit te komen. Niet alleen in het heden, maar ook in het verleden zagen Nederlandse voetballers met Surinaamse roots meer in Oranje dan in het Surinaamse voetbalelftal. Spelers als Ruud Gullit, Clarence Seedorf en Edgar Davids hebben ervoor gezorgd dat Nederland zich wist te kwalificeren voor verschillende wereldkampioenschappen. Kwalificatie voor een WK is voor het Nederlands elftal de normaalste zaak van de wereld geworden. Maar een wereldkampioenschap voor Suriname? Dat heeft er voor Natio, zoals de selectie heet, nog nooit ingezeten. Maar deze keer?
Deze keer zou alles anders kunnen worden.
WK 2026
Het wereldkampioenschap voetbal van 2026 wordt grootser dan ooit als we de FIFA mogen geloven. Het WK-deelnemersveld gaat van 32 naar 48 deelnemende landen, wat ervoor zorgt dat er meer wedstrijden dan ooit gespeeld gaan worden.
Het toernooi wordt gehouden in Amerika, Canada en Mexico en ook dat is een primeur, nog nooit werd er een WK georganiseerd door 3 verschillende landen.
Het WK van 2026 begint op 11 juni in het Estadio Azteca in Mexico-Stad en zal ruim een maand later op 19 juli afgesloten worden met de finale in New York.
‘Het hoofddoel van de SVB zal in deze FIFA-cyclus gericht zijn
John Krishnadath (voorzitter Surinaamse Voetbalbond)
op het kwalificeren van Natio voor het WK 2026.’
Concacaf
Om deel te mogen nemen aan het wereldkampioenschap, moet een land zich kwalificeren. Niet alle landen doen mee aan hetzelfde kwalificatie format. Omdat het wereldkampioenschap voor landen van alle verschillende continenten is, zorgen de verschillende voetbalfederaties van verschillende regio’s voor verschillende kwalificatietoernooien. De Concacaf organiseert het kwalificatietoernooi voor Suriname. Dan komt als eerst de vraag naar boven, wat is de Concacaf? De Concacaf is de voetbalfederatie voor landen uit Noord-Amerika, Centraal-Amerika en de Caraïben. Ter verduidelijking, Europa heeft de UEFA, zij organiseren het kwalificatietoernooi voor landen uit Europa, Suriname heeft de Concacaf.
De Concacaf heeft in totaal zes wk-tickets te verdelen. Drie van deze tickets zijn weggegeven aan Amerika, Canada en Mexico, zij organiseren het toernooi en zijn daardoor automatisch gekwalificeerd. De overige drie tickets gaan naar de landen die zich weten te kwalificeren via het Concacaf-kwalificatiesysteem.
Amerika, Canada en Mexico zijn de drie grootmachten in de voetbalfederatie voor landen uit Noord-Amerika, Centraal-Amerika en de Caraïben. Er blijven na de kwalificatie van Amerika, Canada en/of Mexico nog altijd drie wk-tickets over en dat is in de geschiedenis van de Concacaf nog nooit eerder vertoond.
De kans op een Wereldkampioenschap voetbal is voor Suriname groter dan ooit.
Op jacht naar een WK-ticket
Het Concacaf-kwalificatiesysteem is opgedeeld in 3 fases. Natio zal zich via dit kwalificatiesysteem moeten gaan plaatsen voor het wereldkampioenschap van 2026. Iets wat nog nooit lukte in de geschiedenis van het Surinaamse voetbal. Oud international van Suriname Ramon Leeuwin, nam met Suriname al eerder deel aan een WK-kwalificatie. Leeuwin speelde 3 wk-kwalificatiewedstrijden met Suriname, maar wist zich niet te kwalificeren ‘Dat was het begin van een project waar de Surinaamse voetbal bond mee bezig is. Het was toen geen teleurstelling dat we het niet haalde, we zagen het wel aankomen. Het Surinaamse elftal van nu is een stuk verder dan dat wij waren.’
Nu staat Natio dus met een hele andere doelstelling aan de start van de driedelige kwalificatie. Naar de eerste fase van deze kwalificatie gaan we vooral niet te lang kijken. Suriname heeft vanwege haar plek op de Concacaf-ranglijst niet mee hoeven doen aan deze fase. Fase één bestaat uit een onderlinge strijd tussen de vier laagst geklasseerde landen van de Concacaf-ranglijst. Deze fase is inmiddels al gespeeld en hier zijn twee winnaars uit gekomen: Anguilla won van de Turks en Caicos-eilanden en de Britse Maagdeneilanden wonnen van de Amerikaanse Maagdeneilanden, zij komen terug in de tweede fase.
In fase twee wordt het een stuk interessanter, hier stroomt Natio in. Dit zijn de dertig landen die gaan strijden om drie tickets voor het wereldkampioenschap voetbal. Natio zou deze fase redelijk eenvoudig moeten kunnen overleven ‘Natio moet zonder meer bij de eerste twee kunnen eindigen. Alleen El Salvador is op papier beter.’ vertelt Diederik Samwel. Samwel volgde Natio in aanloop naar het WK van 2022 wat resulteerde in het boek Suriname op weg naar het WK. Dion Brunings, oud perschef van Natio en vandaag de dag sportjournalist in Suriname volgt de nationale selectie dankzij zijn journalistieke werkzaamheden al zeker 10 jaar. Ook hij ziet Natio de tweede fase wel doorkomen, maar toch wil de oud-perschef van Suriname nog wel een slag om de arm houden ‘Ik heb vaker geroepen dat wij wel even zouden winnen in bepaalde wedstrijden. Ik zal maar niet vertellen hoe dit uiteindelijk af liep…’
In de laatste fase, fase drie, worden de WK-tickets verdeeld. Hier verdelen de beste twaalf landen van fase twee zich over drie poules, waarvan de nummers één zich kwalificeren voor het WK voetbal van 2026. In de derde fase zal het een stuk lastiger worden zegt Samwel ‘In de laatste fase kan Natio landen als Costa Rica, Panama, Jamaica of Trinidad tegenkomen, en ook het Curaçao van bondscoach Dick Advocaat kunnen ze niet uitvlakken.’ Dat het een stuk lastiger gaat worden in deze allesbeslissende fase bevestigd ook Brunings ‘Laten we elkaar niet voor de gek houden, in de laatste fase heb je landen als Jamaica, Honduras en Panama. Dit zijn landen die een stuk verder zijn dan dat wij zijn. Wij zijn echt de underdog in dit verhaal.’
Voor een volledige uitlegvideo over de kwalificatiecyclus, klik op de afbeelding hieronder!
Nog geen Natiokoorts in Suriname
Maar toch is er wel een bijzondere hype aan de gang op dit moment in Suriname ‘Als de spelers langslopen of ze zijn in het stadion, dan wilt iedereen wel deel uitmaken van dit team.’ vertelt Dion Brunings, een sportjournalist uit Suriname.
De hoop dat Suriname zich voor het eerst weet te kwalificeren voor het WK voetbal is er nog niet echt, wanneer Brunings de feiten op een rijtje zet en de situatie uitlegt reageert het merendeel vooralsnog: ‘Jaja, het is goed hoor… We zien het wel.’
In Suriname leeft de mogelijke kwalificatie, twéé jaar voor het begin van het Wereldkampioenschap voetbal, dus nog niet echt. Brunings denkt dat wanneer de resultaten van de komende Nations League-campagne goed zijn er ook vanzelf meer aandacht en interesse komt voor de WK-kwalificatie wedstrijden ‘Wanneer de resultaten komen tijdens de Nations League, die in September van dit jaar begint, zal het wel wat meer in beeld komen.’
Diaspora-effect
Het Surinaamse voetbal zit in de lift. Een van de grootste redenen dat het nationale elftal van Surinaamse zoveel beter wordt heeft te maken met de komst van diaspora spelers naar de nationale selectie van Suriname. Terwijl landen als Jamaica, Trinidad en Tobago en Martinique spelers met een dubbele nationaliteit over heel de wereld zoeken, maakte Suriname een lange tijd geen gebruik van sporters die een dubbele nationaliteit hebben. Dean Gorré maakt zich in zijn ambt als bondscoach voor het eerst hard voor de komst van voetballers met een dubbele nationaliteit.
In 2019 komt de Surinaamse voetbalbond met een unicum, voor het eerst in de geschiedenis wordt er gebruik gemaakt van een sportpaspoort. Het sportpaspoort is te vergelijken een diplomatiek paspoort, dat iemand voor een bepaalde periode een diplomatieke status verleent. Op dezelfde manier mag een sporter het sportpaspoort alleen gebruiken tijdens een interlandperiode en moet hij het daarna weer inleveren. Op 15 november 2019 speelt Nigel Hasselbaink, met een Nederlands paspoort, voor het nationale elftal van Suriname. Hasselbaink debuteert in de met 2-1 gewonnen Concacaf Nations League-wedstrijd tegen Dominica.
Na Hasselbaink sluiten steeds meer spelers zich aan bij Natio, met als hoogtepunt tot nu toe de presentatie van Sheraldo Becker. De spits van op dat moment Union Berlin wordt op 23 november 2020 gepresenteerd. Becker moet een voorbeeld worden voor andere spelers met een Nederlandse nationaliteit, maar met Surinaamse roots.
Maar hoe belangrijk is dit diaspora-effect nou eigenlijk? Als we kijken naar het afgelopen wereldkampioenschap, het WK van 2022 dat gehouden werd in Qatar, zien we iets unieks. 16,7% van de voetballers op het WK 2022 speelt voor een ander land dan waar hij geboren is, historisch veel (De Cruciale Rol van de Diaspora op het WK, 2022).
Niet alleen op het WK van ’22, maar ook in de wereldkampioenschappen van de jaren ervoor, zorgt de diaspora voor spelers die uitkomen voor een ander land (Wie Vertegenwoordigt het Land? Een Korte Geschiedenis van in het Buitenland Geboren Atleten op het WK, 2022).
Ongelofelijke aantallen en iets waar de Surinaamse voetbalbond sinds 2019 volop mee bezig is. ‘De selectie begint vorm te krijgen, maar er moet zeker nog wat bij wil Suriname het WK halen. Daarna is het aan de trainer (Stanley Menzo) en zijn staf om daar een team van te maken.’ zegt Samwel. Het oog van de Surinaamse voetbalbond gaat vooral uit naar spelers die (nog) niet bij het Nederlands elftal in aanmerking komen zoals Danilho Doekhi en Gyrano Kerk, maar het denkt ook aan jongere spelers die nog geen keuze hebben gemaakt tussen Oranje en Natio, zoals bijvoorbeeld Milan van Ewijk. De rechtervleugelverdediger, die al minuten maakte voor Jong Oranje, maakte onlangs een mooie stap naar de sterke Engelse competitie, maar kreeg nog geen uitnodiging voor het grote Oranje. Een grote kans voor de Surinaamse voetbalbond en Natio.
En dan zijn er ook nog de spelers die helemaal nooit een oproep hebben gehad voor Oranje, zoals voor 3-voudig international Ramon Leeuwin. Voor hem was de keuze dus snel gemaakt ‘De keuze voor Suriname was er niet eens voor mij, ik ben nooit opgeroepen voor Oranje. Voor mij was het of Suriname, of helemaal geen interlandvoetbal.’
Maar geeft moet Leeuwin toegeven ‘Als de keuze er was geweest, dan had ik waarschijnlijk wel voor Oranje gekozen. Als je een topper bent, zoals de meeste Surinamers in het Nederlands elftal zijn, dan is het voor de hand liggend dat je voor Nederland kiest.’ De organisatie, het niveau, het geld en de interesse zijn daarin belangrijke factoren.
Ondanks dat zijn interlandcarrière zich tijdens de coronapandemie afspeelde kan de oud speler van onder andere FC Utrecht en AZ Alkmaar zich de wedstrijden goed herinneren ‘Het volkslied voor zo’n wedstrijd is prachtig, het was alleen jammer dat de wedstrijden vanwege de coronapandemie voor een handje vol publiek gespeeld werd. Dat is toch anders dan wanneer het hele stadion vol zit en je familie op de tribune zit.’ Suriname wist zich toentertijd niet te kwalificeren voor het WK, maar dat kwam voor Leeuwin niet als een verrassing ‘Dat was het begin van het diaspora verhaal in Suriname, het begin is toen gemaakt, nu gaan ze daarmee verder.’
Inmiddels is Leeuwin werkzaam bij AZ Alkmaar als trainer, maar we zullen hem niet snel aan het roer zien staan bij Natio. Dat ligt overigens niet aan de bond zelf. ‘Ik vind het te leuk om iedere dag met voetbal bezig te zijn. Wanneer je voor een bond werkt, werk je eens in de zoveel tijd. Ik sluit het niet uit, maar voorlopig liggen daar niet mijn ambities.’
Wanneer Suriname en Nederland zich beide weten te kwalificeren voor het wereldkampioenschap voetbal van 2026 durft Ramon Leeuwin toch niet voor één shirt te kiezen ‘Ik heb beide shirts in mijn kast hangen, tegenwoordig gaan er twee landen per poule door toch?! Ik hoop dan dat ze dan allebei doorgaan!’
Wie weet staat Natio wel met de volgende elf namen aan de start van het wereldkampioenschap van 2026.