Vijf vragen over circulair bouwen in Utrecht
Woningen bouwen en tegelijkertijd de stad de toekomst in helpen, dat is het ultieme doel van de gemeente Utrecht. Duurzaam bouwen begint de laatste jaren steeds meer vorm te krijgen. Utrecht heeft de ambitie om in 2050 een circulaire stad te zijn, waar onder andere het nog vrij onbekende circulaire bouwen een uitgangspunt van is. Wim Beelen, senior-adviseur gezond stedelijk leven bij de gemeente Utrecht, vertelt hoe Utrecht circulair moet worden. Voor de gemeente deed hij onderzoek naar duurzaam bouwen in de provincie. Hij stelde het bestand Utrecht Circulair op, waaruit een plan wordt gevormd voor de komende jaren.
[aesop_timeline_stop num=”Vraag 1″ title=”Wat houdt circulair bouwen precies in?”]
“Circulair bouwen is een duurzame manier van bouwen. Het houdt in dat je bouwt zonder dat dat bijvoorbeeld impact heeft op het milieu. Zo wordt er hiermee bijvoorbeeld minder CO2 en stikstof uitgestoten. Daarnaast is er ook minder sprake van grondstofuitputting en zorgt het voor minder schade in de biodiversiteit. Een vorm, van het bouwen op deze manier, die al gebruikt wordt is bio-based bouwen, waarbij er hernieuwbare grondstoffen zoals hout of vlas gebruikt worden.
Ook hergebruik is belangrijk in deze vorm van bouwen. Het idee is om nieuwbouw demontabel te maken, zodat het materiaal een nieuw leven kan krijgen. Een voorbeeld is een flat aan de Ivoordreef in Overvecht. Deze is circulair gedemonteerd, zodat zoveel mogelijk bouwelementen in het nieuwbouw gebouw gebruikt kunnen worden.”
[aesop_timeline_stop num=”Vraag 2″ title=”Wat voor oplossingen brengt het?”]
“Door steeds meer modulair en fabrieksmatig te gaan bouwen – een vorm van bouwen waarin huizen als een soort bouwpakket gemaakt worden – brengt circulariteit veel mogelijkheden met zich mee. Als de materialen die gebruikt worden lichter en makkelijker te verwerken zijn, betekent dat dat er minder zwaar materieel nodig is bij de bouw. Dat zorgt uiteindelijk voor de vermindering van de uitstoot van stikstof. Deze manier kan zo ook bijdragen aan het oplossen van de stikstof problematiek. Als boeren hernieuwbare grondstof gaan kweken die gebruikt kunnen worden, zorgt ook dat voor minder uitstoot van stikstof.
Een andere positieve bijkomstigheid is dat er bij het gebruikt van modulair bouwen veel sneller gebouwd kan worden. In één of twee dagen kan zo een heel huis neergezet worden.”
[aesop_timeline_stop num=”Vraag 3″ title=”Hoe gaat circulair bouwen in zijn werk?”]
“Als gemeente hebben wij niet zoveel invloed als we zouden willen hebben. Bij onze eigen gemeentelijke gebouwen natuurlijk wel. Die proberen we tegenwoordig ook zo circulair mogelijk te maken. Daarnaast bezitten wij als gemeente veel grond, bijvoorbeeld in Leidsche Rijn en Leeuwesteyn. Op de plekken die van de gemeente zijn schrijven we tenders uit, dit zijn een soort opdrachten waaraan partijen deel kunnen nemen om zo het project binnen te halen. De laatste jaren zetten we al steeds hogere ambities in op het gebied van duurzaamheid. Daarom kijken we naast de kosten van de tender ook steeds meer naar de duurzaamheids plannen. Op deze manier kiezen wij wie er met de grond aan de slag kan.
Op de grond die niet van de gemeente is gaat dat minder makkelijk. Gelukkig hebben wij als gemeente nog wel zeggenschap waarbij we onze uitgangspunten naar voren kunnen brengen en afspraken maken met de ontwikkelaars. Op deze grond kunnen we alleen niet meer doen dan sturen.”
[aesop_timeline_stop num=”Vraag 4″ title=”Kan iedereen circulair gaan wonen?”]
“Het idee is zeker dat iedereen circulair kan gaan wonen, op dit moment is het alleen nog wel iets duurder. Dat komt vooral doordat het nog niet zo heel gangbaar is. Als je zelf circulair wilt gaan bouwen kun je op dit moment nog wat subsidie krijgen. Uit onderzoek is gebleken dat je met deze manier van wonen ook minder uitstoot, wat de duurzaamheid verder bevordert.
Een geslaagd voorbeeld is ‘Kleedgebouw de Lunet’, in Lunetten. Deze hal is circulair en energieneutraal gebouwd. Op dit moment zijn we bezig met het cultuurcluster bij het Berlijnplein in Leidsche Rijn. Hiervoor ligt nu een ontwerp dat ook circulair voorbereid is. Daarnaast zijn er ook al woningen opgeleverd en liggen er plannen voor nieuwe woningen.”
[aesop_timeline_stop num=”Vraag 5″ title=”Hoe haalbaar is de ambitie?”]
“Het is een heel hoge ambitie. Op dit moment werken we al aan de plannen voor 45.000 nieuwe woningen. Het is lastig dat veel hiervan al langer geleden in elkaar is gezet. In 2020 hebben we een plan gemaakt waarin Utrecht circulair moet worden. Tot en met 2023 is het idee om vooral te experimenteren en te leren om zo vooruit te kunnen kijken naar de toekomst.