Al meer dan een jaar is Nederland in de greep van de coronapandemie. Winkels blijven dicht, al dan niet mondjesmaat open, terassen leeg en de stoelen van de bioscoopzalen missen popcorn tussen de zitting. Waar niet veel mensen aan denken is vrijwilligerswerk. Ook vrijwilligerswerk ligt stil. Heel veel mensen die afhankelijk zijn van vrijwilligerswerk missen hun geluk. Dat gaat Linda en Marjan van Stiching Naoberschap in Enschede aan het hart.
Met als uitvalsbasis de zuidelijke wijk Helmerhoek, is het hun doel om de minderbedeelden en zwakkeren in de samenleving toch een leuke dag kunnen bieden, om even de waan van de dag te vergeten.
Met alle leeftijden natuurlijk. De doelgroep is breed. “We hebben niet alleen maar ouderen. Ook veel jongeren komen bij ons, of zijn vrijwilliger bij ons”, vertelt Marjan.” We merkten dat die sfeer van eenzaamheid niet alleen maar bij de ouderen hing. Het is natuurlijk voor jongeren ook gewoon heel zwaar met zo weinig sociaal contact.” “Het is dan leuk om jongeren te zien komen, ondanks dat de drempel misschien hoog ligt om te accepteren dat ze toch hulp kunnen gebruiken.”
Vlekkeloos loopt het door de pandemie niet. “Al maanden zit van alles dicht”, verhaalt Linda. “We hebben veel activiteiten als een ‘huiskamer’, het repaircafé, persoonlijke bezoekjes, Naoberhulp noemen we dat hier, en een ouderensoos moeten stilleggen.” “Dat is wel pijnlijk, gezien we natuurlijk graag met de wijkbewoners samenzijn en het leven een stuk aangenamer willen maken.” “Wij persoonlijk hebben daar ook veel last van. Wij zitten ook gewoon thuis op de bank en er is zo weinig wat we kunnen doen, het geeft een heel leeg gevoel”, vertelt Linda.
Impact
Op Linda en Marjan heeft het een enorme impact. “Er zijn voor mij zeker momenten geweest waar ik wel even stil moest staan bij mezelf om te realiseren hoe gek dit wel niet is”, vertelt Linda. “Als ik zie hoeveel mensen in de wijk wel niet getroffen zijn, en daar ook enorm veel last van hebben doet dat echt enorm veel met mij.” Linda pinkt een traantje weg als ze er aan terugdenkt.
“Er is een dame bij ons in de huiskamer die ernstig ziek is geweest, waardoor ze niet kon komen, omdat ze bang was daarbovenop ook nog corona te krijgen eerst, en daarna lag alles stil voor een lange periode. Elke week zat ze bij ons aan tafel. Elke week!”
“Eigenlijk had ze geen zin meer in het leven, vertelde ze mij naderhand. De fysio kwam een paar keer langs om haar in de benen te brengen, maar toen ik belde toen we na een lange tijd weer open mochten voor een speciale ‘coronahuiskamer’ belde ze mij om te vertellen dat ze klaar stond. En ze was binnen tien minuten bij de huiskamer, iets wat haar daarvoor nooit was gelukt! Dat maakt mij zo intens blij, na al die ellende de afgelopen maanden.”
Elke vrijdagochtend komen mensen vanuit de hele Helmerhoek, jong en oud, bij elkaar in de huiskamer voor een kop koffie. Foto: Paul Snellink
Samenwerken
Om alles draaiend te houden zijn er veel voorbereidingen getroffen om alles, zodra het kan, weer open te gooien. “We hebben een bijentuin in de wijk, die voor ons is opengesteld om daar onze huiskamer te houden in de ochtend, mits het weer het toelaat natuurlijk”, vertelt Linda. “Daar kunnen zeker, op afstand, acht personen zitten. Dan heb je toch dat gevoel van samen zijn, iets waar veel mensen die zich eenzaam voelen toch enorm veel waarde aan hechten.”
Met diezelfde bijentuin heeft Stichting Naoberschap Helmerhoek al een extensieve samenwerking. Samen worden subsidies aangevraagd voor bijvoorbeeld een plantenkas, terrasverwarming en dekens zodat mensen ook als het wat kouder wordt daar samen te kunnen komen. “Ik vind dat persoonlijk ook gewoon een heel fijn trekje aan Twente”, vertelt Linda met een brok in haar keel.
Ook wil Naoberschap een leertraject opzetten om zo leeringen van mbo niveau 1 & 2 een kans te geven een mooie en leerzame stage te bieden. “Op deze manier kunnen wij ook jongeren de kans geven een mooie stage en om op jonge leeftijd al wat terug te doen voor de samenleving.”
Opluchting
Door recente ontwikkelingen is het gelukkig weer mogelijk om in ieder geval op kleine schaal weer activiteiten te organiseren, mits de juiste maatregelen zijn getroffen. Op afstand mogen nu acht personen in het wijkcentrum samen een kopje koffie doen. “Vergeleken met hoe het was voor de pandemie kunnen wij misschien 5% van alle activiteiten organiseren. Veel zit nog dicht en is nog te risicovol. Maar toen ik een telefoontje krijg van de gemeente Enschede om te zeggen dat we het wijkcentrum konden gebruiken om de huiskamer te organiseren, op afstand, was ik zo ongelooflijk blij”, vertelt Linda. Marjan beaamt dit: “Ik spreek zo veel verschillende mensen in de wijk die echt snakken naar interactie en zo graag willen. Sommigen zitten al maanden thuis. De kinderen kunnen niet langskomen en dan ben je op die leeftijd snel alleen. Dan is dit dé oplossing.”
“Toen wij wat mensen belden om te vragen of zij een kopje koffie met ons wilden drinken op het wijkcentrum, kon ik de tranen van blijdschap gewoon voelen aan de andere kant van de lijn. We doen dit nu drie jaar, en veel mensen die op het begin kwamen, komen nu nog steeds. Dan bouw je een band op. Dan is iets als dit wel heel mooi.”
“Wij hebben een man van rond de 80, die al jaren elke vrijdag trouw komt. Toen hij hoorde dat de huiskamer weer open mag kon ik ‘m uit z’n stoel horen springen”, vertelt Marjan. Linda beaamt dit: “mensen zijn uiteindelijk toch kuddedieren. We hebben elkaar nou eenmaal nodig en om dit soort verhalen te horen, daarvoor doe je dit werk!”
“Toen ik een van de dames belde die zou komen, vroeg ik of ze klaar was, of hulp nodig had om te komen. Ze zei: ‘Ik heb al weken geen energie om fatsoenlijke kleren aan te doen, en nu was ik binnen vijf minuten helemaal aangekleed.’ Zoveel doet dat met mensen. Daarvoor doen wij dit. Voor die mensen”
