Leven met een depressie tijdens corona. (geënsceneerde foto)

Interview

‘Ik ben zo alleen in mijn gedachten dat ik een uitweg zoek’

Jaarlijks hebben in Nederland ruim een half miljoen volwassenen in de leeftijd van 18 tot en met 64 jaar een depressieve stoornis. De actuele coronacrisis is dan ook moeilijk voor deze kwetsbare mensen die zich vasthouden aan een structuur. ‘’Ik voel me verdrietig maar vooral erg eenzaam, wat voorheen vaststond staat nu niet meer vast.’’

‘’Op maandag en vrijdag ging ik altijd naar school en op dinsdag en donderdag volgde ik een groepstherapie voor mijn suïcidale gedachten. Afspreken met vrienden om te praten over mijn problemen kan door de coronacrisis niet meer en dat is de reden dat ik recentelijk een terugval heb gehad in het gebruik van ketamine (drugs). Ik gebruikte dit voorheen om te ontsnappen van de realiteit, nu gebruik ik dit omdat ik simpelweg niks meer te doen heb.’’

Amber Verrips (20) was tien jaar oud toen haar ouders bekend maakten te gaan scheiden. ‘’Tot aan mijn zestiende heb ik gekampt met eenzaamheid en een gevoel van verdriet wat ik niet kon verwerken.’’ In de vierde klas van havo bleef Amber zitten, waarnaar ze in contact kwam met een therapeut op haar middelbare school. ‘’Ik werd doorverwezen naar Altrecht, kinder- en jeugdpsychiatrie, in Lunetten. Aan de hand van een formulier wat ik moest invullen, werd er vast gesteld dat ik depressief ben.’’

Depressie is een onderschatte ziekte. Door een verkeerde balans te hebben van neurotransmitters, een overdrachtsstof, kan een depressie ontstaan. Volgens het Nederlands Jeugdinstituut is kenmerkend voor een depressieve stoornis rusteloosheid, somberheid en een verminderd gevoel van eigenwaarde. Het is een ziekte die het de patiënt grotendeels onmogelijk maakt om in zijn werk of privéleven te functioneren.

Structuur
‘’Ik heb een persisterende depressie, wat ook wel een aanhoudende depressie wordt genoemd.’’ Deze vorm van depressie zorgt ervoor dat je de hele dag door depressief bent. Door de jaren heen heeft Amber gemerkt dat een strikt schema voor haar helpt. ‘’Elke ochtend sta ik om acht uur op en wandel ik een stukje. Na het wandelen ga ik ontbijten en doe ik iets voor mezelf, vaak is dit iets voor school. In de middag ga ik weer wandelen en op die manier probeer ik een ritme vast te houden.’’

Een depressie kun je niet vanaf de buitenkant zien. Daarom wordt er door de omgeving van Amber lacherig over haar probleem gepraat. ‘’Depressiviteit is iets wat er wordt uitgegooid, iedereen zit weleens minder goed in zijn of haar vel maar dan ben je niet gelijk depressief. Heel veel mensen denken daardoor dat ik een grapje maak waardoor ik veel vrienden ben verloren.’’ Het is zwaar voor Amber om hiermee om te gaan, ze voelt zich niet gehoord en erg eenzaam. Ze staat alleen in het gevecht tegen depressie.

Door de coronacrisis is Amber haar structuur waar ze op leunde verloren. ‘’De moeilijke momenten zijn om uit bed te komen omdat ik nu geen activiteiten meer heb die ik kan ondernemen en door een depressie ben je ook vaak moe. Het is dan lastig om tegen jezelf te zeggen: je gaat nu weer wat maken van je dag! Ik weet dat het goed is om een nieuwe structuur te ontwikkelen, maar het is erg tegenstrijdig in mijn hoofd.’’

Verkrachting
Naast een depressie heeft Amber een posttraumatische stress-stoornis, omdat ze is verkracht door haar toenmalige vriend. ‘’We hadden geen relatie meer en toch bleef hij langskomen voor seks. Nadat ik aangaf dat ik dit niet meer wilde, is hij zonder toestemming mijn huis binnengekomen en heeft hij me verkracht. Dit trauma heeft een grote impact gehad op mijn leven. Ik was bang om alleen thuis te zijn, omdat mijn veiligheid geschonden was.’’

Om over dit trauma heen te komen heeft Amber de therapie Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) gevolgd. Bij deze therapie neem je de traumatische gebeurtenis voor je, waarnaar er lichtjes heen en weer gaan die je afleiden. ‘’Ik leerde bij deze traumatische gebeurtenis afgeleid te raken. Daardoor wordt de intensiteit van de gebeurtenis minder. Dit heeft me geholpen en ik kan dit gevoel nu beter onderdrukken’’, vertelt Amber opgelucht.

Overleven in de coronacrisis
‘’Mijn suïcidale gedachten die op de dag van vandaag nog steeds een grote rol spelen, komen voort uit mijn relatie wat het afgelopen jaar uit ging.’’ Amber volgt de therapie Emotie Regulatie Training (ERT). ‘’Bij deze therapie leer je over een gezonde coping.’’ Coping gaat over de manier waarop iemand met problemen omgaat. ‘’Mijn coping is nu dat ik steeds een poging onderneem als ik me slecht voel, maar dit is niet gezond en daar wil ik vanaf. Ik leer erover om met anderen te praten en de groepstherapie helpt daarbij.’’

Door de coronacrisis is Amber al het contact dat ze buiten haar huis om had verdwenen. Toch is contact onderhouden met de buitenwereld in deze tijd enorm belangrijk. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) laat weten dat je ook met elkaar kunt bellen, in plaats van het fysieke contact te hebben. ‘’Sinds je niet meer kunt afspreken met elkaar word ik vaak gebeld en geappt door vrienden. Dat had ik niet verwacht omdat ik me al snel tot last voel bij mensen. Het is fijn dat ze zelf naar mij toe komen om te vragen hoe het met me gaat in deze coronacrisis.’’

De Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) heeft een specifieke richtlijn ontwikkeld tijdens corona voor mensen die psychische zorg nodig hebben. Er wordt benadrukt dat beeldbellen met de therapeut voor veel patiënten goed is, zo kunnen de behandelingen ondanks de huidige beperkingen toch doorgaan. ‘’Mijn therapie wordt nu voortgezet via de telefoon, twee keer in de week kan ik een kwartier bellen met mijn therapeut. Dit is alleen echt niet voldoende, op de één of andere manier lijkt het alsof we elkaar niet begrijpen.’’

Amber haar doel is om gezond te worden, maar dat is geen gemakkelijke opgave. ‘’Na mijn laatste terugval gehad te hebben begin dit jaar, ging het eindelijk weer wat beter. Dit kwam vooral omdat ik een duidelijke structuur had en wist wat ik kon doen. Door de coronacrisis is mijn structuur weg en doe ik nu weer allemaal rare dingen, zoals het gebruiken van drugs. Het is moeilijk om je problemen steeds onder ogen te moeten zien. Ik ben zo alleen in mijn gedachten dat ik een uitweg zoek.’’

*Leven met een depressie tijdens corona. (geënsceneerde foto)*