In de afgelopen tien jaar is de criminaliteit in Hilversum aanzienlijk afgenomen, bijna gehalveerd volgens de statistieken van het CBS. Echter, te midden van deze positieve ontwikkelingen blijft één belangrijk aspect vaak onderbelicht: de opkomst van digitale criminaliteit. Thomas Mouthaan blijkt slachtoffer en vertelt zijn verhaal.
Ondanks de voortdurende groei van de bevolking zou men verwachten dat ook de criminaliteit toeneemt. Echter, tegen alle verwachtingen in is het aantal meldingen van criminele activiteiten juist afgenomen. In 2013 werden nog 6196 meldingen geregistreerd, terwijl dit aantal in 2023 was gedaald tot slechts 4015. Volgens wijkagent Ronald Janssen gaat er echter meer schuil achter deze trend dan op het eerste gezicht lijkt.
Als wijkagent in Hilversum staat Janssen dagelijks in de strijd tegen criminaliteit. Hij wil benadrukken dat naast de bekende vormen van criminaliteit, zoals diefstal en inbraken, er ook een ander type misdaad is dat steeds meer voorkomt: digitale criminaliteit. Een veelvoorkomende fout is dat mensen denken dat het hun eigen schuld is als ze slachtoffer worden van cyberaanvallen. Maar met de technologie van vandaag en de slimheid van criminelen is het voor hackers relatief makkelijk om toegang te krijgen tot persoonlijke gegevens.
“Het grootste struikelblok is het gevoel van schaamte en het idee van eigen domheid, wat veel slachtoffers ervan weerhoudt om aangifte te doen,” benadrukt Janssen. Hij pleit voor meer bewustwording over de ernst van digitale criminaliteit en het belang van het doen van aangifte. Net zoals men aangifte zou doen bij een fysieke inbraak, is het cruciaal om ook melding te maken van digitale misdrijven, zoals een gehackte computer. Het negeren van deze vorm van criminaliteit kan namelijk gevolgen hebben voor iedereen.
“Er zijn heel veel dingen waar wij gewoon te weinig van weten.” Volgens Janssen is een tekortkoming van de nationale politie het gebrek aan kennis over digitale criminaliteit bij hem en zijn collega’s. Hij wijst erop dat maar liefst 42% van het huidige politiepersoneel nog uit de tijd van de typemachine stamt, wat betekent dat bijna de helft van hen is opgegroeid zonder computers en dergelijke. Janssen pleit voor jaarlijkse cursussen om meer te leren over digitale criminaliteit en hoe hiermee om te gaan. Hij benadrukt dat dit niet alleen geldt voor de politie, maar ook voor criminelen. “Oude boeven worden ouder en nieuwe boeven zijn jonger. Op het internet jatten is gewoon veel makkelijker geworden.” Dit wordt ook weerspiegeld in de statistieken. Het aantal meldingen van oplichting is gestegen van 105 naar 275 en het aantal meldingen van computervredebreuk is in de afgelopen 10 jaar maar liefst vervijfvoudigd!
Thomas Mouthaan werd het slachtoffer van digitale criminaliteit toen zowel zijn Instagram- als PlayStation-account werden gehackt. Gelukkig stond er geen geld op zijn PlayStation-account en hechtte hij weinig waarde aan zijn Instagram. “Ik heb geprobeerd om met beide in contact te komen. Sony heeft snel gehandeld, maar van Instagram heb ik niets gehoord,” vertelde hij. Hoewel hij het bestelnummer van zijn laatste aankoop moest verstrekken om zijn PlayStation-account terug te krijgen, verliep dit proces verrassend vlot. Vervolgens heeft hij, toen Instagram niet reageerde op zijn oproep, besloten zelf naar oplossingen te zoeken. Via YouTube-filmpjes hoopte hij eruit te komen. Helaas zonder succes. “Ik twijfelde aan mezelf of ik in een stomme val was getrapt,” gaf hij toe.
Wijkagent Janssen benadrukt dat zijn collega’s werken aan het vereenvoudigen van het aangifteproces. “Als we het makkelijker maken, hopen we dat meer mensen melding zullen maken van hackincidenten.” Hoewel Mouthaan zeker aangifte had gedaan als er geld in het geding was geweest, vond hij het nu niet de moeite waard. “Ik dacht niet dat aangifte doen iets zou opleveren, en eerlijk gezegd vond ik het ook te veel gedoe.”
