‘Ik heb gister gezond gegeten, dus vandaag ben ik iets vrijer, maar zaterdag heb ik een verjaardag dus dan ga ik sowieso ongezond eten. Oh shit, dan moet ik me vandaag dus wel inhouden.’ Dit ging dagelijks door het hoofd van de 44-jarige Dookje Engelhard, voordat zij aan het medicijn ‘semaglutide’, dat onder andere in Ozempic zit, begon.
De artiest wilde afvallen, maar wilde ook van deze gedachtes af. Op Google kwam Engelhard terecht bij de afvalmedicatie en zag haar kans. Toen zij bij de eerste kliniek kwam die het medicijn aanbood, stuurden ze haar gelijk terug naar haar voormalige eetpatronen. “Er werd tegen mij gezegd dat ik even moest dooreten, omdat ik dan in de obesitasgroep terecht zou komen en dat ik het medicijn dan vergoed zou krijgen. Ik dacht: Really? Jij wil dat ik nog tien extra kilo aankom en dan pas verdien ik het middel? Hoe krom is dat?”, aldus Engelhard. Volgens haar is het een oneerlijk systeem en zou iedereen de mogelijkheid moeten hebben om het medicijn te krijgen.
Cabaretier Richard Groenendijk (52) onthulde afgelopen woensdag in de podcast Lightless Lounge aan Nikkie de Jager (31) dat hij het populaire medicijn Ozempic gebruikt vanwege zijn diabetes type 2. De dokter zei tegen hem: “Als het goed is, gaat je eetlust weg en val je af.” Hoewel Ozempic bekendstaat als afslankmiddel, merkt Groenendijk weinig van dat effect. “Mijn eetlust is er nog steeds,” vertelt hij met een knipoog. “Ik zat laatst nog gehaktballen te bunkeren.”
Hoewel de cabaretier tot de diabetes type 2-groep behoorde en Ozempic vergoed kreeg via de huisarts, zijn er ook mensen die niet tot die groep behoren, maar wel overgewicht hebben en willen afvallen. Deze groep moet het medicijn uit eigen portemonnee betalen. Dookje Engelhard uit Heveadorp gebruikt sinds augustus het medicijn. “Mij wordt vaak verweten dat ik het medicijn weghaal van mensen met diabetes type 2, maar als ik niet actie had ondernomen, was er een grote kans geweest dat ik ook in die groep zou behoren. Hierdoor voorkom ik dat ik later een extra last word voor de zorg – en dat ook nog eens op eigen kosten”, zegt de artiest.
Aankoop Medicatie
Waarom ben jij gestart met het medicijn?
“Ik zit al vanaf mijn puberteit aan de lijn en ik heb dat altijd met heel veel wilskracht op niveau gehouden. Toen corona kwam, verloor ik mijn beweging, maar de honger bleef. Ik had altijd honger en ik werd ook chagrijnig als ik niet at. Het was toen zo moeilijk om consistent te blijven. Vooral ook als je veertig bent, is het zo moeilijk om die kilo’s eraf te krijgen. Het lukte gewoon niet, dus ik moest het op een andere manier doen. Ik ben uiteindelijk in aanmerking gekomen met het medicijn, maar ik moest er wel zelf voor betalen.”
Vind jij het terecht dat je ervoor moest betalen?
“Ja, ik kon het gelukkig betalen, maar dat kan lang niet iedereen. De wanhoop naar het middel is zo groot en van die wanhoop wordt nu misbruik gemaakt. Er zijn zoveel mensen die het nu illegaal verkopen. Deze prikken worden niet gekoeld, dus ze verliezen hun werking. Ze worden voor bizar dure prijzen aangeboden, maar de mensen kopen het wel, want ze kunnen het niet via de arts krijgen. Ook is het risico groot dat je dan een medicijn krijgt dat helemaal niet werkt – nepspul. Dus nee, ik vind dat niet terecht.”
Wat vind jij van het argument dat er tekorten zijn in afslankmedicatie voor mensen die dit echt nodig hebben volgens het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen?
“Ik vind het een non-argument. Saxenda wordt voorgeschreven voor mensen met obesitas en daar is geen tekort aan. Ozempic daarentegen wordt voorgeschreven voor diabetes type 2. Wat mensen zich niet realiseren, is dat die vorm van diabetes een leefstijldiabetes is. Die mensen eten ongezond en eten te veel suikers waardoor ze diabetes type 2 krijgen. Ik word vaak uitgescholden voor dat ik Ozempic weghaal van die groep, maar als ik niks doe en gewoon dooreet, dan kom ik ook in die groep en dan wordt die groep alleen maar groter. Ik voorkom daarmee dat ik een druk op de zorg leg.”
Resultaten
Wat heeft het medicijn voor jou gedaan?
“Het is het beste wat me is overkomen. Ik heb ADHD, dus ik was constant bezig met eten. Wat eet ik straks? Mag ik dan morgen geen koolhydraten? Wat zal ik vanavond voor snack eten waar weinig suikers inzitten? Dit soort vragen hoorde ik elke seconde van de dag in mijn hoofd. Omdat ik nu niet meer een hongergevoel heb, krijg ik veel meer rust in mijn hoofd. Ik dacht na een paar maanden echt: oh, zo voelt een normaal persoon zich dus.”
“Kijk, het afvallen is zwaar. Ik ben nu 20 kilo afgevallen in 7 maanden en ik ben nog niet waar ik wil zijn, maar soms moet ik mijn lichaam rust geven. Dus in die 7 maanden heb ik wel pauzes genomen. Toch voelde het veel minder zwaar dan toen ik op dieet was. Je hoeft er veel minder over na te denken, omdat je lichaam zichzelf aanpast. Als je vol zit, ben je vol. Dit gaf mij rust.”
Kwam dat hongergevoel niet terug toen je af en toe stopte?
“Voor mij was dat niet zo, want ik leerde hoe mijn porties in elkaar zaten, dus ik wist precies wat ik wel en niet moest eten. Daarnaast mag je gewoon consistent- dezelfde hoeveelheid eten en hoef je niet in een calorietekort te zitten, waardoor je minder honger hebt. Ik heb ook veel krachttraining gedaan, waardoor ik veel meer vet verbrandde. Ik raad daarom ook echt aan om goed in beweging te blijven als je aan Ozempic of andere semaglutide-medicijnen zit.”
Zelfbeeld
Hoe kijk je nu naar je eigen lichaam?
“Ik kan nu naar mezelf kijken, en dat kon ik eerst nooit. Er werden in het verleden wel veel foto’s van me gemaakt, omdat ik als actrice op het podium stond. Ik kon die foto’s nooit terugkijken. Nu vind ik dat veel minder een probleem, maar het is wel een hele rare overgang. Ik kan opeens mijn eigen lichaam zien. Ik ben er nog niet hoor, want ik zie nog steeds wel wat er nog aan te verbeteren valt.”
Wat is jouw doel?
“Ik heb niet een streefgewicht, maar een streefmaat. Er is namelijk onwijs veel verschil tussen iemand met weinig spieren en een traag metabolisme en iemand met veel spieren en een versneld metabolisme. Ze kunnen dezelfde maat hebben, maar een heel ander gewicht. Een bodybuilder kan bijvoorbeeld een heel hoog BMI hebben, maar er zit geen grammetje vet aan. Ik vind daarom dat je niet naar gewicht moet kijken.”
Beeld: Ids Osinga
Verslaving en gevolgen
Kan het medicijn verslavend zijn?
“Ik denk dat eten meer verslavend is dan niet-eten. Ik krijg wel eens te horen dat ik anorexia promoot op mijn TikTok-account, maar anorexiapatiënten komen niet aan dit middel. Bovendien is het zo dat anorexiapatiënten sowieso niet eten, dus dat kun je niet vergelijken met iemand die af wil vallen door overgewicht. Ik blijf erbij dat zoetigheid en hartigheid verslavender zijn dan dit medicijn. Ik heb me wel eens zorgen gemaakt om mijn portemonnee, want Ozempic blijft een dure aankoop, maar ik heb nooit gedacht dat ik verslaafd was en dat ik er niet meer van af zou komen.”
Zijn er ook andere manieren van afvallen die wellicht beter zijn? Denk aan een maagverkleining?
“Dit breekt echt mijn hart. In korte tijd hebben drie mensen die ik ken een maagverkleining ondergaan, waarvan twee niet eens echt obesitas hadden. Het enige wat die klinieken, die een maagverkleining aanbieden, zeggen is dat afvalmedicijnen heel veel bijwerkingen hebben. Dus die mensen zijn wanhopig en gaan dan maar snel voor een maagverkleining. Maar je kan mij niet vertellen dat een natuurlijk stofje injecteren schadelijker is dan een stuk van een maag verwijderen. Die mensen moeten voor de rest van hun leven dealen met de gevolgen van die operatie.”
“Ik vind het echt goor dat ze de afvalmedicatie gelijk neerzetten als een slechte keuze en het geen kans geven. Maar die klinieken varen natuurlijk op het systeem van de operaties. De afvalmedicatie is een bedreiging voor hun sector, maar iedereen heeft recht op juiste informatie voordat ze een traject ingaan.”
Eigen platform
Op je TikTok-account maak je veel content over semaglutide, waarom?
“Het is nog steeds een beetje een taboe. Veel mensen vinden er wat van en mensen schamen zich ervoor. Ik wil mensen laten weten dat het oké is en dat het veilig is, als je het maar op de juiste manier doet met hulp van een diëtist of leefstijlcoach en het legaal koopt. Ik geef geen medische informatie, maar ik vertel wel over mijn eigen ervaring en ik deel feiten over de medicaties. Ik hoop dat ik een soort vraagluik met een gezicht ben voor mensen die meer informatie willen of een voorbeeld hebben, voordat ze er zelf mee beginnen. Het heeft mijn leven zoveel beter gemaakt en ik gun dat iedereen.”