Op donderdag 21 november vond voor de allereerste keer een officieel Europees kampioenschap plaats voor mensen met een verstandelijke beperking. Het Limburgse Venray had de eer om als strijdtoneel te dienen voor dit speciale evenement. Een van de deelnemers aan dit EK is de in Venray woonachtige Jurgen van der Heijden (38). Op deze dag mochten we zijn weg richting het podium volgen.
Intellectual Impairment
Voordat we de dag van Jurgen gaan volgen: wat houdt II-judo precies in? II staat voor Intellectual Impairment. Tot die categorie behoor je als je een IQ hebt onder de 75. ‘Over het algemeen geldt: Iemand die een lager IQ heeft, is in zijn actie-reactie-vermogen normaal gesproken ook trager,’ aldus Rudi Verhagen. Rudi is een van de bondscoaches van het Nederlandse II-team.
Woensdag 20 November
Vertrek naar de sporthal
Jurgen vertrekt vanuit zijn knusse woninkje, gelegen in het centrum van Venray, nabij sportinstituut Verhagen, waar hij vier keer in de week zijn trainingen afwerkt. Zelfstandig rijdt hij met zijn auto naar sporthal de Wetteling waar hij zal beginnen met het ophalen en regelen van zijn accreditatie.
De officiële weging
Voor Jurgen geen spannend moment, want hij neemt deel in de klasse boven 90 kilogram, waardoor je dus nooit te zwaar kunt zijn en daardoor altijd zeker bent van deelname. Als hij klaar is met wegen heeft hij nog een uurtje voorbereidingstijd op de divisioning.
Divisioning
Divisioning is een onderdeel wat in het reguliere judo niet voorkomt. De divisioning is eigenlijk een trainingssessie met alle deelnemers van het EK. In het II-judo heb je dit nodig om de grote diversiteit aan deelnemers zo goed mogelijk in te delen, omdat de mate van beperking nogal van elkaar kan verschillen. Er is dan een jury aanwezig bestaande uit trainers die de judoka’s dan gaan beoordelen en indelen op niveau. In totaal bestaan er voor II-judo zes niveaus. Aan dit toernooi doen alleen judoka’s mee die behoren tot niveau I en II. niveau I is het sterkste niveau. Deze judoka’s komen het dichtst bij het niveau van regulier wedstrijdjudo. Er wordt gekeken naar reactievermogen, techniek, kracht, snelheid, uithoudingsvermogen. Aan het einde van de divisioning komen de coaches bij elkaar om te overleggen of iedereen het eens is met de besluitvorming en dan wordt de indeling definitief bevestigd.
Achtergrondinformatie over het Eerste EK
Zoals eerder genoemd werd dit jaar dus voor het eerst een officieel Europees Kampioenschap georganiseerd voor mensen met een verstandelijke beperking. Op bijgevoegde kaart is aangegeven hoeveel sporters per land er meedoen. Het aantal is nog niet erg groot, omdat niet alle niveaus meekunnen doen.
Opvallend is dat er ook deelnemers uit Australië zijn, wat niet tot Europa behoort. Dit komt omdat het oorspronkelijk de bedoeling was een onofficiëel WK te organiseren, maar later werd dit teruggedraaid tot een officiëel EK. De Australische sporters hadden hun reis al geboekt. Dit werd opgelost door het een open EK te noemen, zodat zij alsnog konden deelnemen.
Ook opmerkelijk bij dit EK is de herkomst van de deelnemers. Een markant voorbeeld daarvan is Frankrijk. In de grafiek hiernaast is te zien dat de Fransen de all-time nummer twee zijn op basis van behaalde olympische medailles. Daarbij laten ze andere Europese landen in deze top 10 ver achter zich.
Gezien de rijke historie die dit land dus heeft in deze sport, met ruim 550.000 beoefenaars, is het toch wel bijzonder opvallend dat zij maar één deelnemer weten af te leveren voor dit kampioenschap. Dat laat ook zien dat deze tak van sport in de meeste landen nog in de kinderschoenen staat.
Loting in Hotel Asteria
Na de divisioning is het tijd om naar Hotel Asteria te gaan voor de officiële loting. De loting bepaalt wie Jurgen wanneer in het toernooi zal treffen. In de eerste ronde zal hij een Poolse tegenstander ontmoeten. Om 19:00 uur is de loting klaar en gaat Jurgen snel naar huis. Even goed eten, bijkomen van de inspanning van vandaag, kort relaxen met een serietje op de bank en dan is het om 21:30 uur tijd om te gaan slapen.
Donderdag 21 November
De wekker gaat en Jurgen staat op. Hij is klaar voor de strijd, maar is niet zenuwachtig. Gezonde spanning noemt hij het. Een goed sportontbijt met voldoende koolhydraten en een beetje vetten en eiwitten zorgen ervoor dat Jurgens lijf straks optimaal kan presteren. Hij wil in de auto stappen, maar ziet dan dat er sneeuw is gevallen deze ochtend. Even de beslagen ruiten schoonmaken, de sneeuw van de auto verwijderen en dan is het tijd om te gaan.
D-Day
Jurgen is inmiddels aanwezig in sporthal de Wetteling en staat omgekleed en wel klaar met zijn koptelefoon op langs de warming-upmat. Hij heeft de muziek nodig om zichzelf te focussen en te kalmeren. Lekker Nederlandstalige muziek, daar wordt Jurgen blij van. Samen met zijn trainingsmaat Marco van Kaathoven begint hij aan de warming-up. Wat rondjes lopen en dan is het tijd voor de uchi-komi: het herhaaldelijk inzetten van worpen.
De eerste wedstrijd
Het is zover. De eerste wedstrijd van Jurgen is begonnen tegen de Pool. Meteen een pittige tegenstander. Jurgen begint goed, maar krijgt niet echt grip op de wedstrijd. Uiteindelijk weet zijn Poolse tegenstander hem te werpen en verliest Jurgen de partij. Nog geen nood aan de man, want het is een poulesysteem en Jurgen kan zich daarom nog steeds plaatsen voor de finale.
De tweede wedstrijd
De tweede partij van Jurgen is tegen een Duitser. Een bekende voor hem, want hij heeft al vaker tegen deze tegenstander gejudood op de Open Duitse Kampioenschappen. Het lukt Jurgen dan ook om zijn tegenstander na 2 minuten met een ippon op de rug te werpen en te winnen.
Een verrassende wending
Een verrassende wending in dit verhaal doet zich voor als blijkt dat de Poolse opponent verliest van de Duitser, die door Jurgen drie kwartier geleden nog vol op zijn rug werd gegooid. Doordat alle drie de judoka’s één partij hebben gewonnen, maar Jurgen het hoogste puntenaantal heeft, komt hij bovenaan in deze poule te staan en plaatst hij zich voor de finale!
De openingsceremonie
Nu de voorrondes klaar zijn en we weten wie er om de medailles mogen gaan strijden is het even tijd voor de openingsceremonie.
De Finale!
Het moment van de dag! Jurgen gaat zijn finalepartij judoën, weer tegen een Poolse tegenstander: Szymaniec, een beer van een vent. Hij steekt met kop en schouders boven Jurgen uit. Coach Rudi geeft nog snel wat tips en een korte peptalk voordat Jurgen de strijd om het goud aangaat. Bekijk hieronder hoe de finale verloopt en wat zijn reactie na de wedstrijd is.
Dandy-Walker-syndroom
Jurgen lijdt aan het Dandy-Walker-syndroom, waardoor zijn beide hersenhelften niet goed kunnen samenwerken. Het Dandy-Walker-syndroom wordt ook gekenmerkt door onderontwikkelde kleine hersenen, die verantwoordelijk zijn voor coördinatie, balans en motorische vaardigheden. Dit kan sporten op hoog niveau zeer uitdagend maken, zeker in een sport als judo waarbij deze drie speerpunten heel erg belangrijk zijn om op hoog niveau te kunnen presteren. Judo is in de loop der jaren uitgegroeid tot zijn grote passie. Aangemoedigd door zijn leraar op de Bernadetteschool zit hij al vanaf zijn zesde bij de sportclub. Kijk hieronder naar de prijsuitreiking van Jurgen.
Feestje
Na de prijsuitreiking is het feest. Jurgen is dolblij en de glimlach die op zijn gezicht staat verdwijnt de rest van de avond niet meer. Of hij volgend EK zijn titel zal gaan verdedigen, weet hij nog niet. Eerst maar eens genieten van een biertje in de kantine samen met zijn judokameraden.