Illegale coronafeesten: onverantwoordelijk, maar ook onvermijdelijk

Waar het in oktober normaal bruist van de dancefeesten in Amsterdam, was het dit jaar rustig. Corona gooide ook voor het wereldberoemde Amsterdam Dance Event roet in het eten. Maar wie goed zoekt, komt ook in deze tijden wel aan feestjes toe: organisatoren van illegale raves pakten afgelopen weken extra groot uit, zo leek het. Waar komen al die feesten toch steeds vandaan?

Onder een viaduct in Hilversum, in een bos in Meerssen of op een boot in Alblasserdam: het is elk weekend wel een paar keer raak. Jongeren die soms wel met honderden samenkomen op illegale raves. Een kat-en-muisspel tussen deze feestende jongeren en de politie, die vaak de capaciteit niet heeft om de vele bezoekers beboeten. Want corona of niet, gefeest wordt er toch wel.

Een rondgang langs een aantal bezoekers schetst een beeld van het publiek dat op deze feesten afkomt. Volgens Rudolf* (20) bestonden illegale raves altijd al wel. Ook Floris (20) was al voor de pandemie regelmatig op dit soort feesten te vinden. Illegale raves zijn dus niet nieuw. Dat onderschrijft ook Staatsbosbeheer. Sterker nog: zij zien nauwelijks tot geen toename van deze raves. Ook voor de coronacrisis was het regelmatig raak, met name in het westen van Nederland. “We hadden wel verwacht dat het zou toenemen, maar dat is niet echt gebeurd”, vertelt woordvoerder Joke Bijl.

Chatdiensten

De promotie van die feesten verloopt vaak via social media. Je moet even zoeken, maar als je eenmaal weet waar je moet zijn, stuit je in no time op verschillende afgeschermde Instagramaccounts. Sommige plaatsen details over nieuwe feesten op hun profiel, andere delen een telefoonnummer dat je kan bellen voor meer informatie. Ook chatdiensten als WhatsApp of het anoniemere Threema worden gebruikt voor het verspreiden van data en locaties.

Een organisator van een reeks raves in West-Nederland deelt zijn Threema-ID, een soort telefoonnummer, op Instagram. Middels een berichtje op die chat app word je al snel toegevoegd aan een groep met een kleine honderd leden. Over en weer worden plannen gemaakt voor een feest in een bunker in de buurt van IJmuiden. De exacte locatie volgt na het sturen van een privébericht aan de organisatie. Voorzichtigheid is geboden, want op de middag van het feest ontvangt het bijbehorende Instagramaccount een berichtje van politie IJmond, met het dringende verzoek om te stoppen met deze feesten. Een politiewoordvoerder bevestigt dat het bericht inderdaad van hen afkomstig is: “als wij geluiden opvangen dat er zo’n feest staat te gebeuren, dan treden wij op”, vertelt hij.

Het bericht maakt weinig indruk. Lachend wordt een screenshot gedeeld in de chatgroep. Maar, zo merkt iemand op, “als de politie van het Instagramaccount afweet, dan weten ze waarschijnlijk ook van deze groep”. Wellicht, want nog voor de nacht aanbreekt, kondigt de veiligheidsregio Kennemerland een gebiedsverbod af voor een stuk terrein in Velsen-Noord. “Er zijn concrete signalen dat in het weekend in een bunker een samenkomst zal plaatsvinden”, staat in de verklaring. Sommige feestgangers zijn al onderweg als het nieuws de chatgroep bereikt. De politie zou alle bunkers in het gebied doorzoeken.

Onbegrip
Een ander account, met ruim elfduizend volgers pakt het anders aan. In aanloop naar het weekend verschijnen op hun Instagram aankondigingen voor technofeesten op vrijdag- en zaterdagnacht. Stuur die middag even een berichtje met je naam en je krijgt de locatie doorgestuurd. Mits er plek is – vol is vol – én ze je vertrouwen. In de post vragen ze om je Instagram niet af te schermen, zodat ze kunnen kijken wie je bent. Ze zijn voorzichtig, want zowel vrijdag als zaterdag komt er geen reactie. Het account is verantwoordelijk voor de feesten in Naarden en Hilversum, die dat weekend veel media-aandacht krijgen. Vooral dat laatste feest zorgt voor veel onbegrip in het land. NH Nieuws heeft het account, wat de naam @locatie12.events draagt, inmiddels ook ontdekt en deelt de gebruikersnaam op haar website. Dit was natuurlijk een kwestie van tijd, voor een account met zoveel volgers. De dagen na dit nieuws blijft het opvallend rustig op het social mediaprofiel. Ze laten geen nieuwe volgers meer toe en er komt een nieuwe gebruikersnaam. De oorspronkelijke naam @locatie12.events is uit de lucht.

Ballonnen en blikjes
Nog geen dertig uur na de beruchte rave in Hilversum is bij natuurgebied Anna’s Hoeve al bijna niet meer te zien dat daar twee dagen eerder nog driehonderd feestende jongeren hebben gestaan. De aangesnelde taxi’s die het feestpubliek die nacht op moesten halen, hebben plaatsgemaakt voor bulldozers en vrachtwagens. Onder het viaduct bij de A27 en spoorlijn Hilversum-Baarn wordt gebouwd aan een verlengde weg en busbaan. De kapotte lachgasballonnen, blikjes mixdrankjes en flesjes water liggen op een grote hoop in een van de bouwcontainers. In de struiken liggen nog wat platgetrapte blikjes bier. De politie trof zaterdagnacht een grotere ravage aan. “Het feest is al afgelopen hoor”, grapt een voorbijganger. Heel lang heeft het feest overigens ook niet geduurd, na een halfuur stond de politie al klaar om iedereen naar huis te sturen. “Ook niet echt de moeite waard dus”, constateert de man die in de buurt woont. Hij noemt het asociaal, maar kan ergens ook wel lachen om de situatie. “Gelukkig zijn ze de spoorlijn niet overgestoken, dat werd pas echt gevaarlijk.”

“Gelukkig zijn ze de spoorlijn niet overgestoken, dat werd pas echt gevaarlijk.”

En gevaarlijk zijn de feesten tot op zekere hoogte natuurlijk sowieso. Veel mensen die dicht op elkaar staan, dat brengt in deze tijd nou eenmaal gezondheidsrisico’s met zich mee. Rudolf is zich daar bewust van. “Ik weet dat het niet slim is wat we doen. Maar ik mis het feesten soms zo erg dat ik het de risico’s eens in de zoveel tijd wel waard vind.” Floris is zich ook bewust van de gevaren en draagt zelfs een mondkapje als hij naar feesten gaat. “En ik blijf in ieder geval tien dagen bij ouderen uit de buurt”, vult hij aan.

Lichtshow zonder stroom
Als de Threema chatgroep hun bunkerfeest in het water ziet vallen, weten een aantal feestgangers de weg naar de raves in Naarden, Hilversum of elders ook te vinden. Dat blijkt uit de vele filmpjes die over en weer worden gestuurd. Op de beelden hoor en zie je harde muziek, tientallen bezoekers met filmende telefoons in de lucht en soms zelfs lichtshows waar de gemiddelde lowbudget nachtclub nog jaloers op kan zijn. Toch knap gedaan. Zeker als je je bedenkt dat de locaties van deze feesten – vaak op afgelegen plekken in de buitenlucht – hier allesbehalve ideaal voor zijn. Zonder elektriciteit of andere voorzieningen.

Het politie-ingrijpen op verschillende feesten in het land zorgt daags na de feesten voor hilariteit en irritaties in de chatgroep. “En daar gaat jullie belastinggeld heen, politie die de hele nacht feestjes opspoort”, schrijft iemand. Het geweld in de richting van politie op een feest in Alblasserdam, waarbij glazen en stoelen naar agenten werden gegooid, wordt weggelachen en door enkelen zelfs aangemoedigd. Bij dit conflict raakte een agent gewond. “Volgende keer staat er ‘agent overleden’”, is een reactie op het nieuws.

“Volgende keer staat er ‘agent overleden’.”

Rudolf heeft wel een verklaring voor het geweld richting politie. “Nu alle horeca gesloten is, trekken illegale feesten een nieuw publiek, dat een alcoholcultuur meeneemt. Alcohol zorgt voor dat geweld.” Rudolf heeft dan ook geen goed woord over geweld richting politie. “Dat mensen gaan relschoppen op raves slaat echt nergens op. Vroeger gebeurde dat nooit.” Floris sluit zich daarbij aan. “Ik vind dat echt niet kunnen, je weet dondersgoed dat je illegaal bezig bent. Dan moet je ook met de consequenties kunnen dealen.”

“Alchohol zorgt voor geweld.”

Kat-en-muisspel gaat door
Een week nadat de gebruikersnaam van @locatie12.events opdook in de pers, gaat er alweer een nieuw, vergelijkbaar Instagramaccount rond. Ze organiseren een Halloweenfeest, schrijven ze. Het moge duidelijk zijn: organisatoren gaan gewoon door en de doelgroep weet ze vroeg of laat wel weer te vinden. Politie niet. Niet op tijd althans, want op die bewuste Halloweenavond brengt het account een kleine honderdvijftig mensen bij elkaar. In het Limburgse Meerssen dit keer. Waar de politie in Hilversum een week eerder volgens veel Nederlanders veel te mild was, treedt ze dit keer hard op. De ME wordt ingeschakeld en deelt zo’n honderd boetes uit. Drie dagen later klinkt er voor het eerst ook vanuit het kabinet een dreigende toon. “Wie nu nog denkt dat het wel oké is om met honderd man een feestje te bouwen, die moet niet verbaasd zijn als daartegen streng wordt opgetreden”, vertelt premier Rutte in zijn persconferentie. Het kat-en-muisspel gaat voorlopig nog wel even door.

 

*Naam is gefingeerd en bekend bij de redactie.