Achtergrondverhaal
[aesop_chapter title=”De armsten van Nederland” subtitle=”Impact van de voedselbank” bgtype=”img” full=”off” video_autoplay=”play_scroll” bgcolor=”#888888″ revealfx=”off” overlay_revealfx=”off”]
De corona tijd is al moeilijk genoeg. Thuis blijven, anderhalve meter afstand houden van elkaar, je oma in het verzorgingshuis niet kunnen bezoeken en geen festival of concert meepakken. Maar daarnaast is er ook een kans dat je geen werk meer hebt, of minder werk. En voor sommige mensen is dat een ramp. Voor een aantal mensen is dat zelfs zo erg dat ze geen geld meer hebben om eten te kopen. “Sommige mensen hebben, als ze hier komen, al een paar dagen niets gegeten.”
Voedselbanken zijn de reddende engels voor de allerarmsten in de samenleving. ‘Maar Nederland is toch een welvarend land? Komt echte armoede dan nog wel voor?’ Ja zeker en waarschijnlijk meer dan je zou denken. De laatste cijfers komen uit 2019. Daarin is gebleken dat ruim 1 miljoen mensen in Nederland onder de armoedegrens leven. Van die mensen krijgen er 151.000 hulp van de voedselbank. Best een aantal.
Dat merkt ook Walter Kroonenburg, hij is coördinator van Voedselbank Utrecht Oost. Hij helpt 40 gezinnen met voedselpakketten. “Er komt nog steeds heel veel armoede voor. Ik hoor verhalen van mensen die soms al een paar dagen niets gegeten hebben. Dat raakt je wel. Nu met de corona crisis verwacht ik wel een paar extra aanmeldingen. Ik hak zelf de knoop door voor wie er in aanmerking komt voor een voedselpakket. Als er bijvoorbeeld een gezin is met 3 jonge kinderen en die mensen zitten net een paar tientjes boven de norm, dan kan ik nog wel eens zeggen dat ze toch langs mogen komen. Al moet ik daar wel voorzichtig mee zijn.’
Vaak doen voedselbanken meer dan alleen pakketten afgeven, ze kunnen mensen ook doorsturen naar specialisten. Het gaat hier bijvoorbeeld om budgetcoaches. Zo merkt ook Rene Oosterveer, hij is manager operations bij Budgetcoach.nl. Hij verwacht door de corona crisis dan ook veel nieuwe uitdagingen. “De huidige situatie heeft impact op veel mensen, vooral voor de inkomsten. Er worden minder overuren gemaakt, mensen met nulurencontracten worden minder opgeroepen en ZZP’ers zien de opdrachten teruglopen. Ook veel ondernemers (sportscholen, horeca etc.) worden hard geraakt. Wij proberen ze allemaal te helpen.” Oosterveer benadrukt dat overzicht houden het allerbelangrijkste is. “Kijk goed naar je inkomsten en je uitgaven. Alleen hierdoor kun je grip houden en de juiste beslissingen nemen. Het hebben van een financiële buffer is en blijft belangrijk, juist voor mensen hun financiële zaken weer op orde proberen te krijgen.”
Het coronavirus heeft voor de klanten van de voedselbank ook een grote impact. Zo gaat het bij de uitgifte van de pakketten ook anders dan normaal. “Normaal dronken de klanten altijd een kopje koffie met elkaar en praten ze met elkaar over het leven,” zo vertelt Kronenburg. “Nu gaat dat toch lastiger, met die anderhalve meter ertussen. Je merkt ook wel aan de mensen dat ze dat lastiger vinden.” In eerste instantie was het even spannend of er wel genoeg pakketten gevuld konden worden. Dat had voornamelijk met het hamsteren te maken, supermarkten hielden daardoor bijna geen voorraden over. Dus konden ze ook bijna niets geven aan de voedselbanken. Maar dat is nu weer helemaal over. “Wij krijgen, nu het hamsteren weer voorbij is, weer veel donaties binnen. Laatst nog was voetbalclub FC Utrecht een donatie actie gestart om houdbare producten in te zamelen voor de voedselbanken in Utrecht. Een geweldig initiatief!”
Maar de problemen in Nederland zijn klein als je het vergelijkt met de Verenigde Staten. Zo meldde Trouw op 8 mei dat de werkloosheid in het land in ruim 80 jaar niet zo hoog is geweest. Sinds de corona crisis uitbrak hebben ruim 33 miljoen Amerikanen een uitkering aangevraagd, maar miljoenen mensen hebben daar nog geen dollar van op hun rekening gezien. President Donald Trump beloofde dat die banen terug zouden komen, zo snel als mogelijk is. Maar veel economen zagen het wat somberder in. Want juist omdat de ontslagen nu vallen in steeds meer bedrijfstakken, zal het langer gaan duren voordat alle banen weer een beetje terugkomen. Daardoor staan er nu kilometers rijen voor de voedselbank. En terwijl boeren hun voedsel niet kwijt kunnen en dus moeten vernietigen, is er tegelijkertijd een vreselijk tekort bij de voedselbanken. Dus tot die tijd zullen er nog veel Amerikanen moeten aankloppen bij de voedselbank om hun magen (misschien) nog een beetje te vullen.
De impact van het virus is dus groot, voor mensen over de hele wereld. De economie komt langzaam weer op gang, als het allemaal goed blijft gaan. Kronenburg hoopt dan ook dat de economische schade blijkt mee te vallen. “Ik verwacht het eigenlijk niet, maar ik hoop echt dat ik zo min mogelijk mensen hoef te helpen. Ik doe het met heel mijn hart, maar het is natuurlijk beter als mensen gewoon zelf genoeg geld hebben om boodschappen te doen.” Verder vindt hij het vooral belangrijk om juist in deze tijden te blijven praten met de mensen die langskomen. “Ze komen al bij zoveel instanties waar ze een nummertje zijn, hier krijgen ze individuele aandacht. Het is voor mij belangrijk dat ik echt een band opbouw en dat ik ze snel zie opkrabbelen naar een gezonde financiële situatie.”