Het is helaas weer zo ver, Nederland gaat in lockdown. Afgelopen zaterdag waren de horecagelegenheden en winkelstraten overvol, het was de laatste dag voorlopig dat we iets konden gaan doen voordat we weer binnen zitten. Cor Molenaar, hoogleraar e-marketing aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, is boos. Hij zegt: ‘Schandalig. De Retail en horeca worden kapot gemaakt. Zonder Reden. Paniekvoetbal is het.’ [1] Maar klopt dit ook? We zoomen in op de horeca en gaan onderzoeken of deze ook echt kapot gemaakt worden.

2020

Eerst gaan we terug naar vorig jaar, het eerste jaar waarin Nederland te maken kreeg met een lockdown. In 2020 gingen werden er totaal 287 horecagelegenheden failliet verklaard. Dit komt mede door de miljarden steun van de overheid, dit moet alleen nog wel terugbetaald worden. Ook zijn er volgens Kamer van Koophandel (KVK) 4740 horecabedrijven uitgeschreven bij het handelsregister. Dat was een stijging van 12 procent ten opzichte van 2019. [2]

Financiële tegemoetkoming

Je zult het misschien wel eens hebben gehoord: maar de horecaondernemer krijgt toch steun? Daarvoor moet dieper gekeken worden naar de steunpakketten. Er is een deel voor tegemoetkoming voor lonen van werknemers, ook wel NOW genoemd. Bij 100 procent omzetverlies, krijgt de ondernemer tot maximaal 85 procent van de kosten vergoed. De andere 15 procent komen alsnog als kosten voor de horecaondernemer. Het tweede onderdeel, TVL, is bedoeld als compensatie van de vaste lasten. Denk hierbij aan gas, licht en stroom, verhuurders en kosten aan de gemeente. 20 procent van de TVL moet door de horecaondernemer zelf worden voorgefinancierd. Zoals Oskam dat mooi kan zeggen bij Metronieuws [3]: ‘’Dat houdt dus in dat de overheid verwacht dat de ondernemer tot de eindafrekening nog ergens geld vandaan tovert.’’ Al met al is de ondernemer nog steeds verantwoordelijk voor de 15 procent loonkosten, niet-vergoede vaste lasten en het eigen inkomen.

2021

Op 30 november 2021 komt het CBS [4] met het bericht dat de omzet van de horeca bijna terug op niveau van pre-corona was. In het derde kwartaal van 2021 steeg de omzet met 52,8 procent dan het tweede kwartaal van 2021. Het leek dus weer de goede kant op te gaan met de horeca en er verscheen weer een stip op de horizon, tot op 18 december het kabinet met een nieuw pakket maatregelen kwam. Een klap voor de horeca omdat de laatste twee weken van het jaar meestal topomzetten oplevert. Er is geïnvesteerd in voorraden die nu voor een groot deel zullen blijven liggen, verlies dus. Dat de

Belasting en schuld

Voor kort kregen horecabedrijven uitstel van het betalen van belastingen. Door de nu dalende omzetten en eventuele schulden die moeten worden afgelost hebben horecabedrijven het zwaar. De schuld die dan nog betaald moet worden kunnen de ondernemer in een knel brengen. Horecaondernemers lenen geld bij de bank, vrienden of halen geld van hun pensioenpot af. En deze leningen zijn niet gesloten om een hele nieuwe horecatent op te richten maar om enkele maanden van mindere omzetten te overbruggen.[5]

Zonder reden?

Cor Molenaar doet één bijzondere uitspraak en dat is door te zeggen dat het zonder reden is. Door de snelle opmars van de omikronvariant zouden we zonder maatregelen de omikrongolf niet aan kunnen. [6]

Op de piek zouden we dan minstens 3000 IC-bedden bezet houden en waarschijnlijk zelfs meer dan 4000. Dat zou een nachtmerrie zijn voor de Nederlandse zorg en code zwart zou worden veranderd worden naar code totale chaos in het hele land. Molenaar had eerder kritiek moeten uiten op de trage start van de boostercampagne, mede door de weinige mensen die al een boostershot hebben gehad zitten we weer allemaal binnen.

Conclusie

Dat de horeca het zwaar te voorduren heeft is duidelijk, in 2020 was het een zwaar jaar voor de ondernemers en in 2021, toen vaccins eindelijk er waren, leek het weer de goede kant op te gaan. Toch gaat het in december weer de verkeerde kant op en op 18 december besluit het Kabinet weer de horeca te sluiten. Of de bedoeling van het Kabinet is om de horeca te slopen? Waarschijnlijk niet bewust maar horecaondernemers krijgen het wel steeds zwaarder door de beslissingen van het Kabinet. Langzamerhand worden ze toch wel echt kapot gemaakt, schulden worden steeds hoger en uit wanhoop proberen de ondernemers toch ergens geld vandaan te sprokkelen. De uitspraak van Cor Molenaar klopt, maar hij gaat wel de mist in bij: zonder reden. Tijdens de persconferentie probeerde Jaap van Dissel, Mark Rutte en Hugo de Jonge uit te leggen waarom deze maatregelen worden genomen. En na het aan horen van die redenen kan ik wel concluderen dat het niet zonder reden zomaar horecatenten worden gesloten. Zonder maatregelen zou het hele land op ze kop gezet worden door een zorg dat overbelast is en daardoor niet meer voor mensen kan zorgen.