Vorige week gooide de Partij van de Dieren er een tweet uit waarin er werd beweerd dat Nederland kampioen biodiversiteitsverlies van Europa is. Een heftige bewering en, mocht dit waar zijn, een verontrustend feit, zeker nu met de klimaatcrisis. Maar is deze claim dan wel terecht? Gaat het in Nederland echt zo veel slechter dan in alle andere landen in Europa? En hoe slecht gaat het dan en waardoor komt dit? De factcheck-redactie van Livenews4you zoekt het voor je uit.
Wat houdt biodiversiteit precies in en hoe belangrijk is de instandhouding hiervan eigenlijk? Biodiversiteit is een heel breed begrip. Het omvat eigenlijk alle soorten dieren, planten en micro-organismen en alle variaties hierbinnen. Maar ook de ecosystemen waar dit alles weer een deel van uitmaakt vallen onder de biodiversiteit. De Universiteit van Wageningen constateert: hoe rijker de biodiversiteit, hoe meer kans er is op medische ontdekkingen en op economische ontwikkeling. De aanwezigheid, of afwezigheid ervan, heeft ook veel invloed op het klimaat en kan dus een grote rol spelen in de huidige klimaatcrisis. Het is dus erg belangrijk dat de biodiversiteit goed in stand wordt gehouden. Als een politieke partij in Nederland er dan zo’n tweet uitgooit, klinkt dat behoorlijk zorgwekkend.
“De wijze waarop ons land is ingedeeld maakt Nederland tot Europees kampioen biodiversiteitsverlies en voedt vooral de klimaatcrisis en de woningnood.” Zo luidde de gehele tweet. Het was een quote uit een opiniestuk van de fractievoorzitter zelf: Esther Ouwehand. De claim dat Nederland zoveel meer aan biodiversiteitsverlies lijdt dan andere landen komt volgens haar en haar partij dus voornamelijk door hoe ons land is ingedeeld. Alexander van Oudenhoven, milieuwetenschapper en professor biologie aan de Universiteit van Leiden, is het hier ook mee eens: “West Europa, en zeker Nederland gaat inderdaad niet goed, vanwege de intensieve landbouw en schaarste aan grotere en verbonden ecosystemen. Zeker de waterrijke gebieden en veenweidelandschappen zijn er heel slecht aan toe.” Naast hem zijn ook Louise Vet, bioloog en hoogleraar biologie en Arjen van Hinsberg, wetenschappelijk onderzoeker ecoloog bij Planbureau voor de leefomgeving, het eens met de claim van de politieke partij. “De staat van instandhouding van soorten en habitattypen is in Nederland relatief slecht,” aldus Van Hinsberg. Ook als we kijken naar de cijfers en tabellen op het Planbureau voor de Leefomgeving zien we, helaas, dat Ouwehand het niet verkeerd had.

bron: Planbureau voor de Leefomgeving
Al hoewel het in de rest van de wereld ook afneemt, valt Nederland wel erg op. De biodiversiteit daalde van 40% in 1900 naar 15% in 2010. Een flinke daling. Daarentegen neemt de snelheid van dit verlies wel af de laatste jaren. Wanneer we kijken naar de grafiek met oorzaken blijkt Ouwehand er ook niet ver naast te zitten.

bron: Planbureau voor de Leefomgeving
In Nederland blijkt de grootste oorzaak van biodiversiteitsverlies areaalverlies te zijn, ook wel het verlies van oppervlakte en ruimte. Het grootste gedeelte in Nederland is namelijk al in gebruik voor landbouw en dus is er weinig ruimte voor de originele biodiversiteit.
We kunnen dus concluderen dat de tweet van de Partij van de Dieren helaas terecht is. Volgens verschillende biologen en hoogleraren maar ook de cijfers van het Planbureau voor Leefomgeving is de afname van de biodiversiteit in Nederland groter dan in de andere landen in Europa en komt dit voornamelijk door de indeling van het land. Ouwehand pleit voor een betere ruimteverdeling en nu we weten hoe belangrijk de biodiversiteit is kunnen we daar maar inderdaad maar beter mee beginnen.