Voor 20-jarige Ghofran Hamdan was het geen vanzelfsprekendheid om op zichzelf te gaan wonen. Ze groeide op in Poeldijk, Een kerkdorp met zo’n 7000 inwoners onder de rook van Den Haag. Ze komt uit een gezin van drie kinderen met een Nederlandse moeder en een Syrische vader. Ghofran is de oudste van drie kinderen en is grootgebracht met de normen en waarden van de Arabische cultuur.
“Ik Identificeer mezelf volledig als Nederlander en Ik ben ook naar een openbare basisschool gegaan waar bijna alleen maar Nederlandse kinderen op zaten. Ik spreek Nederlands, ook spreek ik Arabisch en kan het verstaan. Mijn ouders hebben mij gelovig opgevoed. Bidden en naar de moskee gaan was daar onderdeel van. In die tijd was ik nog gelovig maar sinds mijn twaalfde, toen een eigen mening begon te vormen ben ik gestopt met geloven. Voor mijn ouders ben ik wel nog steeds gelovig.
Wat zijn voor jou de grootste knelpunten binnen de Arabische cultuur?
“Het grootste verschil is de vrijheid waarmee kinderen in Nederland, of eigenlijk in het Westen worden grootgebracht. Het verschil met de Arabische en Nederlandse cultuur is erg groot. Je merkt het met bijvoorbeeld drinken, naar feestjes gaan. Voor Westerse kinderen is dat geen enkel probleem, maar ik moest best vaak liegen over waar ik heen ging of ik verborg dingen voor mijn ouders. Mijn moeder is natuurlijk gewoon helemaal Nederlands maar vaak was het ‘vraag maar aan je vader’, en als hij nee zei, dan was dat vaak zo. Mijn moeder was veel vrijer dan mijn vader. Dat komt ook echt door het verschil in opvoeding. Ik deed het wel stiekem hoor, drinken en naar feestjes gaan. Toen ik op mezelf wilde gaan wonen in Rotterdam was dat niet makkelijk.”
Was het moeilijk voor jou om tegen je ouders te vertellen dat je op jezelf wilde gaan wonen?
“Het was best wel moeilijk om te vertellen want mijn vader leeft volgens bepaalde normen en waarden die gebruikelijk zijn binnen de moslimgemeenschap. Het is niet gebruikelijk, en zeker niet als vrouw om het huis uit te gaan. Voor vrouwen geldt dat je pas het ouderlijk huis verlaat als je getrouwd bent met een man. Dat is eigenlijk de eerste keer dat je het huis uit gaat om samen te wonen. Binnen de kringen van mijn vader was het ook niet eerder gebeurd dat er iemand het huis uitging om te studeren en dat was in mijn geval wel zo. Bepaalde normen moesten eigenlijk een soort van verbroken worden op dat moment en dat maakte het voor mij heel lastig om te vertellen. Mijn vader was het helemaal niet gewend en was ook nooit eerder in zo’n situatie beland en dan kom ik met het verhaal dat ik het huis uit wil.”
“Toen het idee voor het eerst in mij was opgekomen had ik dat een beetje subtiel aan hem gevraagd wat hij ervan zou vinden maar toen zij hij gelijk: dit is niet wat wij doen binnen de moslimgemeenschap en dat is niet gebruikelijk. Ik had er ook met mijn moeder over gehad en die zei: doe het nou maar niet want dit gaat voor problemen zorgen en je gaat hier alleen maar onrust mee zaaien. Toch heb ik het uiteindelijk wel gedaan.”
Hoe heb je het aangepakt?
“Ik begon een beetje stiekem achter hun ruggen om, alles te regelen om op mezelf te gaan wonen. Ik had zoiets van, dit is gewoon wat ik wil dus ik ga dit gewoon doen. Deal er maar mee. Dat was eigenlijk een beetje mijn instelling. Op een gegeven moment kwam mijn moeder er natuurlijk achter en toen heb ik wel verteld dat ik het huis uit ging. Het was toen ook geen vraag meer, het was gewoon een feit wat ik haar mededeelde. Mijn moeder vond dit heel moeilijk. Daarna heb ik het ook aan mijn vader verteld. Mijn vader werd hartstikke kwaad en begreep ook niet waarom ik het huis uit wilde want ‘ik had het zo goed daar’.
Hij kon niet begrijpen waarom ik dat überhaupt wilde. Uiteindelijk heeft mijn oom, die in veel andere Westerse landen heeft gewoond met hem gepraat. Hij heeft mijn vader uitgelegd dat dit gewoon is hoe het gaat in Nederland en dat ik het huis uit ga om te studeren. Ik denk dat mijn oom daar echt een grote bijdrage aan heeft geleverd. Daarna is het best snel weer goed gekomen tussen mij en mijn vader. Niet alleen voor mij maar ook voor hem is dit een nare periode geweest om een soort norm binnen de familie te doorbreken. Ik denk dat dit voor mij een beetje hetzelfde heeft gevoeld als voor Nederlandse mensen om ‘uit de kast’ te komen. Ik ben het oudste kind, dus ik heb eigenlijk de weg voor mijn broertje en zusje wel een beetje vrij gemaakt. Mijn vader gaat ook steeds meer merken dat je niet de hele Arabische cultuur kunt doorvoeren als je in een Westers land woont.”
Ghofran is niet de enige die als vrouw, geboren in een Westers land niet binnen de Arabische cultuur past. In een online serie van Human “De Locker” verteld Buschra dat ze er op vijftienjarige leeftijd achter komt dat ze meer niet gelooft in de Islam en ook botst met de islamitische normen en waarden waar ze mee is opgevoed. Op het moment dat haar ouders hierachter kwamen werd ze naar een Koranschool gestuurd. Voor haar ouders is ze nog steeds moslim, maar zelf is ze dat niet. Ze vertelt niet tegen iedereen dat ze niet gelooft omdat ze bang is dat het bij haar ouders terecht zal komen.
