Factcheck: artsen massaal tegen vapen

Een alarmerende TikTok van de 18-jarige Abby over haar longen die kapot zijn door het vele vapen. ‘Stop met vapen nu het nog kan’, is de wanhopige oproep die inmiddels al 26 miljoen keer is bekeken. Toch claimt het Brabants Dagblad dat veel tabacologen en artsen doorgaans niet tegen vapen zijn. Dat is onjuist. Nederlandse longartsen maken zich grote zorgen om het toenemende aantal vapende jongeren en hun gezondheid. 

Leon van den Thoorn longarts en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) is duidelijk: ‘Onze vereniging heeft 1000 leden en alle artsen in deze vereniging zijn tegen het gebruik van vapen. Dat is ook zo bij de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie, Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en ook zo binnen de internisten, noem het maar op’, vertelt hij. Het product is enorm schadelijk. Het liefst ziet het NVALT dat de vape vanaf morgen verboden is.

Wanda de Kanter is longarts en voorzitter van Rookpreventie Jeugd. Zij heeft een collectief in Nederland opgezet om de vapende jongeren te waarschuwen. ‘In Nederland zitten we op één lijn met organisaties zoals Trimbos, Rookpreventie Jeugd en #artsenslaanalarm: jongeren moeten op geen enkele manier in aanraking komen met vapes’, aldus De Kanter. In haar werk ziet ze dagelijks de negatieve effecten van het gebruik van een vape.

Schadelijke stoffen

Volgens het RIVM bevat de damp van vape schadelijke stoffen zoals nicotine, propyleenglycol, glycerol en aldehyden. Dat zijn stoffen die ook in tabaksrook zitten. De Kanter legt uit dat de stoffen concentratieproblemen, hartfalen, angst en paniekstoornissen en chronische ontstekingen in de longen veroorzaken. ‘Wat de langdurige gevolgen zijn van vapen weten we pas over dertig jaar’, vertelt de Kanter. Toch wijst een onderzoek van de University of Minnesota uit dat er nu al DNA-schade in de mond van een vaper te zien is dat kan leiden tot de vorming van kankercellen.

De Kanter benadrukt dat de tabaksindustrie vapen op de markt heeft gebracht om van sigaretten af te komen. ‘Als dat het doel was van vapen moeten ze er veel minder nicotine in stoppen’, vertelt De Kanter. Net als in sigaretten zit er veel van het verslavende middel nicotine in vapes. Dus van sigaretten naar de vape ga je van het ene probleem over op het andere volgens De Kanter. Er zijn veel meer andere manieren die gezonder zijn om van sigaretten af te komen, vinden veel artsen. Daar is Van den Thoorn het ook mee eens: ‘Een vape is voor een enkeling een middel om van roken af te komen, maar het is niet aan te bevelen.’

In het kort veel medische organisaties en gezondheidsdeskundigen, zoals de WHO (World Health Organization) en het RIVM, uitten hun bezorgdheid over de gezondheidsrisico’s van vapen. De korte termijneffecten zijn negatief en al zichtbaar. De lange termijneffecten zijn pas over een aantal jaar zichtbaar en te onderzoeken. Vapen is enorm slecht voor de gezondheid van de longen, aders en hersenen. Vandaar dat artsen en tabacologen tegen het gebruikt van vapes zijn. ‘Over het algemeen vinden wij, NVALT, allemaal dat het een product is die we eigenlijk niet moeten willen’, aldus Van den Thoorn.