“De politie heeft mijn kamer doorzocht op drugs. In werkelijkheid had ik een hypo.” Het verhaal van Tom Vos is niet de enige. Een hypo en onder invloed zijn van drank of drugs worden vaak met elkaar verward. Hoe kan je iemand met een hypo herkennen en helpen?
Trillen, vreemd lacherig gedrag, verwardheid, agressie en moeite met spreken. Symptomen die voorkomen bij mensen die onder invloed zijn van drank of drugs. Mensen met type 1-diabetes hebben last van deze klachten zonder een druppel te drinken of een pil aan te raken. Zij ervaren deze klachten wanneer ze een hypo hebben. “Een hypo vindt plaats wanneer een diabetespatiënt te weinig glucose in het bloed heeft. Dit kan voorkomen wanneer ze te veel insuline gebruiken of veel bewegen,” aldus Kiki Küpers, diabetesverpleegkundige.
“Zelfs een stukje fietsen kan voor mij slecht aflopen”
Diabetes is een stofwisselingsziekte waarbij de alvleesklier niet- of te weinig insuline aanmaakt. Hierdoor wordt glucose in het bloed niet vanzelf afgebroken. “Velen onderschatten diabetes en denken dat je daarmee net als ieder ander door het leven gaan, dat is niet zo,” aldus Hanneke Dessing, directeur van het Diabetesfonds. Tom beaamt dat. “Diabetes beïnvloed alles wat ik doe. Als ik drinken bestel, denk ik gelijk aan de zero-versies. Wanneer ik een zakje chips eet, moet ik nadenken hoeveel insuline ik daarvoor moet toedienen. Zelfs een stukje fietsen kan voor mij slecht aflopen.”
“Het eerste wat ik mij herinner was 17 uur later”
“Wanneer ik ga stappen, zorg ik ervoor dat er altijd mensen om mij heen zijn die weten dat ik diabetes heb, zodat ze in kunnen schatten wanneer het fout gaat,” aldus Tom. “Toch kan het altijd fout gaan. Tijdens het uitgaan heb ik eens een heftige hypo gehad. Naar verluid waren er zes mensen nodig om mij naar de grond te krijgen. De vriend die wist van mijn diabetes, was er kort niet bij.” Lang niet altijd is er drug of alcohol in het spel wanneer iemand een hypo heeft. “Een van de eerste keren dat ik een volledige black-out had, was er helemaal geen alcohol of drugs in het spel. Door werk de dag ervoor, kwam ik om 01:00 ’s nachts thuis aan. Het eerste wat ik vervolgens herinner was 17 uur later, om 18:00 ’s avonds. Ik werd die ochtend wakker met een flinke hypo. Eerst leek er niet veel aan de hand te zijn. Tot mijn huisgenoot mij tegenkwam, ik droeg alleen nog mijn sokken. Ik liep achter hem aan toen hij zijn kamer inging. Zijn kamerdeur zat naast de voordeur. Je kan raden wat er vervolgens gebeurde…”
In Nederland hebben meer dan 12.000 mensen tot 25 jaar diabetes type 1 en daarmee is het een van de meest voorkomende chronische ziekten van Nederland. Toch heerst er nog niet veel bekendheid over deze ziekte. Zo is het niet bekend hoe vaak de politie betrokken is bij een incident waar diabetes in het spel is: “Het is erg specifiek en eigenlijk schakelt de politie in zulke situaties gelijk medische professionals in,” aldus Helma Huizing, staf korpsleiding Politie. “Wij hebben hier dus geen cijfer voor.” Echter: “Elke keer is al één te veel,” zo zegt Küpers.
“Ik werd pas echt wakker in de ambulance”
“Nadat ik de voordeur van mijn huis opende, zagen veel mensen mij. Het was druk op straat. Ik heb maar een minuutje buitengestaan, toen kwam mijn huisgenoot al naar buiten om een deken over mij heen te slaan. Mensen op straat hadden ondertussen de politie gebeld en mijn huisgenoot belde de ambulance. Zo gebeurde het dus dat de politie mijn kamer doorzocht naar drugs, terwijl het ambulancepersoneel mij onderzocht. In de ambulance, rijdend naar het ziekenhuis, kwam ik bij en dat is het eerste wat ik herinner. Dat de politie mijn kamer gelijk ging onderzoeken, snap ik wel. Voor hetzelfde geld had ik wel drugs op en moest er een andere behandeling worden toegepast.”
“De ene hypo blijf ik rustig, de ander sta ik te gillen en krijsen”
Wanneer een diabetespatiënt een hypo heeft, is de oplossing eigenlijk relatief simpel. “Limonade, druivensuiker of sap helpen vaak. Aan mensen met diabetes de tip om veel vettig te eten voordat ze uitgaan. Ga naar de shoarmatent en eet een kapsalon,” zo zegt Küpers. “Vooral vetten die ’s nachts nog vrijkomen helpen tegen her wakker worden met een hypo.” Tom heeft vooral veel aan de oplettendheid van zijn vrienden. “Vertel het mensen als je diabetes hebt. Mensen die je kan vertrouwen, die je kunnen helpen. Die vertel ik het.” Voor buitenstaanders is het bijna onmogelijk om een hypo te herkennen, omdat elke diabeet anders reageert. “Bij mijzelf verandert het al zo veel. De ene keer blijf ik bij iedereen op afstand, de andere keer sta ik te gillen en te krijsen. Als het bij mijzelf al zo verschilt, zou ik niet kunnen zeggen hoe je iemand met een hypo standaard kan herkennen. Wel ben ik bij mijn werk als beveiliger bewuster over het feit dat een dronken persoon niet altijd echt dronken hoeft te zijn. Die mindset is anders dan bij bijvoorbeeld de politie.” Kortom, kijk verder dan alcohol en drugs en wees je bewust van het feit dat er meer in het spel kan zijn, luister goed naar vrienden van de persoon en let op dragers van een insulinepomp of -spuit.