Afbeelding: Mediaverdi. Het bedrijf van Johan Buis, Mediaverdi aan de Oosteindeweg, is al vier generaties actief en bestaat al meer dan 100 jaar. De vader en zoon van Buis werken mee in de kas. Het bedrijf is gespecialiseerd in het kweken van Sneeuwballen en Anjers.
Het is niet te verbloemen: de coronacrisis heeft flinke invloed op de sierteelt. Aalsmeer staat bekend om de bloemenhandel. Vanzelfsprekend hebben ook veel dorpsgenoten last van de invloeden van het virus. Zo ook kweker Johan Buis. Hij probeert positief te blijven in deze zware tijden, zo vertelt hij tijdens een videogesprek. “Dat videobellen ben ik ondertussen wel gewend, zo gaan alle gesprekken tegenwoordig,” zegt hij lachend. “Wat ons nu vooral helpt is wanneer mensen gewoon bloemen blijven kopen. Nu iedereen in quarantaine zit, juist het huis lekker opfleuren met een bloemetje of planten!”
Kunt u een vergelijking geven: hoe verliep de verkoop en kweek eerst en hoe gaat dat nu in de coronatijden?
“Eerst verliep de verkoop voor 60% via de veilingklok en 40% ging rechtstreeks naar de handelaren. Momenteel, na die grote crash van veertien dagen geleden, gaat 70% rechtstreeks naar klanten en maar 25% via de klok. Ongeveer 5% gooien wij zelf weg. In het begin was dat nog meer, nu wordt er steeds minder weggegooid. Het gaat dus heel langzaam aan weer iets beter.”
Momenteel is vooral te lezen dat de verkoop via de veiling nu op z’n gat ligt doordat de export stil is komen te liggen. Is dit dan ook de voornaamste reden waarom het bij de kwekers zo slecht gaat, of wordt er nog ergens een stap over het hoofd gezien?
“Het belangrijkste feit is wel dat er heel veel grenzen gesloten zijn. Ook van belangrijke export landen als Engeland, Frankrijk, België en Rusland zijn de grenzen dicht. Over het algemeen is de export het grootste probleem. Het is wel zo dat bij een aantal productgroepen eigenlijk het hele jaar al last is van overproductie. Dat is zo bij gerbera’s, germini’s en vooral bij tulpen. Als dan de grenzen dicht gaan, heb je dus probleem op probleem. Vorig najaar is het bij die producten in de onderhandelingen met de supermarkten fout gegaan. De supermarkten wisten dat er heel veel tulpen waren. De tulpen waren toen goed aan de prijs. Dan heb je kwekers die veel vragen en een klant die weet dat er veel aanbod is, dan kom je slecht tot elkaar. Daardoor zijn er iets minder contracten gesloten. Uiteindelijk willen de kwekers de tulpen toch kwijt, dus dan gaan ze naar de klok! Als daar dan ook nog de boel plat gaat, heb je een overschot aan tulpen.”
Vanuit Flora Holland zijn cijfers naar buiten gekomen over het dal van twee weken geleden. Zo zou 16 maart bijna de helft van alle bloemen en planten vernietigd zijn op de veiling. Is het vernietigen de enige optie?
“Op dat moment is dat wel de enige optie. Zo extreem als we dat nu hebben meegemaakt, is dat nog nooit gebeurt. Het systeem van vernietigen is er om overschotten die op de markt zijn, eruit te halen. Dit zorgt ervoor dat overige handel verkocht wordt tegen kostprijs+ en winst. Als er producten in de markt blijven zweven, die eigenlijk onverkoopbaar zijn, dat heeft zijn weerslag op alle producten. Omdat doordraaien geld kost, is het eigenlijk de bedoeling dat de kweker daardoor de prikkel krijgt om niet aan te voeren en het zelf vast weggooit of iets anders gaat telen.”
Het klinkt dus heel negatief dat de bloemen vernietigd worden, maar voor jullie kwekers is het noodzakelijk om de prijzen nog op een normaal niveau te houden?
“Ja, het is eigenlijk een bescherming voor het systeem, anders gaat iedereen bloemen produceren en naar de marktplaats toe brengen. Zo is er natuurlijk altijd iemand die het nog goedkoper kan dan een ander. Dan kom je terecht in een neerwaartse spiraal. Daarom bestaat die minimumprijs voor wat een product op moet brengen. Voor de ene is dat 2 cent, voor de ander misschien 15 cent en voor planten natuurlijk nog hoger. Planten die de minimumprijs niet opbrengen, moeten daarom uit de handel gehaald worden.”
Naast de reisbranche is de sierteelt het zwaarst getroffen door het virus. Zou er vanuit de gemeente en overheid niet meer steun moeten komen?
“Vanuit de banken is er de mogelijkheid om je renten en aflossing betalingen op te schorten voor een half jaar. Daar krijgen ze een beetje een liquiditeit-ruimte van. Vanuit gemeentes moet worden gekeken dat de huishoudens die achter de bedrijven zitten, normaal kunnen blijven functioneren. Dat die niet helemaal financieel leeg getrokken worden. Verder vraag ik me wel af of het van gemeentes een taak is om daar financieel in te springen. Ze kunnen wel iets met belastingen, maar om bedrijven echt te gaan subsidiëren, zo diep is de portemonnee van de gemeente niet. Dat lijkt mij niet verstandig.”
De online bloemenbranche daarin tegen, is juist geëxplodeerd. Denk je dat deze boost er voor zorgt dat kwekers deze periode doorkomen of is dat niet voldoende?
“Dat is zeker heel erg belangrijk op dit moment. Ik hoorde vorige week bloemisten die zaterdagochtend heel vroeg al op de stopknop drukten, omdat ze geen bloemen en personeel meer hadden om zo veel boeketten te maken voor alle bestellingen die online binnen kwamen. De hele branche gaat veranderen. We zitten al jaren tegen online verkoop aan te hikken. Dat kan nu een vlucht gaan nemen. Je zag bij bloemen en boeketten dat het al iets toenam voor deze crisis, planten nu ook. Dat bloemetje is nu gemakkelijker en beter online te bestellen, dat is alleen maar positief voor straks na de crisis.”
In Aalsmeer wonen behoorlijk wat kwekers. Veel mensen verdienen hun brood met bloemen. Door het hele land zijn initiatieven gestart, zo ook in het dorp zelf. Maar wat helpt jullie nou écht?
“De kwekers roep ik op samen verenigd te blijven bij de veiling. Als we allemaal alleen individueel zaken moeten gaan doen met klanten, wordt je vroeg of laat toch financieel uitgespeeld. Samen ben je veel sterker dan alleen.
Verder: blijf jezelf en anderen in je omgeving verwennen met bloemen en planten, dan komt het allemaal weer goed. Nu iedereen in quarantaine zit, het huis lekker opfleuren met een bloemetje. Als die bij lokale bloemisten gekocht worden, dan houd je de handelsketen in stand. Voor de lange termijn is dat het beste.”