Hoewel de meeste coronamaatregels zijn afgeschaft, kampen de meeste ziekenhuizen in Nederland nog steeds met een groot probleem: de uitgestelde zorg moet worden ingehaald. Dit is lastig, omdat het een complex probleem is dat per specialisme verschilt van grote. Daar komt bij dat er door de hoge besmettingsgraat veel personeel uitvalt, terwijl er nu juist een inhaalslag gemaakt zou moeten worden.
Anne Pannekeet is Unithoofd Hart-Longcentrum bij Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar. Ze ziet dat de drukte op haar afdeling niet veel is afgenomen nu de coronamaatregelen bijna zijn verdwenen uit onze samenleving. “Het is nu rustiger met covid zorg, dus we hebben meer lege bedden. Alleen covid verspreid zich heel snel rondom de mede mens, dus waar je op scholen veel uitval hebt, zien wij ook bij het personeel veel uitval. Als het personeel weer uitvalt heb je ook geen bed. De ene schakel die uitvalt, zorgt weer voor een ander probleem.”
Het probleem ligt dus vrij complex. Er moet bij elke patiënt worden gekeken wie er echt spoed heeft en welke niet. “Bij de patiënten die wij behandelen op de cardiologie moeten ze binnen 6 weken geholpen worden omdat je anders weer andere problemen krijgt. Rondom de covid piek hebben wij gezien dat een aantal patiënten op de wachtlijst ernstiger ziek werden, of patiënten kwamen later met klachten waardoor het gecompliceerder was.” Zegt Anne Pannekeet.
Patiënten waarvan hun operaties zijn uitgesteld geven aan deze ervaring ernstig te vinden. Maar vrijwel iedereen heeft begrip voor de omstandigheden. Dit zegt fonds slachtofferhulp.
Perry Bosboom heeft zelf ondervonden hoe het is als je operatie uit wordt gesteld en heeft dit als niet prettig ervaren. Hij werd in oktober opgenomen met lekkende hartkleppen en er werd een hartritmestoornis bij hem geconstateerd. “Maandag 22 november zou ik de operatie hebben. Ik zat al in mijn operatiehemd te wachten in het Universitair Amsterdam Medisch Centrum, maar er kwam maar niemand. Toen kwam er iemand vertellen ‘het is heel vervelend maar uw operatie gaat niet door, want er is zoveel drukte op de IC dat we geen plek voor u hebben.”
Net als wat andere patiënten aangeven, heeft Perry dit als stressvol ervaren. “Je baalt natuurlijk verschrikkelijk en dat levert stress op. Je weet ook dat het thuisfront meeleeft en hierdoor gestrest raakt. Op het moment zelf viel het mee omdat ik mij toen wel redelijk goed voelde. Dat was achteraf niet terecht omdat ik erachter kwam dat het toch veel ernstiger was dan ik zelf eigenlijk dacht.”
De operatie van Perry moet toch sneller plaatsvinden dan gedacht, omdat hij steeds meer fysieke klachten ervaarde. Hij trok zelf aan de bel en zijn uitgestelde operatie werd weer naar voor geschoven. Hij heeft zijn openhartoperatie inmiddels ondervonden en die is goed verlopen.
Al deze uitgestelde operaties vormen samen een groot probleem. De schatting van de inhaalopgave ligt nu tussen de 170 en 210 operaties. Dat blijkt uit de nieuwe berekeningen van de Nederlandse Zorgautoriteit.
Anne Pannekeet is niet bang dat het haar team niet gaat lukken de achterstallige operaties in te halen, maar heeft wel wat aantekeningen: “Wat het niet makkelijk maakt is dat er geen passende CAO is voor zorg personeel. Dat frustreet heel veel medewerkers. Dat is ook een stukje erkenning en waardering. Zolang wij met de juiste balans en werkdruk werken gaat het goed, maar als dat verstoord is wordt het heel lastig. Ik hoop dat we snel uit de crisis modus komen en in een rustige fase komen waarin we goed onze strategieën kunnen bekijken en kunnen kiezen hoe we het gaan aanpakken.”
Veranderen is niet altijd gemakkelijk, vooral niet onder grote stress van een oplopende werkdruk. Toch wil Anne iedereen op het hart drukken dat verpleegkundige een prachtig vak is wat niet onderschat mag worden. Elk soort specialisme vraagt weer een andere zorgverlener.
De achterstand wordt het snelst opgelost als het ziekenhuis niet meer kampt met een chronisch personeelstekort en als er mensen werken die passie hebben voor wat ze doen in een goede werksfeer.