Beeld: Archieffoto RTV Rijnmond
CULEMBORG – Samen sporten is hipper dan ooit, Nederland is in beweging. Een groepsles of zelf oefeningen doen in een grote sportruimte, of een damesles met vrouwelijke instructrice. Voornamelijk het laatste lijkt steeds meer een opkomst te maken onder de sportscholen en verenigingen. Het aantal ladies-only sportscholen groeit; ‘Sportschool Curves, ‘Fit4Lady’ en bekend in Culemborg sportschool ‘Hart for Her’. Ook bij gemengde sportscholen groeit het aanbod in ladies-only groepslessen, met een dame voor de klas.
Waar die opkomst vandaan komt heeft verschillende redenen. De vraag groeit vanuit verschillende bevolkingslagen; jonge meisjes, moeders, dames met een maatje meer en ook dames van niet-westers allochtone afkomst. ‘Ik voel me bekeken’ is een herkenbaar begrip en een antwoord dat vaak naar boven komt, als je een dame vraagt naar haar keuze om bij een damessportschool te gaan. ‘’Het is bovendien gezellig en ik voel me veilig in deze omgeving’’.
In Culemborg kun je voor damessportlessen thuis bij Sportschool ‘Hart for Her’. Ook ‘Fitcity Culemborg’ biedt groepslessen specifiek voor dames. Sportschool ‘Family Fit’ bood in 2015 al dameslessen aan, maar dit was niet voor lang. Wegens geringe interesse stopte de sportschool hier al snel mee. Maar de vraag is terug, en daardoor ook het aanbod.
Vanuit Islamitische geloofswaarden is er onder Moslima’s veel vraag naar gesepareerde ruimtes waar dames kunnen sporten. Niet alleen in sportscholen, maar ook op voetbalclubs en bij zwembaden. ‘’Er zit al snel een religieuze motivatie achter omdat we, zowel man als vrouw, ons zoveel mogelijk dienen te bedekken tegenover het andere geslacht (met uitzondering van familie natuurlijk). Vanuit moslima’s is er vaak sterke kuisheid over naaktheid en om jezelf zo open te stellen in een gedeelde sportschool. Ik zelf kan me prima focussen in een gedeelde sportschool, ik heb tot nu toe ook nog geen moment gehad dat ik op een vervelende manier ben benaderd. Aan de andere kant ben ik niet zo snel geneigd naar het zwemmen in gedeelde zwembaden. Dat gaat voor mij, ook door religieuze motivatie, een stapje te ver’’ luidt Chaïmae Ettalhaoui.
Verschillend wetenschappelijk onderzoek is verricht naar de relatie tussen geloofsovertuigingen en sport restricties en ook naar segregeerde sportlessen voor moslima’s. Vanuit de Koran wordt sporten aangemoedigd, maar er kunnen andere belemmeringen in de weg komen te staan. Voornamelijk het aspect waarin de moslim vrouw verwacht wordt om zich te bedekken, speelt daarin een grote rol. Als er ruimte is waar vrouwen met elkaar kunnen sporten, durven ze zich sneller vrij te geven en meer op hun gemak te voelen. ‘Voor een bepaalde groep heeft dit, zoals aangegeven in het onderzoek van Kay (2006), te maken met culturele en/of religieuze aspecten. Voorbeelden hiervan zijn het willen dragen van een hoofddoek, het niet in sportieve kleding door mannen gezien willen worden en het niet met mannen mogen sporten. Daarnaast is er een groep die wel met mannen zouden kunnen sporten, maar dit liever niet willen, omdat zij zich met vrouwen onderling veel meer op hun gemak voelen en zich ook minder bekeken voelen. Er wordt niet op ze gelet en ze worden geaccepteerd zoals ze zijn. Zo hoeven zij zich niet onzeker te voelen over hun uiterlijk, iets dat door Coleman en collega’s (2008) juist genoemd wordt als een reden voor vrouwen om niet actief te zijn. De waarde die Cortis (2009) en Coleman en collega’s (2008) toeschrijven aan het aanbieden van faciliteiten voor alleen vrouwen om zo in staat te worden gesteld deel te nemen aan georganiseerde groepsactiviteiten wordt aan de hand van de interviews bevestigd.’ Schrijft S. Nonkes in een onderzoek naar de invloed van sport op de positie van niet-westers allochtone vrouwen in de Nederlandse maatschappij.
Maar ook vrouwen van westerse komaf voelen zich bekeken en geobjectiveerd in de sportschool. Niet alleen mannen staren, maar ook vrouwen met een strak figuur weten te oordelen met hun ogen. ‘‘Ik heb in het verleden gesport bij een ‘gewone’ sportschool. Daar liepen vaak dunne dames die met dedain op mij neerkeken.’’ Vertelt een lid van Hart for Her Culemborg. Body shaming vindt zelfs plaats in de sportschool. Onder de mannen heerst er dan ook begrip. ‘’Ik kan me goed voorstellen dat vrouwen zich wel bekeken voelen. Ik zie wel eens een vrouw dat ik denk, damn, maar dat is het dan ook. Naar hen zie ik het dan ook als compliment. Ik ben daar verder niet mee bezig want ik sport daar alleen maar voor mezelf.’’ Luidt AJ Dons, lid bij Basic Fit.
