De huidige minister van onderwijs Eppo Bruins wil een nog strenger beleid tegen internationale studenten handhaven dan zijn voorganger. De minister geeft internationale studenten de schuld van de huizencrisis, overvolle collegezalen, en de hoge werkdruk van docenten. Daarom wil hij 293 miljoen euro bezuinigen op de komst van internationale studenten. Hij wil bezuinigen op Engelstalig onderwijs en enkele Engelstalige studies Nederlandstalig laten worden. Door deze potentiële bezuiniging voelen veel internationale studenten zich minder welkom in Nederland.
Hiertoe behoort Wanji Kabanga (die/hun) van 21 ook. Wanji woont al tweeëneenhalf jaar in Nederland en komt oorspronkelijk uit Kenia. Die studeert Biomedical Sciences aan het Amsterdam University College (AUC). Wanji was tot vorig jaar deel van de studentenraad. Wanji woont op de campus van hun studie in Amsterdam. Op Wanji’s studie zijn bijna alleen maar internationale studenten, die allemaal erg bang zijn voor de toekomst van hun opleiding als deze bezuinigingen daadwerkelijk worden doorgevoerd.
Wanji Kabanga inhet schoolgebouw van Amsterdam University College
Een internationale student is iemand die niet over een Nederlandse nationaliteit beschikt en geen Nederlandse vooropleiding heeft gedaan. Er zijn veel zorgen over de daling van het aantal internationale studenten. Het aantal internationale studenten op universiteiten is gedaald, meldt de koepelorganisatie Universiteiten van Nederland. Het aantal nieuwe internationale universitaire studenten daalde met 6%.
Wanji wordt op hun studie niet anders behandeld omdat die internationaal is, omdat de meerderheid van de AUC internationaal is. De student zou niet zeggen dat die zich minder welkom voelt, maar merkt wel een verschil in hoe die behandeld wordt in vergelijking met toen die hier aankwam. Bijvoorbeeld bij hun werk bij de HEMA. Mensen beginnen vaak met Nederlands praten en als Wanji dan in het Engels terugpraat, zuchten ze soms teleurgesteld. Hetzelfde gebeurt als die als klant naar restaurant of terrassen gaat, vertelt Wanji: ‘Bijvoorbeeld als ik met mijn vrienden in een restaurant iets bestel en ze merken dat ik geen Nederlands praat, zie ik hun houding veranderen.’ Ook merkt die dat dat Nederlandse studenten vaak voornamelijk met elkaar bevriend zijn. Maar dit vind die begrijpelijk, omdat het gesprekken veel makkelijker maakt en Nederlandse mensen al een gedeelde cultuur hebben.
Wanji met een vriendin bij AUC
Luuk Huitink is professor oud Grieks op de UvA en is daarnaast onderzoeker. Hij vindt net als Wanji, de bezuinigingen op Engelstalig onderwijs een ordinaire bezuiniging. Studeren in Nederland onaantrekkelijk maken voor internationale studenten, zal de overheid alleen maar meer geld kosten. Zeker zolang internationale studenten nog steeds twee keer zoveel collegegeld betalen. Daarnaast volgen veel Nederlandse studenten Engelstalig onderwijs. Bijvoorbeeld omdat ze later in het buitenland willen werken of een betere positie op de arbeidsmarkt willen hebben. Nederlandse studenten worden dus ook benadeeld door deze bezuinigingen.
Wanji is hier terechtgekomen omdat die zich kwalificeerde voor een studiebeurs gebaseerd op goede cijfers. Wanji is bang dat die mogelijkheid voor veel mensen zal wegvallen als de bezuinigingen worden doorgevoerd. Veel mensen hebben zonder beurs niet de mogelijkheid om in een ander land te studeren. Het kan ertoe leiden dat mensen uit landen met minder goed onderwijs mogelijk niet meer de studie kunnen volgen die ze graag zouden willen, terwijl dat met de beurs wel zou kunnen.
Wanji met de vlag van Kenia Wanji met de vlag van Zuid-Afrika
Of de houding van de politiek ervoor zorgt dat minder internationale studenten hierheen willen komen is uit cijfers niet vast te stellen. Het aantal eerstejaars internationale studenten van universiteiten uit het studiejaar 2022/2023 is dan wel afgenomen in vergelijking met het jaar ervoor. Maar het totaal aantal studenten is ook afgenomen. In 2023 waren er 18.800 terwijl dit het jaar daarvoor 19.080 waren. In beide jaren was 31% van de eerstejaars universiteitsstudenten internationaal.
Bron: CBS
Hoewel niet uit cijfers blijkt dat internationale studenten zich minder welkom voelen in Nederland dan toen ze hier aankwamen, lijkt een enquête van de Radboud Universiteit dit wel aan te tonen. Een mogelijke oorzaak hiervoor is het niet kabinet, dat tegen internationalisering in het hoger onderwijs is. Aan de enquête deden 1330 internationale studenten mee, uit zes verschillende steden. De enquête werd afgenomen in 2023. De enquête is gefocust op het welzijn van internationals in de aanloop naar de verkiezingen. De voornaamste reden waarom internationale studenten zich niet welkom voelen is dat Nederlandse politiek toenemend negatief is over internationalisering, blijkt uit de enquête. Daarnaast is de die media negatief is tegenover internationals de vaakst voorkomende reden. Internationals zeggen in hun reacties op het onderzoek dat ze geschokt, verdrietig, ongemakkelijk of bezorgd zijn. Sommige respondenten hebben begrip voor het feit dat Nederlanders kritisch zijn op internationals door bijvoorbeeld de huisvestingscrisis en angst voor het verlies van eigen taal. Andere vinden deze opvatting hypocriet en kortzichtig. Veel internationals hebben het gevoel dat ze tot zondebok gemaakt worden, vooral in het politiek debat. Wel blijkt dat meer dan de helft van de internationals Nederland nog steeds zou aanbevelen als bestemming.
Ondanks dat Wanji niet blij is met het huidige politieke klimaat en enkele frustraties heeft als internationale student in Nederland zou die, net zoals de studenten uit de Enquête, het nog steeds aanbevelen als locatie om te studeren. Wanji vertelt dat het een goed land om heen te gaan zonder dat je de taal al kent, omdat veel mensen Engels kunnen. Hierdoor kan je geleidelijk de taal leren. Wanji concludeert: ‘Daarnaast is het onderwijs goed en het land is erg mooi, ondanks de regen. Wel zou ik mensen waarschuwen dat veel inwoners niet blij zijn met internationale studenten.’
Wanji bij hun kamer in Amsterdam
Toelichting Data
De data van het CBS over het aantal eerstejaars studenten bevat natuurlijk enkele beperkingen. Zo zijn de cijfers van het studiejaar 2023/24 voorlopige cijfers. Daarnaast zijn de aantallen in de tabel afgerond op 10-tallen. Hierdoor zou het kunnen dat het optellen van de gegevens afwijkt van het totaal. De cijfers van de studentenaantallen krijgt het CBS van DUO. De definitieve cijfers van DUO en het CBS zouden enigszins van elkaar kunnen afwijken. Dit komt doordat DUO verbeteringen van oudere jaren doorvoert, terwijl het CBS definitieve cijfers niet meer aanpast. Afwijkingen van studentenaantallen tussen CBS en DUO zijn groter voor internationale studenten. Dit komt doordat DUO bij internationale studenten uitgaat van de meest recente nationaliteit van een student, terwijl het CBS kijkt naar de nationaliteit van de student op 1 oktober van dat studiejaar. Studenten die daarna een Nederlandse nationaliteit krijgen, veranderen daarmee bij DUO van internationale student naar niet-internationale student voor alle jaren waarin ze ingeschreven staan. Bij het CBS worden ze pas als internationale student gezien vanaf het jaar dat ze de Nederlandse nationaliteit krijgen. Hierdoor worden de verschillen tussen het CBS en DUO steeds groter.