{"id":11264,"date":"2024-01-26T10:48:38","date_gmt":"2024-01-26T09:48:38","guid":{"rendered":"https:\/\/svjmedia.nl\/specialisaties\/?p=11264"},"modified":"2024-01-26T21:31:25","modified_gmt":"2024-01-26T20:31:25","slug":"minimalisme-de-trend-tegen-de-trends","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/svjmedia.nl\/specialisaties\/11264\/minimalisme-de-trend-tegen-de-trends\/","title":{"rendered":"Minimalisme: de trend tegen de trends?"},"content":{"rendered":"
Minimalisme, een levensstijl waar mensen vaak voor kiezen als een tegenreactie op de massaconsumptie. In een wereld waarin meer altijd meer lijkt te zijn, trekken de minimalisten hun eigen plan. In hoeverre is het tegenstrijdig minimalistisch te leven, terwijl de wereld om je heen zich in het massale consumptiepatroon houdt?<\/strong><\/p>\r\n Minimalisme als levensstijl kent niet \u00e9\u00e9n \u2018goede\u2019 definitie. De wereldberoemde socioloog Erich Fromm verwijst in zijn boek Een kwestie van hebben of zijn <\/em>naar de mens als constante consument. Er heerst volgens hem een cultuur waarin het vervullen van behoeften en het vormgeven van identiteit sterk gekoppeld zijn aan wat mensen hebben, of willen hebben. Op deze cultuur is het minimalisme een tegenreactie, waarbij men teruggaat naar de essentie van wat je in een leven nodig hebt.<\/p>\r\n De drijfveren voor minimalisme hangen sterk samen met de betekenis van minimalisme per individu. Uit onderzoek van het European Institute for Brand Management (EURIB) is een driedelig stelsel gevormd, op basis van uitspraken van consumenten over minimalisme. Dit stelsel laat de drie voornaamste categorie\u00ebn van minimalisme zien: het ‘aantal bezittingen’, ‘eenvoudige esthetiek’ en ‘weloverwogen consumptie’.<\/p>\r\n Trendy minimalisme<\/strong><\/p>\r\n Uit het driedelige stelsel van het EURIB is juist die ‘eenvoudige esthetiek’ een fenomeen dat zeer in contrast staat met waar minimalisme in beginsel – zoals eerder genoemd – een tegenreactie op is. Waar je ziet dat het ‘aantal bezittingen’ en de ‘weloverwogen consumptie’ vaak geboren zijn uit een ecologisch perspectief – een echte tegenbeweging op de consumptiemaatschappij – werkt de eenvoudige esthetiek die consumptie juist vaak in de hand. Zie opruimgoeroes als Marie Kondo, die prediken een minimalistisch beeld te scheppen, maar eigenlijk het vele overconsumeren een plaatsje geven door opruimtechnieken toe te passen.<\/p>\r\n Dit ziet socioloog Hans Dagevos aan de Wageningen University & Research (WUR) ook zo: \u2018Minimalisme kan eigenlijk een soort hip-achtige associatie hebben. Dan gaat het er puur om dat je een opgeruimd huis wil, want dan kom je zelf ook tot rust als je thuis bent. Dat is een vrij particuliere opvatting, van: de rest van de wereld mag een chaos zijn.\u2019<\/p>\r\n Duurzaamheid<\/strong><\/p>\r\n Voor veel minimalisten is het duurzaamheidsaspect een belangrijke drijfveer, ziet ook (duurzaamheids)socioloog Gert Spaargaren, eveneens van de WUR: \u2018De grote gemene deler bij minimalisme zie je terug in de consumptie. Dus het gebruik van lokale producten en bijvoorbeeld energie zo dichtbij mogelijk laten organiseren, maar dit allemaal op een zo laag mogelijk consumptieniveau.\u2019<\/p>\r\n Voor Spaargaren is dit duurzame patroon een ontzettend positieve kant van het minimalisme, maar dit heeft ook een keerzijde: \u2018Het zijn vaak ook mensen die zich heel radicaal keren tegen groei en consumptie an sich.\u2019 Spaargaren geeft aan als duurzaamheidssocioloog v\u00f3\u00f3r minimalisme te zijn, maar dan van de milieu-impact van onze levensstijlen. \u2018Natuurlijk is alles met mate, maar ik vind dat minimalisme een te algemene streep trekt, in relatie tot elke vorm van consumptie. Dat vind ik te ver doorslaan,\u2019 aldus Spaargaren.<\/p>\r\n \u2018Ik wil dat de milieu-impact vermindert, niet dat consumptie an sich vermindert. Maar dat is een discussie die binnen de sociale wetenschappen ook volop wordt gevoerd,\u2019 licht Spaargaren toe.<\/p>\r\n Vervelende reacties<\/strong><\/p>\r\n Hans Dagevos ziet dat minimalisme vaak een intrinsieke drijfveer heeft, ook als het op duurzaamheid aankomt: \u2018Het gaat in het minimalisme echt om persoonlijke motieven, dingen van je eigen persoonlijke leefwijze.\u2019 Toch schijnt dit nog altijd te zorgen voor schurende reacties in de maatschappij. Dagevos merkt op dat elke nieuwe beweging tegen negatieve reacties aanloopt, dus dit geldt ook bij minimalisme: \u2018Mensen kunnen denken; ja, die mensen lijken moraalridders, maar ze doen het uiteindelijk alleen maar voor zichzelf.\u2019<\/p>\r\n Voor Dagevos hoort dat ook bij minimalisme, maar is dat niet per definitie iets slechts. Hij stipt daarmee ook het vooroordeel aan dat minimalisme wordt gezien als iets elitairs. \u2018Je moet het je ook kunnen permitteren om dingen weg te doen, zeker als het gaat om minimalisme. Je hebt je zo kapot geconsumeerd, dat je er nu letterlijk en figuurlijk de bezem doorheen haalt. Dat heeft iets elitairs, omdat je dan in de fase zit dat je ook daadwerkelijk dingen weg kan doen,\u2019 aldus Dagevos.<\/p>\r\n\r\n Minimalisme hypocriet?<\/strong><\/p>\r\n Toch schaalt Dagevos dit niet onder hypocrisie: \u2018Ik zie niet zo snel het hypocriete in dingen. Mensen gaan door verschillende stadia op verschillende momenten in hun leven, waarbij ze bepaalde dingen belangrijk vinden. Daar kun je ook in wisselen.\u2019<\/p>\r\n Hij ziet het ook bij andere vormen van tegenreacties op de consumptiemaatschappij gebeuren: \u2018Die argumenten om alles wat duurzaam is weg te zetten, kan je vrij snel vinden. Je ziet het ook bij veganisten, daar wordt ook van gezegd: dat is elitair. Of bij mensen die op de A12 gaan zitten, daarbij heerst het sentiment dat ze zich maar druk moeten maken om andere dingen.\u2019<\/p>\r\n Minimalisme kan dus beschouwd worden als een taboe-onderwerp, maar volgens Dagevos is het overstappen naar een duurzamere vorm van consumeren noodzakelijk. Hij pleit voor het consuminderen. Echter gaat dit gepaard met veel uitdagingen op sociaal, economisch en mentaal gebied. Dagevos: \u2018Het vereist een verschuiving in de mentaliteit van mensen.\u2019<\/p>\r\n\r\n De minimalistische praktijk<\/strong><\/p>\r\n Het begint dus bij de mentaliteit van de individuen. Er zijn al een aantal mensen die deze mentaliteit in hun leven implementeren, maar allemaal geheel op hun eigen wijze, met hun eigen drijfveren en eigen uitwerkingen.<\/p>\r\n Toch komt het allemaal op minimalisme neer. Drie minimalisten, verspreid over het hele land, delen hun verhaal in de fotoreportage Minimalisme achter de voordeur<\/em>.<\/p>\r\n\r\n\r\n