Afgelopen week riep de burgemeester van het Italiaanse eiland Lampedusa de noodtoestand uit, omdat er 7.000 migranten op het eiland zijn aangekomen. Het aantal migranten dat Italië per zee bereikt, is dit jaar al bijna vervijfvoudigd ten opzichte van vorig jaar, ondanks de deal tussen de Europese Unie en Tunesië. Experts zetten vraagtekens bij het effect van deze Tunesië-deal.

Deze deal werd eind juni gesloten en kon in het Europese Parlement op felle kritiek rekenen, onder meer vanwege vermeende mensenrechtenschendingen door het regime in Tunis. Geld van de EU, dat bedoeld is voor investeringen in de techsector en duurzame landbouw en watermanagement in Tunesië, zou volgens critici in handen komen van het autoritaire regime. Ook zou het regime Afrikaanse migranten zonder eten of drinken achterlaten in de woestijn. 

In ruil voor financiële toezeggingen zou Tunesië de grenzen beter gaan bewaken, mensensmokkel aanpakken en de registratie en terugkeer van migranten verbeteren. Tunesië wordt namelijk steeds belangrijker als vertrekpunt voor migranten naar de Europese Unie. De route is veiliger dan de route door Libië en het visumbeleid in Tunesië is minder streng. 

In de praktijk lijkt de Tunesië-deal nog weinig effect te hebben en ontbreken er concrete afspraken over het waarborgen van mensenrechten en het terugdringen van migratie. Francesco Mascini, Associate Fellow bij het Clingendael instituut en expert op het gebied van migratie en Noord-Afrika, schoof aan bij onze uitzending van 22 september om uit te leggen waarom de Tunesië-deal geen vruchten af lijkt te werpen: