De VVD pleit voor kernenergie in hun partijprogramma, omdat het volgens de partij onmisbaar is in een klimaat neutrale samenleving. In de stemwijzer van ProDemos stelt de partij dat ze de huidige plannen voor kernenergie willen voortzetten en dat daarbovenop extra kerncentrales worden gebouwd. De partij stelt dat deze kerncentrales nodig zijn om volledig schoon en betrouwbaar elektriciteit te kunnen produceren.

Oordeel: Onwaar

Voor- en nadelen

Het gebruik van kernenergie heeft zowel zijn voor- als nadelen. Bij het opwekken van kernenergie komen er nauwelijks CO2 en andere broeikasgassen vrij. Daarnaast is de grondstof uranium nodig voor de productie van energie, en kan een kerncentrale altijd operationeel zijn, waardoor deze een constante energiebron is.

Echter kleven er ook veel nadelen aan kernenergie. Bij het opwekken van kernenergie ontstaat radioactief afval. De straling van dit afval is schadelijk voor de gezondheid. De bouw van een kerncentrale is daarnaast duur, evenals het slopen van de centrale. Het bouwen duurt tevens heel erg lang, en de kans, ook al is die nihil, bestaat dat er een ongeval ontstaat.

Verschillende scenario’s

Het TNO heeft vorig jaar twee scenario’s geschetst in een rapport over een klimaatneutraal energiesysteem voor Nederland. In het ene scenario, het ADAPT-scenario, gaat Nederland op dezelfde voet voort als nu, maar met een aanzienlijke vermindering van de CO2-uitstoot. In het andere scenario, het TRANSFORM-scenario, kiest Nederland voor een definitieve verandering naar een duurzamere economie, waardoor Nederland minder energie-intensief wordt.

In beide scenario’s wordt er gerekend met kernenergie, maar er is een variant van het TRANSFORM-scenario uitgewerkt waarbij kernenergie wordt uitgesloten. Deze optie laat zien dat het weldegelijk mogelijk is om zonder kernenergie te voldoen aan de energieaanvraag en daarbij klimaatneutraal te zijn.

De kosten van zo’n variant zonder kernenergie vallen wel hoger uit dan een variant mét kernenergie. Volgens TNO zijn de totale systeemkosten in 2050, het jaar dat Nederland klimaatneutraal moet zijn, 8% hoger.

Experts

‘‘Zonder kernenergie halen we onze klimaatdoelen prima’’, stelt Lisa Busink, milieuwetenschapper en campaigner bij WISE. ‘’Dat zeg ik niet alleen, maar ook het ministerie van Financiën dat met voorstellen moest komen om te bezuinigen in voorbereiding voor prinsjesdag.’’

En het rapport van het Ministerie van Financiën is vrij stellig over kernenergie: ‘’Binnen het Klimaatfonds kan ervoor worden gekozen om niet langer in te zetten op kernenergie. Het schrappen van deze beleidsmaatregel heeft geen directe invloed op het behalen van klimaatdoelstellingen, omdat er alternatieve (duurzame) energiebronnen voorhanden zijn. Een toekomstige energiemix zonder kernenergie is mogelijk.’’

Busink krijgt daarbij bijval van professor Kornelis Blok van de TU Delft, in gesprek met TU Delft: ‘’Ik ben geen fervent voor- of tegenstander. Maar mensen die zeggen dat we niet zonder kunnen(kernenergie, red), hebben ongelijk. We kunnen best zonder. Het is mogelijk om volledig over te stappen op duurzame bronnen zoals wind en zon.’’

Bert van Renselaar van Sweco Nederland kijkt anders naar de situatie. Hij pleit voor een combinatie van wind-, zonne- en kernenergie. ‘’Als er geen wind is of zon staat, kun je terugvallen op kernenergie. Een centrale kan 24/7 leveren. We kunnen wel zonder kernenergie, maar dat kost meer tijd en geld.’’

Experts zijn het dus niet met elkaar eens. De ene vindt dat we prima zonder kunnen, de andere vindt van niet. Als men puur op het onderzoek van TNO uitgaat, kan Nederland zonder kernenergie. Echter hangt hier wel een prijskaartje aan. Volgens hetzelfde onderzoek van TNO is Nederland in 2050 acht procent duurder uit als er wordt gekozen voor louter kernvrije energie. En het kost volgens van Renselaar tijd voordat Nederland onafhankelijk kan zijn van kernenergie. We zouden dus wel zonder kúnnen, maar dit kost veel geld en tijd.