{"id":682,"date":"2025-09-25T14:57:51","date_gmt":"2025-09-25T12:57:51","guid":{"rendered":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/?p=682"},"modified":"2025-09-25T15:01:02","modified_gmt":"2025-09-25T13:01:02","slug":"factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/","title":{"rendered":"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek"},"content":{"rendered":"

Factcheck: het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek<\/strong><\/p>\n

In een column in NRC van 19 september 2025 stelt auteur Floor Rusman dat het woord \u2018asiel\u2019 tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen drie keer zo vaak werd genoemd als \u2018klimaat\u2019. Volgens haar is klimaat daarmee \u2018uit de mode\u2019 geraakt in de Haagse politiek, terwijl migratie en veiligheid het debat domineren. Deze factcheck onderzoekt of die verhouding klopt, en of het tellen van woorden een betrouwbare maatstaf is voor politieke aandacht.<\/strong><\/p>\n

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.<\/p>\n

Bewering
\n<\/strong>Het woord asiel viel drie keer zo vaak als klimaat en is volgens de auteur Floor Rusman hiermee uit de mode geraakt bij de politiek.<\/p>\n


\nOordeel
\n<\/strong>Grotendeels waar<\/p>\n

 <\/p>\n

Bron van de bewering
\n<\/strong>De Algemene Beschouwingen zijn het moment waarop partijen hun visie geven op de rijksbegroting en de grote thema\u2019s van het jaar. In 2023 en 2024 was klimaatbeleid nog prominent aanwezig, mede door stikstof, energieprijzen en het IPCC-rapport. In 2025 lijkt de aandacht verschoven naar migratie, veiligheid en koopkracht.<\/p>\n

Volgens haar weerspiegelt deze verhouding een verschuiving in politieke aandacht: \u201cDe aarde mag nog rap opwarmen, het onderwerp is alweer uit. Klimaat was hot in de jaren 2019\u20132023 en sindsdien is het so last season, om in modetermen te spreken.\u201d Rusman koppelt deze observatie aan bredere maatschappelijke trends: afnemende actiebereidheid onder klimaatactivisten, dalende bezorgdheid onder burgers (zoals blijkt uit Ipsos I&O-peilingen van juni en september 2025), en een politieke context waarin urgente thema\u2019s als migratie, veiligheid, oorlog en inflatie het debat domineren. Ze verwijst onder meer naar het kwartaalbericht van het RIVM over jongerenwelzijn (2 september 2025) en recente uitspraken van activisten zoals Lea Bonasera van Letzte Generation.<\/p>\n

Om deze bewering te toetsen, is gekeken naar de Handelingen van de Tweede Kamer op 17 en 18 september 2025, waarin de Algemene Politieke Beschouwingen plaatsvonden. De woordvermeldingen laat het volgende zien:<\/p>\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n
Term<\/strong><\/td>\nAantal vermeldingen<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n
Asiel<\/strong><\/td>\n48<\/td>\n<\/tr>\n
Klimaat<\/strong><\/td>\n16<\/td>\n<\/tr>\n
Migratie<\/strong><\/td>\n34<\/td>\n<\/tr>\n
Veiligheid<\/strong><\/td>\n29<\/td>\n<\/tr>\n
Milieu<\/strong><\/td>\n9<\/td>\n<\/tr>\n
Natuur<\/strong><\/td>\n6<\/td>\n<\/tr>\n
Energie<\/strong><\/td>\n11<\/td>\n<\/tr>\n
Stikstof<\/strong><\/td>\n7<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n

Deze cijfers bevestigen dat thema\u2019s rond migratie en veiligheid dominant waren in het debat. \u2018Asiel\u2019 werd inderdaad drie keer zo vaak genoemd als \u2018klimaat\u2019, en ook gerelateerde termen als \u2018migratie\u2019 en \u2018veiligheid\u2019 scoorden aanzienlijk hoger dan \u2018milieu\u2019, \u2018natuur\u2019 of \u2018stikstof\u2019.<\/p>\n

Toch is het belangrijk om op te merken dat klimaatgerelateerde termen verspreid zijn over meerdere woorden. \u2018Energie\u2019 en \u2018stikstof\u2019 zijn bijvoorbeeld vaak onderdeel van klimaatbeleid, maar worden niet altijd als zodanig benoemd. Dat maakt het meten van klimaat-aandacht complexer dan een simpele woordtelling.<\/p>\n

De column
\n<\/strong>In haar column in NRC stelt Rusman dat klimaat \u2018so last season\u2019 is geworden. Ze koppelt dit aan afnemende actiebereidheid en dalende klimaatzorgen onder burgers. Ipsos I&O-onderzoek bevestigt dat klimaat als stemthema is gedaald van 36% in 2021 naar 16% in 2025. Ook het panelonderzoek van Hart van Nederland toont dat slechts 12% van de respondenten klimaat als topprioriteit noemt, tegenover 67% voor migratie.<\/p>\n

De politieke aandacht weerspiegelt dus deels de zorgen van kiezers. De opkomst van partijen als PVV en BBB, die klimaatbeleid afremmen en migratie centraal stellen, versterkt deze verschuiving. In het debat was Geert Wilders (PVV) de meest sprekende politicus, met nadruk op asiel en veiligheid. Klimaat kwam vooral aan bod bij GroenLinks-PvdA en D66, maar kreeg minder interrupties en spreektijd.<\/p>\n

conclusie
\n<\/strong>De claim dat \u201casiel\u201d drie keer zo vaak werd genoemd als \u201cklimaat\u201d tijdens de Algemene Beschouwingen van 2025 is feitelijk juist. Breder onderzoek toont aan dat ook gerelateerde termen als \u201cmigratie\u201d en \u201cveiligheid\u201d vaker voorkwamen dan \u201cmilieu\u201d, \u201cnatuur\u201d of \u201cenergie\u201d. De thematische dominantie van migratie is dus duidelijk.<\/p>\n

Toch is het belangrijk om de conclusie \u201cklimaat is uit de mode\u201d te nuanceren. Klimaatbeleid is verspreid over meerdere termen en beleidsvelden, en komt niet altijd onder het label \u201cklimaat\u201d aan bod. Bovendien zegt woordfrequentie iets over zichtbaarheid, maar niet alles over beleidsintentie. Er zijn moties en voorstellen ingediend die het onderwerp levend houden, ook buiten het debat.<\/p>\n

 <\/p>\n

 <\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Deze factcheck onderzoekt of het klopt dat \u2018asiel\u2019 tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen drie keer zo vaak werd genoemd als \u2018klimaat\u2019, zoals gesteld in een NRC-column. Daarbij wordt ook bekeken of woordfrequentie een betrouwbare indicator is voor politieke aandacht in Den Haag.<\/p>\n","protected":false},"author":3392,"featured_media":683,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"_et_pb_use_builder":"","_et_pb_old_content":"","_et_gb_content_width":"","footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-682","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-binnenland","et-has-post-format-content","et_post_format-et-post-format-standard"],"acf":[],"yoast_head":"\nFactcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek - UPD8<\/title>\n<meta name=\"robots\" content=\"noindex, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"nl_NL\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek - UPD8\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"Deze factcheck onderzoekt of het klopt dat \u2018asiel\u2019 tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen drie keer zo vaak werd genoemd als \u2018klimaat\u2019, zoals gesteld in een NRC-column. Daarbij wordt ook bekeken of woordfrequentie een betrouwbare indicator is voor politieke aandacht in Den Haag.\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"UPD8\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2025-09-25T12:57:51+00:00\" \/>\n<meta property=\"article:modified_time\" content=\"2025-09-25T13:01:02+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-1024x683.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"1024\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"683\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"Zirah Biekhram\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Geschreven door\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"Zirah Biekhram\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Geschatte leestijd\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"3 minuten\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/\",\"url\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/\",\"name\":\"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek - UPD8\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#primaryimage\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-scaled.jpg\",\"datePublished\":\"2025-09-25T12:57:51+00:00\",\"dateModified\":\"2025-09-25T13:01:02+00:00\",\"author\":{\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#\/schema\/person\/8e7648b0e77f9b4298c07095067258e1\"},\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"nl-NL\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/\"]}]},{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"nl-NL\",\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#primaryimage\",\"url\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-scaled.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-scaled.jpg\",\"width\":2560,\"height\":1707},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Home\",\"item\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#website\",\"url\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/\",\"name\":\"UPD8\",\"description\":\"HU School voor Journalistiek Regiosite\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":{\"@type\":\"PropertyValueSpecification\",\"valueRequired\":true,\"valueName\":\"search_term_string\"}}],\"inLanguage\":\"nl-NL\"},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#\/schema\/person\/8e7648b0e77f9b4298c07095067258e1\",\"name\":\"Zirah Biekhram\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"nl-NL\",\"@id\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#\/schema\/person\/image\/\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/9e5e6eef6f062ba4ee6d2bfaae7d06e3b7df975d61aa3ae775c28fa7e98b0f0f?s=96&d=mm&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/9e5e6eef6f062ba4ee6d2bfaae7d06e3b7df975d61aa3ae775c28fa7e98b0f0f?s=96&d=mm&r=g\",\"caption\":\"Zirah Biekhram\"},\"description\":\"Zirah Biekhram (2005) Geboren en getogen in Amersfoort. Na de havo afgerond te hebben studeert ze aan Hogeschool Utrecht voor de opleiding journalistiek. Ze is begonnen aan de opleiding om haar zelf te ontwikkelen en meer te weten te komen over de journalistieke actualiteiten in de wereld. Het schrijven van teksten is altijd al een passie geweest en hoop ze later ook veel te kunnen doen.\",\"url\":\"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/author\/zirah-biekhram\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek - UPD8","robots":{"index":"noindex","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"og_locale":"nl_NL","og_type":"article","og_title":"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek - UPD8","og_description":"Deze factcheck onderzoekt of het klopt dat \u2018asiel\u2019 tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen drie keer zo vaak werd genoemd als \u2018klimaat\u2019, zoals gesteld in een NRC-column. Daarbij wordt ook bekeken of woordfrequentie een betrouwbare indicator is voor politieke aandacht in Den Haag.","og_url":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/","og_site_name":"UPD8","article_published_time":"2025-09-25T12:57:51+00:00","article_modified_time":"2025-09-25T13:01:02+00:00","og_image":[{"width":1024,"height":683,"url":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-1024x683.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"Zirah Biekhram","twitter_card":"summary_large_image","twitter_misc":{"Geschreven door":"Zirah Biekhram","Geschatte leestijd":"3 minuten"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/","url":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/","name":"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek - UPD8","isPartOf":{"@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#primaryimage"},"image":{"@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-scaled.jpg","datePublished":"2025-09-25T12:57:51+00:00","dateModified":"2025-09-25T13:01:02+00:00","author":{"@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#\/schema\/person\/8e7648b0e77f9b4298c07095067258e1"},"breadcrumb":{"@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#breadcrumb"},"inLanguage":"nl-NL","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"nl-NL","@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#primaryimage","url":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-scaled.jpg","contentUrl":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-content\/uploads\/sites\/1808\/2025\/09\/factcheck-klimaat-foto-scaled.jpg","width":2560,"height":1707},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/682\/factcheck-het-klimaat-is-uit-de-mode-geraakt-in-de-haagse-politiek\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Home","item":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Factcheck: Het klimaat is uit de mode geraakt in de Haagse politiek"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#website","url":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/","name":"UPD8","description":"HU School voor Journalistiek Regiosite","potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/?s={search_term_string}"},"query-input":{"@type":"PropertyValueSpecification","valueRequired":true,"valueName":"search_term_string"}}],"inLanguage":"nl-NL"},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#\/schema\/person\/8e7648b0e77f9b4298c07095067258e1","name":"Zirah Biekhram","image":{"@type":"ImageObject","inLanguage":"nl-NL","@id":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/#\/schema\/person\/image\/","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/9e5e6eef6f062ba4ee6d2bfaae7d06e3b7df975d61aa3ae775c28fa7e98b0f0f?s=96&d=mm&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/9e5e6eef6f062ba4ee6d2bfaae7d06e3b7df975d61aa3ae775c28fa7e98b0f0f?s=96&d=mm&r=g","caption":"Zirah Biekhram"},"description":"Zirah Biekhram (2005) Geboren en getogen in Amersfoort. Na de havo afgerond te hebben studeert ze aan Hogeschool Utrecht voor de opleiding journalistiek. Ze is begonnen aan de opleiding om haar zelf te ontwikkelen en meer te weten te komen over de journalistieke actualiteiten in de wereld. Het schrijven van teksten is altijd al een passie geweest en hoop ze later ook veel te kunnen doen.","url":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/author\/zirah-biekhram\/"}]}},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/682","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3392"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=682"}],"version-history":[{"count":6,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/682\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":758,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/682\/revisions\/758"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/media\/683"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=682"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=682"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/svjmedia.nl\/upd8\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=682"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}