Een regenbooggezin: Het vaderschap van een homoseksuele man met een co-ouderschapsregeling
De traditionele opvatting van een gezin verandert, en co-ouderschap is daar een voorbeeld van. Je hoort het misschien steeds meer, homoseksuele mannen en vrouwen kiezen voor co-ouderschap als een manier om hun kinderwens te vervullen. Guido van Gend is zo’n homoseksuele man. Hij is samen met een heteroseksuele vrouw een co-ouderschap aangegaan. Guido (45) en Neeltje hebben twee kinderen, Janne (5) en Joris (2).
Wijk bij Duurstede – Begin de middag in een appartementencomplex omringt door groen, staat Guido samen met zijn kinderen in de deuropening. “Zeg maar hallo, ik ben Janne”, zegt Guido. “Ze is in het begin altijd een beetje verlegen, maar dat verdwijnt vanzelf.” Het is duidelijk dat de kinderen een onderdeel zijn van Guido’s leven. Janne’s kleine roze Crocs staan naast de bank, en aan de koelkast hangt een poster van Nijntje. Hier en daar ligt er nog wat speelgoed op de grond waar Janne en Joris mee spelen zodra Guido naar binnen stapt. “Let niet op de rommel hoor, ik ben vannacht met de kinderen bij vrienden blijven slapen en we zijn net klaar met eten.” We volgen Guido op een doorsnee dag als vader van twee kinderen. Maar hoe ervaart Guido het vaderschap?
Janne vierde vorige week haar vijfde verjaardag. “Wil je je cadeaus eens laten zien?”, vraagt Guido aan Janne. Met een lach tovert Janne haar cadeautjes tevoorschijn. Als eerste pakt ze een grote knuffeldinosaurus en laat deze trots zien. “Kijk, deze heb ik gekregen, en ook een poppetje dat zijn ogen opent als ik er ijs op leg.” Guido lacht en zegt dat hij helaas geen ijs heeft, maar dat hij het poppetje wel even in de ijskast wil leggen.
Het begin van het avontuur
“Het begon allemaal toen ik samenwerkte met Neeltje, zij was fotografe”, begint Guido zijn verhaal. “Ze vertelde mij in de auto naar huis dat ze informatie aan het verzamelen was over een anonieme zaaddonor. Zelf heb ik daar een mening over, omdat ik vind dat kinderen het recht hebben om hun ouders te leren kennen, als zij dit willen. Toen Neeltje uit de auto stapte, zei ik gekscherend dat als zij een potje zou willen hebben, dat zij mij mag appen. Diezelfde avond kreeg ik een Whatsapp berichtje met de vraag: Zou je dat echt willen doen? Ik had niet echt een groot verlangen om kinderen te krijgen, omdat ik in de loop der jaren ook het besef kreeg dat het voor mij wat lastiger is dan voor een heteroseksuele man.”
Over het aantal regenbooggezinnen in Nederland zijn geen cijfers bekend. Door de wetgeving kunnen altijd twee ouders geregistreerd zijn als ouder. In het geval van Guido en Neeltje, worden zij gezien als ‘normaal’ gezin. Terwijl dit een andere constructie is. Deze constructie krijgt wel steeds meer aandacht. Het fenomeen van regenbooggezinnen verschijnt ook vaker in de media. Zo heeft NPO en Radio3FM hier beide aandacht aan besteed door middel van een tv-aflevering en een podcast. Het zegt ook iets dat er verschillende organisaties zich inzetten voor regenbooggezinnen, zoals het COC en Stichting meer dan Gewenst. Deze stichting zet zich in voor LHBT ‘s die een kinderwens hebben. Zij organiseren informatieve bijeenkomsten. Of organiseren borrels en speeddates waar wensouders elkaar kunnen ontmoeten. “Deze avonden worden wel druk bezocht en zien wij de laatste jaren veel aanmeldingen voor deze avonden”, aldus Sara Coster van Stichting meer dan Gewenst.
Nadat de kinderen nog even wat hebben gedronken zegt Guido: “Janne doe jij alvast je schoenen aan? Dan gaan we zo even naar de speeltuin, voordat Joris zijn middagdutje doet.” Janne doet haar roze Crocs aan terwijl Guido Joris helpt om zijn schoenen aan te doen. “Ik heb ook hele leuke Nike schoentjes voor Joris, alleen het nadeel is dat kinderen op deze leeftijd er binnen no-time zijn uitgegroeid”.
De lift uit en de deur naar buiten. De zon schijnt en Janne en Joris lopen voor Guido uit. De speeltuin is op steenworp afstand van het appartementencomplex. Guido vertelt verder: “Het idee was er. Toen ben ik met Neeltje gaan praten. Hoe zien wij dit voor ons? Zij is namelijk geen vriendin van mij, maar eigenlijk gewoon een oud-collega. We hebben een coach ingeschakeld van Stichting meer dan Gewenst. Zij hebben ons hiermee geholpen en we hebben samen alles op papier gezet. Daarin hebben wij verschillende afspraken gemaakt”.
“Papa, wil je even helpen? Ik wil ook glijden”, roept Janne. Guido loopt naar Janne en Joris toe en zegt tegen Janne: “Joris is nog een beetje klein, die begrijpt nog niet alles hé Janne”. Guido tilt Joris van de glijbaan en neemt hem even op schoot.
Het dagelijkse leven als co-ouder
Volgens Guido denken Neeltje en hij grotendeels hetzelfde over de opvoeding. Ze delen ook alle kosten. Neeltje wordt op papier gezien als alleenstaande moeder, waardoor zij recht heeft op verschillende toeslagen. “Doordat Neeltje ook fulltime werkt en ik de kinderen om het weekend heb, moeten zij dagelijks naar de opvang. Door alle toeslagen die Neeltje krijgt, betalen wij daar niet veel aan.”
Kleine verschillen houd je toch. Guido denkt strenger te zijn: “Vanmorgen belde mijn moeder, mijn ouders wonen in Frankrijk en ik wilde even dat Janne, oma gedag kwam zeggen. Ze reageerde niet en ik zei dat zij gewoon oma gedag moet komen zeggen. Ik denk dat Neeltje hierin anders had gereageerd en tegen oma had gezegd dat Janne even geen zin heeft. Andere verschillen zijn er op het moment niet. Het blijft bij dat ik klaag bij mijn ouders en vrienden dat ik de kleding niet mooi vindt, die Neeltje de kinderen aantrekt. Of dat er geen borstel door de haren wordt gehaald.” Guido vindt het juist fijn dat Neeltje zich niet met hem bemoeit, en andersom. Misschien dat daar verandering inkomt zodra één van hen een relatie krijgt en er een derde komt die zich bemoeit met de opvoeding. Zij hebben afgesproken om jaarlijks alle afspraken te evalueren en daar waar nodig aan te passen.
Ondertussen loopt Janne naar de wip, Joris loopt achter haar aan en probeert op de wip te klimmen. Guido staat weer even op en helpt Joris op de wip. “Wel voorzichtig he Janne, niet te hard. En Joris, goed vasthouden! Anders vallen je tandjes eruit”, zegt Guido lachend.
Schrikt het andere mannen af?
Guido vervolgt: “Ik ben er ook open over als ik met mannen op date ga. Ik ben niet iemand die snel op date gaat. Maar als ik contact heb met iemand, dan ben ik snel open en eerlijk over mijn situatie. Ik merk hierin ook geen hele schokkende reacties. Ik krijg vooral leuke reacties. Ik denk ook dat dit komt, omdat er veel homoseksuele mannen zijn die wel de wens hebben om ouder te worden, maar niet zo goed weten hoe en wat.”
“Janne, kijk je uit!! Niet op de wip gaan staan”. Guido loopt ernaar toe en tilt Janne van de wip af. Een paar seconden later staat Joris ook op de wip. “Kijk Janne, niet meer doen hoor! Nu doet Joris het ook en die kan er ook makkelijk vanaf vallen”, zegt Guido. Janne loopt met een wat beteuterd gezichtje door de speeltuin. “Het wordt wel zo tijd om te gaan Janne, Joris moet ook zo naar bed. Nog even op de schommel en dan gaan we”, zegt Guido.
Guido geeft aan dat Joris naar bed moet en dat zij naar binnen gaan. Janne wil bij haar vader op zijn nek en zo loopt dit gezin weer naar binnen. “Wel bukken he, anders stoot je je hoofd tegen de deurpost”, zegt Guido.
Eenmaal weer thuis krijgt Joris een schone luier, voordat hij even naar bed mag: “Om antwoord te geven op de vraag hoe ik het ervaar om vader te zijn als homoman? Ik ben gewoon Guido, papa van twee hele lieve kinderen. Maar ik ben ook hardwerkende man die het gezellig vindt om een wijntje te drinken met familie en vrienden. Op deze manier, samen met Neeltje, heb ik ook deze vrijheid behouden. Andersom is dat voor Neeltje ook fijn, zij heeft ook gewoon haar ‘vrije dagen’ als ik de kinderen heb.”
“Heeft je knuffeldinosaurus al een naam”, vraagt Guido terwijl hij Joris optilt. Janne antwoord: “Nee.” “Misschien is Luna een leuke naam voor je knuffel”, antwoord Guido. Janne stemt in.
“Zwaai je nog eventjes naar Janne, vraagt Guido. Joris zwaait naar zijn grote zus. Janne heeft er weinig erg in en speelt door. “Janne even zwaaien naar Joris, zegt Guido. Janne zwaait naar haar broertje, die al in zijn ogen aan het wrijven is van vermoeidheid. “Slaaplekker Joris”, zegt Janne. Terwijl Guido Joris op bed legt, is Janne druk in de weer met haar bellenblaas. Ze loopt hiermee naar haar vader en fluisterend vraagt zij: Mag ik dit binnen doen?” “Ja hoor”, zegt Guido.
De kinderen zijn onderdeel geworden van het leven van Guido en zonder zijn kinderen ziet hij het niet meer voor zich. “De liefde die ik krijg vind ik fantastisch. Joris is echt een knuffelkont. Ik ben dankbaar voor mijn werkend leven, maar ook enorm dankbaar voor het vaderschap. Dankbaar voor Neeltje en de afspraken die wij hebben, waardoor ik van beide levens kan genieten”.