Voor de minor Fotojournalistiek en Beeldredactie maakte ik een journalistieke portretserie over beweegredenen om naar de kringloop te gaan. Zie hieronder voor de foto’s en verhalen van mensen die naar de kringloop gaan.
Een poffertjespan, die ene Gerard Joling- of James Last-plaat, of dat paar Nikes dat je écht nodig had—waarom zou je het nieuw kopen?
Met Tweede Kans, Eerste Keus onderzoekt fotojournalist Emma Odijk hoe mensen een tweede leven geven aan spullen. Het project gaat over geld, duurzaamheid, passies en bewustwording.
Gedreven door haar eigen liefde voor tweedehands vondsten en haar interesse in duurzaamheid en verhalen van mensen, richtte Emma zich op kringlopen in Leiden, Utrecht en Amsterdam. Daar portretteerde zij 15 mensen elk met een uniek verhaal en een bijzondere reden om tweedehands te winkelen. Ze ging in gesprek met klanten van alle leeftijden en achtergronden, van de schatzoekers tot de duurzame idealisten.
Wat drijft mensen naar de kringloop? Hoe beïnvloeden factoren als geld, duurzaamheid en de zoektocht naar het unieke de populariteit van tweedehands winkels? Tweede Kans, Eerste Keus geeft een inkijk in deze wereld, waar elk object en elk verhaal een nieuw hoofdstuk krijgt.
Met dank aan kringloopwinkel Het Warenhuis in Leiden, De Arm in Utrecht en de Locatie in Amsterdam.
Eva van Diepen & Roos Creyghton, Amsterdam
Eva: ‘Roos moest naar de tandarts, dat vond ze niet leuk. Dus opperde ik dat er wat leukst aan vast moesten plakken. Dus dat werd de kringloop.’
Internationaal recht-studentes Eva en Roos gaan doelbewust, en dus met een lijstje naar de kringloop. Zelfs tijdens het shoppen in de kringloop zijn zij erg bezig met overconsumptie in de maatschappij en bij henzelf. ‘Het is nergens voor nodig om 20 broeken te kopen, nieuw niet, maar ook niet in de kringloop. Dat is dan net zo zonde.’ Ook zijn zij zich sterk bewust van het feit dat sommige mensen alleen kunnen leven van de kringloop. Al zijn zij niet bang dat ze spullen wegnemen van anderen die het niet kunnen betalen. ‘Zeker met kleding komt er zo ontzettend veel binnen en wordt er zo ontzettend veel gemaakt. Daar kunnen we zes generaties van voorzien van kleding.’
Alba Ramos & Theodore, Leiden
Alba: ‘De kleding is niet altijd mijn stijl, zeker bij deze kringloop niet. We kopen normaal gesproken vaak puzzels of spelletjes.’
Theodore (niet op foto): ‘Al zijn we vandaag op zoek naar cadeautjes voor onze vrienden, dat doen we toch liever hier dan dat we gelijk naar Amazon gaan. Is net wat duurzamer.’
Voor de internationale psychologiestudenten Alba en Theodore uit Hongarije en Duitsland is duurzaamheid wel belangrijk. Ze kijken liever eerst of ze iets tweedehands en uit de kringloop kunnen krijgen voordat ze online gaan kijken. In de kringloop zoeken ze vooral spelletjes, knuffels en puzzels. Die laatsten vinden ze erg duur, zeker voor iets wat je maar vaak maar één keer in elkaar zet. ‘Daarna brengen we ze altijd weer terug naar een kringloop. Een soort cirkeltje’.
Shanna de Ruiter & Krijn Verheul, Utrecht
Krijn: ‘Shanna heeft net haar scriptie ingeleverd, en we wilden onze dag niet vergooien dus wilden we films gaan uitzoeken hier.’
Krijn en Shanna komen vaker in kringloopwinkels. Enerzijds omdat ze liever niets nieuws kopen, uit duurzaam oogpunt, en anderzijds wegens de prijs. Daarnaast zit er volgens Krijn meer leven aan de spullen uit de kringloop. Met sinterklaas had Shanna een nieuwe dvd-speler gekregen. ‘De streamingsdiensten geven een eindeloos aanbod, waardoor ik door de bomen het bos niet meer zie. Dan is tweedehands voor Dvd’s shoppen heerlijk.’
Miray Ozceri, Utrecht
Miray: ‘Tweedehands shoppen is echt leuker, er zit zoveel sfeer aan.’
Hoewel het betaalbare de belangrijkste drijfveer is voor Miray om tweedehands te winkelen, vind ze duurzaamheid een hele fijne bonus. ‘Het is fijn om te weten dat als je hier iets koopt, dat het niet nieuw was.’ In de winkel ziet ze een hele hoop mooie spullen, zoals het spiegeltje dat ze vast heeft. Een product waarvan ze zeker weet dat ze het gaat gebruiken.
Gerjanne Goorhuis & Richelle Tomassen, Utrecht
Richelle: ‘Het liefst pakken we de auto en gaan we naar een stad met meerdere kringlopen, lekker snuffelen!’
Vriendinnen Gerjanne en Richelle zijn, in deze kringloop in Utrecht een beetje uit hun eigen omgeving. Eens in de zoveel tijd pakken ze de auto en maken ze er een dag tripje van. Zo ook vandaag. Op hun planning stonden, naast even naar de binnenstad gaan, nog een paar kringlopen. Hun kar ligt vol met kleding en Borre-boekjes. Een aankoop waar Richelle erg blij mee was. ‘Hier ligt gewoon bijna de hele serie, dat gaat mijn nichtje fantastisch vinden. En ik vind het stiekem ook geweldig.’ De meiden komen vooral om te snuffelen naar koopjes, van het duurzame aspect zijn ze zich minder bewust. ‘Al compenseert het misschien wel voor het eten van vlees, wat we wel doen, ‘zegt Gerjanne lachend.
Debbie van Wely, Leiden
Debbie: ‘Bij de kleding in de kringloop iets vinden vind ik wat lastig, ik zie dan door de bomen het bos niet meer, maar mijn zoons lukt het meestal wel.
Debbie van Wely komt al vanaf jongs af aan in de kringloop. Hoewel ze destijds een van de jongsten was, is ze nu, naar eigen zeggen, onderdeel van de oude garde. Ik vind het belangrijk om alles een tweedekans te geven, het is immers zo zonde om alles nieuw te maken. Het besef van duurzaamheid zit er al jaren in en heb ik ook doorgegeven aan mijn kinderen. Zij zijn zich er nog wel bewuster van dan ik soms.
Elaisha van Trikt, Leiden
Elaisha: ‘Ik let bij kleding echt op de materialen. Je voelt al snel of iets van een goede kwaliteit is. Ik hoef niet een shirtje dat al na een keer dragen kapot is.’
Voor Elaisha en haar moeder is naar de kringloop gaan echt een uitje. De studente Liberal Arts & Sciences is veel bezig met de ethische kant van kleding en dan kan een tripje naar de kringloopwinkel geen kwaad. Niet alleen vanwege de duurzaamheid, maar ook om bewuster te kijken naar kinderarbeid. ‘Toch houd ik niet van alle tweedehands zaken, vintage-winkels met uitgezochte kleding trekken mij niet echt. Bovendien snuffel ik ook graag door de bakken met cd’s op zoek naar parels, dat heb je daar niet!”
Annemarieke & Jelmer Wiebenga, Utrecht
Jelmer: ‘Ik zei net tegen haar, “We gaan even naar jouw kerk”, zo graag komt ze in de kringloop. ‘
Jelmer en vooral Annemarieke zijn vaker in de kringloop te vinden. Ze vinden het onzin om dingen nieuw te kopen als je ze ook tweedehands zou kunnen vinden. Zeker als je het zelf ook maar weinig gaat gebruiken. Vandaag zijn ze op zoek naar twee backpacks. Ze gaan binnenkort een groepsreis maken naar Lapland en dan zijn koffers niet zo handig. ‘Ik had deze laatst al eens zien hangen, dus nu zijn we terug om even te kijken of het wat voor ons is’, aldus Annemarieke.
Jens Theunissen & Max de Theije, Leiden
Jens: ‘Ik ben op zoek naar een buurman en buurman outfit. Daarom heb ik een gele en een rode trui. Ik moet alleen nog twee mutsen, dus dat gaan we zo zoeken.’
Max: ‘Ik was puur mee voor de gezelligheid, maar heb nu al twee jassen uitgezocht. Dat gebeurt vaker’.
De twee jonge gasten komen uit de buurt en zijn vaker te vinden in deze kringloop. Vooral om unieke dingen te vinden, de parels eruit te halen, maar ook om net even wat goedkoper te kunnen shoppen voor feestjes.
Marthe Frank, Hinne Eppink & Sanne Tiel, Utrecht
Marthe: ‘We komen net van de Intratuin, maar de potten daar zijn erg duur. Dus dachten ‘we laten we eerst hier even kijken.’
Voor de drie vriendinnen Marthe, Hinne en Sanne is het betaalbare van de kringloop de voornaamste reden om te gaan. Als studentes hebben zij weinig te besten en kijken ze dus vaak eerst of ze het tweedehands in de kringloop kunnen vinden voordat ze het nieuw kunnen krijgen. Zo zoeken ze goed tussen de kleding, waar ze zelfs een bikini tegenkwamen. Ze vroegen elkaar of ze die zouden kopen, totdat het besef indaalde dat het voor sommige mensen de enige plek is waar ze zoiets zouden kunnen kopen. Ook waren ze nog op zoek naar een Tv-scherm, die zijn toch iets goedkoper dan nieuw.
Jeanne Morris, Leiden
Jeanne: ‘Alles wat ik hier in de kringloop koop, is een luxe.’
Voor Jeanne Morris, die oorspronkelijk uit Mexico komt, is shoppen in de kringloop heerlijk. Hier kan ze goedkoop Engelstalige boeken vinden, die ze anders bij de bibliotheek moet lenen. Omdat ze niet zoveel te besteden heeft, is alles wat ze in de kringloop extra kan kopen voor een klein prijsje een grote luxe. Bovendien vind ze het belangrijk om niet mee te doen aan de cyclus van dingen nieuw maken.
Bas Knopper & Leendert de Goeij, Leiden
Leendert: ‘Vandaag heb ik vooral tussen de platen zitten snuffelen. Ken je deze? Van Dr. Hook. Wij hadden vroeger ook zulk lang haar, dat zou je nu niet meer zeggen.’ Bas: ‘Ik rij allerlei ouderen die slecht ter been zijn naar de plekken waar ze heen willen in de regio. Leendert wilde graag even naar de kringloop. Hij loopt wat slecht want heeft nieuwe heupen.’
Hoewel Leendert en Bas al op leeftijd zijn, komen ze nog altijd graag bij de kringloopwinkel. Niet alleen om naar unieke jaren ’60 platen te kijken, maar ook als ontmoetingsplaats. ‘Je komt er oude bekende tegen, waar je dan toch even een praatje mee kan maken.’ Leendert is opgegroeid met niet al te veel te besteden. Tegenwoordig hoeft hij niet meer elk dubbeltje om te draaien, maar toch blijft hij zuinig omgaan met zijn centen. Nieuwe platen met oude muziek vindt hij duur, dan zoekt hij toch liever naar de goedkope, maar unieke vondsten in de bakken van de kringloop.
Rodion & zijn Oekraïense vriend, Amsterdam
Rodion: ‘We zoeken nu naar een bank voor zijn kamer. Die is hier toch een stuk goedkoper dan nieuw.’
Rodion en zijn vriend komen allebei uit Oekraïne. De twee wonen niet bij elkaar, Rodion woont in Utrecht, zijn vriend woont sinds kort in Amsterdam. Daarom zijn ze nu ook hier aan het zoeken naar een bank voor zijn appartement. Ook had Rodion zijn oog laten vallen op een zitzak, die hij tijdens ons gesprek even neer had gelegd en moest redden van de medewerker van de Kringloop die hem wilde opruimen. Uiteindelijk liepen de twee weg zonder bank, maar met een kastje én de zitzak.
Sam Okantey, Amsterdam
Sam: ‘Op maandag is hier altijd sale, dan kan je voor 95 cent kleding kopen. Daar kom ik voor.’
De Ghanese Sam woont al 5 jaar in Nederland en komt het liefst elke maandag even bij de kringloop met zijn Nederlandse huisgenoot. Hij vindt het belangrijk om tweedehands te shoppen, want hij vindt recyclen erg belangrijk. Het weer buiten staat het niet echt toe, maar Sam heeft een kleurrijke zwembroek gevonden. In perfecte staat én tweedehands, want ‘then we make the world a better place’.
Aga Marcinkowska & Julia Gorzelańczyk, Leiden
Aga: ‘We waren in Rome, en daar lagen zelfs gebroken tweedehands spullen in de kringloop, voor het driedubbele. Dat is ook niet helemaal de bedoeling.’
Aga en Julia zijn vaker te vinden in de kringloopwinkel. Enerzijds vanwege het duurzame aspect. De studentes die nu een tussenjaar hebben, willen niet bijdragen aan de cyclus van het steeds opnieuw moeten maken van spullen. Maar anderzijds is het betaalbare van de kringloop ook belangrijk. Als studentes hebben ze immers niet al te veel te besteden. Daarom zoeken ze nu ook tweedehands naar een theepot voor de moeder van Julia.
Leo Hoek, Leiden
Leo: ‘Die ene Netflix-documentaire opende wel onze ogen, dus zoeken mijn huisgenoten en ik nu tweedehands naar kerstcadeautjes.’
Voor Leo is deze kringloop bekend terrein. Hoewel hij normaal gesproken vooral naar de ruim opgezette platenafdeling gaat, bekijkt hij nu elke afdeling met wat meer aandacht. Samen met zijn huisgenoten heeft Hoek afgesproken om wat duurzamere keuzes te maken omtrent kerstcadeaus. ‘Nieuwe spullen zijn slecht herbruikbaar en er wordt al zoveel nieuws gemaakt. Bovendien, als je alles nieuw zou willen kopen, dan ben je meteen het driedubbele kwijt. Zeker met deze plaat, die mijn vader vroeger veel draaide.’
Jordi Holterman, Utrecht
Jordi: ‘Ik vind het fijn om in de kringloop te shoppen met het idee dat spullen niet speciaal voor mij gemaakt zijn, maar meerdere levens hebben gehad.’
Voor Jordi ligt het plezier in zoeken naar parels en zoeken naar dingen die hij echt nodig heeft. Zoals de keukenweegschaal die hij in zijn handen heeft. Hij en zijn huisgenoten waren de laatste tijd wat op gevoel aan het koken en mistten toch wel echt een weegschaal. Zeker bij dit soort producten is hij zich erg bewust van de korte levensduur van nieuwe producten. Toch is hij niet bang dat sommige mensen, die minder te besteden hebben, mis zullen grijpen. ‘Mijn huisgenoot werkte bij een kringloop en hij vertelde mij wel eens hoeveel zooi erbinnen komt. Er is echt wel genoeg voor iedereen.’
Roos Huisman & Mees Klunder, Amsterdam
Mees: ‘Als ik niet iets specifieks weet voor iemand, dan vind ik het zonde om iets nieuws te kopen.’
Roos en Mees zijn in de Lokatie om sinterklaascadeautjes en kerstballen te kopen. Dit doen ze graag tweedehands. Ze vinden het leuk om te zoeken naar parels, zoals de bijbel die ze net vonden, die gegeven was bij iemands huwelijk. Tijdens het shoppen zijn zij zich niet dusdanig bewust van hun duurzame keuze, maar ze vinden het vooral zonde om nieuwe spullen te kopen. Het is vooral de zoektocht naar de originele spullen die hen trekt, net als het soort mensen die naar de kringloop komen. ‘De sfeer die er hangt is ook gewoon fijner dan in bijvoorbeeld de Kalverstraat.’
