Reportage

Lastig binnenkomen bij platenmaatschappijen, weinig boekingen en de druk van moeten posten op sociale media. Opkomende, jonge artiesten lopen tegen allerlei moeilijkheden aan om door te breken in de soms conservatieve muziekwereld. Helpt meedoen aan een zangwedstrijd, als de Grote Prijs van Nederland, aan een plek in de hitlijsten?

Een liftbelletje, schuivende deuren en wat geklik van een paar stevige laarzen, dat is het enige wat er te horen valt backstage in Tivoli Vredenburg in Utrecht. Achter de glazen deur, beplakt met geblindeerd materiaal en beschreven met de tekst ‘Only For Staff’, schuilt een rustige wereld. Er is nauwelijks spanning te voelen. De artiesten zitten al eventjes in hun kleedkamers, foto- en videografen worden rondgeleid door iemand van de organisatie en tegen iedereen wordt gedag gezegd. De gitariste van IVYVOX vraagt aan iemand of diegene weet waar het toilet is, en trekt een sprintje daarnaar toe.

De briefjes hangen aan de deur met het rooster van de avond

Een groot contrast met de concertzaal, Cloud Nine, één verdieping hoger, waar de artiesten straks gaan optreden bij de tweede halve finale van de Mentos Grote Prijs van Nederland. Het publiek wordt al opgezweept door presentatoren Bart en Robin van Utrechts zangduo BENR. “Wie komt er hier voor Luna? En wie is hier voor Jaïr?”, wordt aan het publiek gevraagd. In groepjes verdeeld staan ouders, vrienden, broers en zussen in spanning af te wachten tot hun dochter, zoon, beste vriend, of nieuwste ontdekking voor in de afspeellijst gaat spelen. Zachtjes klinkt er wat gejuich, maar zodra de naam DYDE valt, stijgt het decibelniveau sterk omhoog. Ze valt nog voor dat er een noot gezongen is, al meer in de smaak dan de rest.

Luna wacht geduldig haar beurt af in haar kleedkamer: “Hoelaat mag ik ook al weer die kant op?

Achter de schermen maakt Maartje Stadhouders zich al op om naar het podium te gaan met haar band. De 26-jarige uit Meppel zit als enige van de zes artiesten niet op de achtste verdieping met haar kleedkamer, maar op de zevende verdieping. “Heerlijk rustig, maar ook wel jammer. Ik heb de andere kandidaten nog helemaal niet gezien!”, zegt ze lachend.

Maartje mag het spits afbijten en als eerste in twintig minuten laten horen én zien wat ze kan.

In het publiek staan, naast bekenden ook een aantal zogenoemde ‘muziekprofessionals’, hun stem telt die avond voor 50% mee. Het is dus belangrijk om je beste act neer te zetten, want wie weet zijn zij wel manier naar een volgende stap.

Een van die muziekprofessionals is James Castelijn, Creative Project manager van de Wisseloord Studios. Hij maakt op zo’n avond notities over de optredens, de interacties met het publiek en de muzikale kwaliteit. Deze notities kunnen leiden tot verdere samenwerking. “In welke vorm een samenwerking tot stand komt, verschilt per situatie. Het kan bijvoorbeeld zijn dat ik kijk of ik een act kan koppelen aan producers of songwriters uit mijn netwerk.”
Castelijn ziet ook dat meedoen aan een wedstrijd als de Mentos Grote Prijs een grote boost kan geven aan de carrière van een artiest. “Het biedt niet alleen exposure, maar ook feedback van professionals en een netwerk van contacten. Om een voorbeeld te noemen: er zijn zo’n 200.000 stemmen uitgebracht in de app tijdens het selectieproces, wat natuurlijk al flink wat exposure oplevert voor de acts. De acts die doorgaan naar de live-shows krijgen daar natuurlijk ook de kans bezoekers en professionals te bereiken met de show die zij neerzetten”, aldus Castelijn

Dat aspect is voor de artiesten ook het belangrijkste element. “Deze avond draait voor mij totaal niet om het wedstrijdelement”, vertelt Maartje. “Tuurlijk is het gaaf als je 10.000 euro wint en hebben wij er echt al over nagedacht wat we daarmee zouden doen, maar het is vooral de ervaring die heel gaaf is. Het hebben van een goede opname, het spelen in Tivoli, dat is wel echt fantastisch!”

Na het optreden gaat de zak chips open, die al de hele avond op de salontafel in de kleedkamer ligt. Het gekraak verstoort de stilte die op deze zevende verdieping hangt. Op de grote tafel ligt haar tas, half open met een roman erin. Ook staan er overal flesjes water en aan het kledingrek hangt een exacte replica van de blouse die ze net op het podium droeg. Maartje gaat zitten op een van de twee banken en zucht even. Als ze wordt gebeld staat ze op. “Moet even iemand ophalen met de lift, die heeft geen pasje gekregen.” Een van haar bandleden pakt zijn tas en gaat gelijk weer naar beneden. De andere twee, Bob Mali en Samuel Alidarso ploffen neer op de nepleren bank.

Maartje en haar bandleden praten na, ze hebben net laten zien wat zij te bieden hebben
Backstage worden bij IVYVOX de laatste zenuwen weggelachen

Op een avond als dit is het netwerken heel erg belangrijk. Dat zien Maartje en haar band, die uit het oosten van Nederland komen ook. “Je merkt gewoon heel erg dat in het westen, om het maar zo te zeggen, heel veel mensen elkaar al kennen. Het is soms lastig om daar dan tussendoor te komen”, merkt bandlid Bob op.  Maartje: “Ja, dat. Als ik dingen probeer, als ik in gesprek ga met mensen uit de industrie hoop je dat ze er enthousiast van worden. Maar ik krijg vaak terug dat er al zo veel vrouwelijke Nederlandstalige artiesten zijn. Dan hoor ik, ‘we hebben eigenlijk al iets zoals jij’ en dat is denk ik ook zo. Het is tegenwoordig denk ik ook belangrijker om eerst via sociale media je eigen publiek te vinden, voordat labels of boekers jou gaan vinden. Social media is, zeker voor een independent artist zoals ik, bijna het enige wat je hebt. Dus je moet daar wel op inspelen en je publiek vinden. Pas daarna kan je met dat bewijs, soortvan, naar een label gaan en zeggen dat er dus echt wel mensen op jou zitten te wachten. Zelf zou ik dat echt meer moeten doen, merk ik.”

De allerlaatste succeswensen worden uitgedeeld, voordat Luna en haar band richting de lift gaan
Luna en haar band stappen de lift in, op naar de negende verdieping, waar het podium zich bevindt

In de blauwe gang op de achtste verdieping, komt Luna haar kleedkamer in de hoek van de blauwe gang uit. Ze mag bijna richting het podium, alhoewel. “Moet ik nou al om tien over half naar boven, of om tien voor acht”, vraagt ze zich hardop af. Een jongen in een paars shirt, die bij de crew hoort, gaat het even voor haar navragen. Gelukkig is het pas half acht en heeft ze nog even. Uit de lift om de hoek komt Dyde aangelopen, met wie ze een kleedkamer deelt. Hoewel ze elkaar vandaag pas voor het eerst ontmoet hebben, worden er al dikke knuffels uitgedeeld. “Succes meis, je kan het!”, zegt Dyde, half in een knuffel verzonken. Als Luna met haar band al bijna het gangetje uit is en naast het raam met uitzicht op de Utrechtse Dom staat zegt Dyde nog snel dat ze wel even bij haar komt ‘koekeloeren’. “Ik ben benieuwd!”

Terwijl de gitaren en de drums van de optredende artiesten in Cloud Nine doordreunen in de gangen achter de schermen, is er af en toe gelach te horen. Waar de deur van Jaïr Faria, aan het einde van dezelfde gang als de kleedkamer van Dyde en Luna steevast dicht blijft zitten, en waar diezelfde dikke deur voorkomt dat een voorbijganger mee kan luisteren met de gesprekken, staat de deur van de kleedkamer Haagse band IVYVOX en zangeres Yrsa de hele avond al open. De band hoeft pas als een-na-laatste op te treden en dus moet er een goede bodem worden gelegd. De vriend van Bianca, de leadzangeres en gitarist van de, zoals ze zelf zouden omschrijven, pop-rockband, komt binnen met een tas van de KFC. Een welkome traktatie voor de band die al sinds drie uur binnen zit en druk is met soundchecks, zenuwen én verder niets doen.

Dat is het lot van een band die volgens het schema pas om tien over tien mag spelen. Ook voor hen is het vooral de ervaring die voorop staat. “Dankzij de Grote Prijs hebben we al echt al zo veel gave dingen kunnen doen. We mochten bijvoorbeeld een nummer opnemen in de Wisseloord Studios. Nou, dat is echt gaaf hoor”, vertelt Irina, gitariste van de band. Drummer Dylan knikt instemmend. Bianca: “Bovendien hebben we al echt weer wat meer boekingen en volgers erbij gekregen door deze wedstrijd. En sociale media is tegenwoordig echt belangrijk, dus dat is top.” De andere gitariste Irene is op de rand van de bank gaan zitten. “Ja, we proberen echt actief te zijn op sociale media. We hebben nu Instagram, Tiktok en Facebook. Het lukt nog niet altijd even goed, maar we proberen ook een kijkje achter de schermen te geven. Dat vinden we zelf het leukst om te zien en schijnt goed te werken.”

Gitariste Irene zit er helemaal in.
Tijdens het optreden van IVYVOX is de kleedkamer uitgestorven. Alle drukte van eerder is weg, iedereen staat in de concertzaal.
Leadzangeres Bianca verliest zich helemaal in de muziek, de passie straalt er vanaf.

Waar Maartje in haar korte carrière wel al tegen moeilijkheden aanloopt, herkent IVYVOX die niet. “Het gaat tot nu toe bij ons heel geleidelijk, met een aantal pieken. Het begon met een oproepje van Irina op Facebook waar ik op reageerde”, vertelt Irene. “Samen met Bianca en Dylan als drummer begonnen we de band en werd het steeds een stapje serieuzer en de zalen werden steeds groter. Ook kregen we steeds meer kansen, zo hebben we zelfs twee nummers opgenomen die gebruikt zijn in films. Dat en natuurlijk een avond als vanavond is echt een fantastische ervaring, waardoor we steeds gemotiveerder zijn om ook groter te denken.” “Onze droom? Pinkpop of Lowlands natuurlijk!”, zegt Dylan lachend. “Maar eerst Tivoli vanavond.”

Tegen half tien aan gaat de band met hun gitaren richting het podium. Hierna hoeft alleen Yrsa haar poëtische Nederlandstalige muziek nog te spelen, de rest van de halve finalisten staan al bij de te kletsen in de zaal. Vrienden en familie worden flink geknuffeld en ook de eerste stemmen worden al uitgedeeld. Ook door de deelnemers zelf. “Stiekem hebben mijn bandleden en ik op onszelf gestemd. Ik hoorde dat anderen dat ook deden dus waarom niet”, aldus Yrsa.  

Het stemgedrag van Yrsa en haar bandleden mocht helaas niet baten, DYDE en Jaïr Faria kregen de meeste stemmen deze avond en zijn door naar de finale van 8 juni. Hier nemen zij het op tegen Cheyenne Toney en Janet Livv.