Helaas kunnen deze producties niet buiten de digitale wereld worden weergegeven. Jouw schermtijd zal langer worden door de video te bekijken, het artikel te lezen en de podcast te beluisteren. Weet u zeker dat u meer te weten wilt komen over de effecten van schermtijd?
De relatie tussen smartphones en persoonlijke relaties zijn terug te herleiden naar de evolutionaire achtergrond van de mens. Iedereen is van nature geneigd zijn sociale contacten te onderhouden en aan te gaan met familie en vrienden. Deze verbinding is belangrijk voor ons welzijn, vertrouwen en samenwerking. Met de komst van schermen is er contante toegang tot sociale media. Dit kan invloed hebben op de kwaliteit van onze directe persoonlijke relaties.
Ook de jongvolwassenen hebben steeds meer last van effecten die schermtijd met zich mee brengt. Jasmijn Ensink is 20 jaar oud en zit bijna twee dagen lang achter een scherm. Wat dit met haar doet zie je in deze reportage.
Digitale ongemakken overwinnen met verbinding
Het digitale tijdperk is onderdeel geworden van ons dagelijkse leven. Jonge mensen die het advies opvolgen om minder dan twee uur gebruik te maken van een scherm, hebben meer kans op een goede psychologische gezondheid. Toch is de invloed van schermtijd niet altijd even makkelijk te compenseren met de fysieke contacten.
“Je bent altijd met je telefoon bezig. Als het je in de weg gaat zitten, dan heeft dit tot gevolg dat je minder goed in je vel gaat zitten. Je kunt niet meer zonder.” Justine Pardoen geeft voorlichtingen aan ouders en middelbare scholen over het schermgebruik en de invloed die het heeft op het mentale welzijn. Volgens haar zouden wij het problematisch gebruik van schermen als een verslaving kunnen zien. “Hoe meer je bezig bent met schermen, hoe groter de kans is dat je somber wordt.” Het somber worden wordt in verband gebracht met overmatig schermgebruik. Hierbij komen negatieve gevoelens kijken zoals angst, depressie en slaap te kort.
“Het kan voor mensen een klus zijn om hun telefoon echt even helemaal weg te leggen, zonder dat je gedachten er naar toe gaan” beaamt Jacqueline Kleijer, mediapedagoog. Zij ziet dat het schermgebruik voornamelijk bij jongeren een probleem is. Volgens haar hebben de gevolgen van sociale media ook invloed op hoe je naar jezelf kijkt. “Veel gebruik maken van sociale media zorgt er voor dat het gevoel van eenzaamheid nog meer gevoed wordt. Je ziet bijvoorbeeld dat mensen activiteiten ondernemen waar jij ook bij had willen zijn.”
Met het gebruik van smartphones is er constante toegang tot sociale media en de mogelijkheid om berichten te versturen en te ontsnappen in het scherm. Dit kan invloed hebben op de kwaliteit van onze directe, persoonlijke verbinding. Hoewel smartphones ons helpen om verbonden te blijven, kunnen ze ook afleidend zijn in het leggen van sociale verbindingen en de eenzaamheid voeden.
Sociale contacten is een van de basisbehoefte van de mens. Het draagt bij aan de mentale gezondheid waardoor het als positief beschouwd kan worden wanneer voldaan wordt aan de behoefte. Door sociale interactie maakt het lichaam oxytocine aan. Dit stofje triggert het beloningssysteem in de hersenen. Ook zorgt het ervoor dat wij ons weer gelukkiger gaan voelen. Daarbij wordt door sociaal contact stress hormoon ** verminderd.
“De oplossing is dat mensen meer verbinding krijgen tussen elkaar.” Benadrukt Pardoen. Uit onderzoeken naar veerkracht blijkt dat we veerkrachtiger worden van een sterk vrienden netwerk. “Als je meer kunt terugvallen op je vrienden, kan je beter omgaan met tegenslagen en de mogelijke negatieve gevolgen van smartphone gebruik.”
“Om tot een sterk vrienden netwerk te komen moeten we eerst door de vorm van ongemak heen.” Zegt Kleijer, en vertelt verder; “Als je het ontwent bent om het ongemakkelijke gevoel te hebben om met iemand het contact te beginnen, dan is de verbinding lastig te vormen.” Verbinding kan gevoed worden door het maken van herinneringen. Volgens Kleijer kan dat al beginnen bij een potje tafeltennis of het spelen van een spel. Een spel kan tot verbinding zorgen, daarnaast biedt het ook als goede oefening voor het sociale contact en cognitieve vaardigheden.
In de podcast leer je meer over hoe het spelen van spellen bijdraagt aan het escapisme van jouw schermtijd.