Omgaan met toenemende drugsgebruik in het nachtleven: “Ons beleid is soepel, maar we zijn wel alert”
De nacht is nog maar net begonnen en er vormt zich langzamerhand een rij op het terrein van de Amsterdamse nachtclub Multipla. Het is ADE en dat betekent maar één ding: urenlang dansen, zweten, zoenen en ook drugs gebruiken.
Het gebruik van drugs in nachtclubs is de laatste jaren toegenomen. Onderzoeken van het Trimbos-instituut en het CBS laten zien dat vooral jongvolwassenen steeds vaker ecstasy en andere uitgaansdrugs zoals: 3MMC, ketamine en cocaïne, gebruiken. Ook bij uitgaansgelegenheden is het toenemende drugsgebruik te merken. “We controleren nu voornamelijk binnen op het drugsgebruik, iedereen verstopt het op plekken waar wij niet willen zoeken,” vertelt beveiliger Jelal. Hij heeft een vriendelijke uitstraling en je merkt dat het niet zijn eerste avond aan de deur is. Hij maakt met elke bezoeker een gezellig praatje en ondertussen controleert hij de jassen en tassen op eventuele verdovende middelen.
Jelal is al meer dan acht jaar beveiliger en is bijna ieder weekend aan de deur te vinden bij Multipla. “Deze plek heeft een hele fijne sfeer, mensen komen hier om te genieten en dat merken we ook,” legt hij lachend uit. Hij vertelt dat veel bezoekers ongegeneerd drugs in het openbaar gebruiken. “We lopen regelmatig door het gebouw om te kijken of er openbare drugsgebruikers zijn. De toiletten controleren wij niet, dat is de enige plek waar de bezoekers hun gang kunnen gaan.”
“De drugs die wij tegenwoordig het meeste tegenkomen zijn voornamelijk: cocaïne, 3MMC en ketamine.”, legt Jelal uit. Zo gek is dat niet, want cijfers van Het Grote Uitgaansonderzoek (HGU) 2023, geeft de groei van deze middelen weer. Zo is bijvoorbeeld het jaarlijkse gebruik van 3MMC van 8,9% in 2020 naar 33,7% in 2023 gestegen.
De sfeer binnen
Ondertussen is de rij langzamerhand kleiner geworden en begint het binnen voller te raken. De dreunende bas en de dansende mensen nodigen je uit om naar binnen te gaan en te verdwalen op de dansvloer. Eenmaal binnen voel je de warmte die zoveel mensen bij elkaar veroorzaken, de condens op de ramen liegen niet over hoe heet het binnen is. Het is tijd om opzoek te gaan naar iets verfrissend.
De sfeer die erbinnen heerst is bijzonder. Iedereen danst vrij en op het ritme van de muziek. De lampen gaan ritmisch heen en weer en zorgen ervoor dat je in een soort trance raakt. Mensen staan zwetend en dansend tegen je aan en je kan bijna niet anders dan meedoen.
De wandeling door de nachtclub lijkt bijna een doolhof, via de trap omhoog kom je door de toiletten, om vervolgens weer in een nieuwe ruimte te belandden. Het licht is hier roodgekleurd en er wordt rustige muziek gedraaid. De ruimte is gevuld met knuffelende, zoenende mensen en ook slapende mensen. Één persoon wordt wakker gemaakt door de vrouw achter de bar. De barvrouw heeft een energieke uitstraling en een fijne sfeer om zich heen hangen. Luna (27), is al meer dan tien jaar werkzaam in het nachtleven en weet als geen ander hoe ze met drugs gebruikende bezoekers om moet gaan. “Drugsgebruik is een realiteit,” zegt ze. “We proberen vriendelijk te zijn tegen mensen die zichtbaar onder invloed zijn.”
Vervelende situaties
Luna legt uit dat ze regelmatig trainingen volgen over hoe om te gaan met dronken of high bezoekers. “Het is belangrijk om empathisch te zijn, maar ook duidelijk. We willen dat iedereen veilig is, en dat betekent soms dat we mensen moeten vragen om te vertrekken.” Ze vertelt dat ze vaak zien dat mensen die onder invloed zijn, zich niet goed kunnen gedragen. “Soms worden ze agressief of beginnen ze te schreeuwen. Dan moeten we ingrijpen.”
Uit cijfers van Het Grote Uitgaansonderzoek (HGU) 2023, blijkt dat uitgaanders zich het minst veilig voelen in een club vergeleken met andere uitgaansgelegenheden. Zo ervaren bezoekers meer agressie en seksueel grensoverschrijdend gedrag op plekken als Multipla. Minder dan één op de tien (8,5%) zegt zich in een nachtclub redelijk of heel onveilig te voelen. Luna legt uit dat ook hiervoor het personeel genoeg training, maar ook begeleiding krijgt. “Onze managers zijn heel erg betrokken in onze werkomgeving, elke nacht evalueren we met elkaar of we iets vervelend hebben meegemaakt. Ook de positieve ervaringen delen we.”
De slapende man is inmiddels wakker geworden en wordt door de manager en de beveiliger naar buiten geholpen, om vervolgens naar huis te gaan. Doran Schiferli (26) is de manager van Multipla. Ieder weekend is hij er om dit soort incidenten op te lossen, maar ook om het personeel te ondersteunen waar nodig. “Het is niet elke avond dat we slapende mensen in onze club hebben zitten. Nu met ADE merk je gewoon dat veel feestgangers niet naar huis willen gaan en tot in de vroege uren willen blijven dansen.”
Daarnaast beaamt Doran dat drugsgebruik bijna als vanzelfsprekend wordt gezien in het nachtleven en in het gebruik de afgelopen jaren is toegenomen. “Ik heb echt gemerkt dat er in het nachtleven meer en vaker drugs wordt gebruikt. Ik werk al een jaar of zeven in het nachtleven en je ziet dat mensen eigenlijk iedere week wel drugs gebruiken.” Daarnaast legt Doran uit dat Multipla daar mee om heeft leren gaan: “Je kan het mensen niet verbieden, ze doen het toch wel. Ons beleid is soepel, maar we zijn wel alert.” Nog geen vijf minuten later wordt Doran omgeroepen voor een volgend incident, er is iemand geslagen.
Badtrip
Jelal wordt ook omgeroepen en loopt achter Doran aan. Een paar minuten later komen Jelal en Doran naar buiten met een man. De man ziet er verward uit en kijkt schichtig uit zijn ogen, het lijkt erop alsof hij veel drugs heeft gebruikt. De politie is al gebeld door het personeel en een paar minuten later wordt de man apart genomen door de politie. Veel feestgangers zijn richting de sirenes gelopen, iedereen vraagt zich af wat er is gebeurd en staan verbijsterd te kijken hoe de man in de boeien wordt geslagen. Het lukt de twee agenten niet om de man in toom te houden en ze roepen versterking en een ambulance op. Doran, Jelal en de andere beveiliger helpen de agenten om de man te kalmeren. Hij lijkt een badtrip te hebben, zijn vrienden geven aan hem niet te herkennen en maken zich zorgen. Al snel arriveert versterking en wordt de man meegenomen in de Ambulance.
“De situatie is een herinnering aan de risico’s die gepaard gaan met het gebruik van drugs,” legt Doran uit. “Gelukkig is ons team goed getraind en weten we precies hoe we moeten handelen in bepaalde situaties.” De politieauto’s en de ambulance rijden weer weg en de avond gaat gewoon weer verder. De mensen die nieuwsgierig mee zaten te kijken, zijn alweer verdwenen richting de dansvloer.
De toiletten
Bij de toiletten is de sfeer anders. Hier is het druk, met lange rijen en een constante stroom van mensen die in- en uitgaan. Het is niet ongebruikelijk om hier drugsgebruik te zien. In een hoek zie ik een paar mannen die zich snel terugtrekken in een van de hokjes. De deur sluit met een klap, en even later hoor ik gelach en gefluister.
Een andere bezoeker, een jonge vrouw met een kleurrijke outfit, vertelt me dat ze vaak drugs in de wc’s ziet. “Het is gewoon een deel van de cultuur hier,” zegt ze. “Je kunt het niet negeren, maar het is ook niet iets waar we trots op zijn.” Ze legt uit dat ze zelf af en toe drugs gebruikt, maar wel heel voorzichtig is met de hoeveelheid. “Veel vrienden van mij gebruiken wekelijks drugs als ketamine en cocaïne, ik wil wel ergens nog de controle houden en mezelf niet verliezen in de nacht.”
Doran loopt langs en checkt in bij sommige mensen hoe het met hen gaat en vraagt of ze een fijne avond hebben. “Wat wij hier doen gaat veel verder dan alleen bier schenken en muziek draaien.” Een fijne plek creëren voor iedereen is hun grootste doel, vertelt Doran met een lach op zijn gezicht: “We handhaven soepel en hierdoor hopen we ook dat de bezoekers zich vrijer voelen, maar dit moet niet ten kosten gaan van ons personeel of de andere gasten.” Doran legt uit dat ze streng zijn waar nodig en altijd alert zijn met wat er zich op de dansvloer (en de toiletten) afspeelt.