Cocaïnegebruik onder jongvolwassenen neemt zorgwekkend toe
Cocaïnegebruik onder jongvolwassenen is de afgelopen jaren fors gestegen. Het laatste-jaar-gebruik van cocaïne is tussen 2020 en 2023 gestegen van 26,2% naar 33,5%. Dit blijkt uit cijfers van de Nationale Drug Monitor.
Rosa Andree, Projectleider programma drugs bij het Trimbos-instituut herkent deze stijging. “Cocaïne wordt steeds vaker genormaliseerd in sociale kringen.” Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS waarin het jaarlijks gebruik van cocaïne onder jongvolwassenen in 2016/2017 is vergeleken met 2022/2023. Wat opvallend is dat voor mannen het cocaïne gebruik bijna is verdubbeld. Bij vrouwen is dit gebruik maar een klein beetje toegenomen. Andree beaamt deze trend, “Mannen gebruiken gemiddeld over het algemeen meer harddrugs dan vrouwen, dus je ziet eigenlijk vooral een toenemend gebruik bij zowel mannen als vrouwen.”, aldus Andree. En deze stijgende lijn van cocaïne gebruik, kan zorgwekkende consequenties hebben.
Normalisering en sociale acceptatie
Andree, waarschuwt dat cocaïnegebruik steeds vaker wordt gezien als een onschuldig onderdeel van het uitgaansleven. “Vooral in steden zien we dat cocaïne een sociaal geaccepteerd middel is geworden, bijna net zo normaal als een biertje aan de bar,” zegt ze. Jongvolwassenen ervaren nauwelijks sociale drempels om het te gebruiken en zien cocaïne niet langer als een harddrug met ernstige risico’s, maar als een manier om ‘meer uit de avond te halen’.
Volgens Andree speelt de beschikbaarheid van cocaïne een grote rol. “De drug is makkelijker te verkrijgen dan ooit, zelfs op sociale media. Deze toegankelijkheid draagt bij aan de perceptie dat het gebruik ervan normaal is.” Dit verklaart waarom het gebruik onder zowel mannen als vrouwen significant is gestegen.
De gevolgen van normalisering
De toename van het gebruik is niet zonder risico’s. Cocaïne heeft zowel acute als langdurige schadelijke effecten. Het geeft een tijdelijk gevoel van euforie en verhoogde energie, maar de bijwerkingen zoals hartkloppingen, paranoia en depressie kunnen levensbedreigend zijn. Bij langdurig gebruik is het risico op verslaving groot. “Het is belangrijk te benadrukken dat cocaïne geen ‘feestdrug’ is zonder gevolgen,” waarschuwt Andree.
Een wake-up call
De cijfers tonen aan dat we te maken hebben met een bredere trend van acceptatie. De stijging onder vrouwen is daarbij opvallend: waar cocaïnegebruik eerder werd geassocieerd met mannen, zien we nu dat ook vrouwen het steeds vaker gebruiken.
Dit vraagt volgens Andree om meer bewustwording. “We moeten het gesprek openen over de gevolgen van cocaïnegebruik en de normalisering ervan tegengaan,” zegt ze. Preventie en educatie moeten hierbij centraal staan, zodat jongeren niet alleen worden gewezen op de fysieke risico’s, maar ook op de sociale en ethische gevolgen.
Conclusie
De forse stijging van cocaïnegebruik onder jongvolwassenen is een trend die niet genegeerd mag worden. De cijfers laten zien dat de normalisering van harddrugs zoals cocaïne zorgwekkend is, niet alleen vanwege de gezondheidsrisico’s, maar ook vanwege de maatschappelijke impact. Het is tijd om deze ontwikkeling serieus te nemen en actie te ondernemen voordat het probleem verder escaleert.
Dataverantwoording
Voor dit artikel is gebruik gemaakt van open data van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), een onafhankelijke en betrouwbare overheidsinstantie die verantwoorde gegevens verzamelt over maatschappelijke trends. De data geeft inzicht in het jaarlijkse cocaïnegebruik onder mannen en vrouwen jonger dan 25 jaar. Door een onderscheid te maken tussen beide geslachten, is het mogelijk om verschillen in gebruikspatronen te analyseren en trends per groep te identificeren.
De analyse is gebaseerd op gegevens uit twee periodes: 2016/2017 en 2022/2023. Voor beide jaartallen is een gemiddelde berekend van het jaarlijkse cocaïnegebruik onder jongvolwassenen. De vergelijkingen laten een duidelijke stijging zien in het gebruik, zowel bij mannen als vrouwen. Deze methode maakt het mogelijk om trends in de normalisering en acceptatie van cocaïnegebruik over de tijd nauwkeurig in kaart te brengen.
De transparantie en representativiteit van de CBS-data zorgen ervoor dat de bevindingen een stevig fundament bieden voor het onderbouwen van de conclusies in dit artikel. De inzichten dragen bij aan een beter begrip van de risico’s en de maatschappelijke impact van toenemend cocaïnegebruik onder jongvolwassenen.