“Huizen voor mensen – niet voor winst!!”, schreeuwden alle demonstranten in het park, nadat de spreker zijn verhaal heeft afgerond. De aanwezigen hadden spandoeken bij zich met leuzen zoals “Mijn eerste huis wordt het bejaardenhuis”, “Mens boven markt!”, “Homes for people not profit”, “Vraag je om een huis, dan zijn ze niet thuis”.
Zondag 17 oktober 2021 verzamelden zo’n 8.000 demonstranten samen zich in Rotterdam om te demonsteren tegen het huidige woonbeleid. Het was een vervolg op het woonprotest in Amsterdam. Het trok wederom mensen uit heel het land. De protestactie begon om 14.00 uur in het Afrikaanderpark. Vanuit daar begonnen de demonstranten om kwart voor vier aan een mars door Rotterdam, nadat eerst een aantal sprekers het woningprobleem kritisch onder de loep hadden gehouden.
Het is lastig tegenwoordig om een huis te vinden, dat komt vooral door beleggers die huizen opkopen en dan voor veel geld ze verhuren op de particuliere woningmarkt. Volgens onderzoeksbureau ABF Research is er een woningtekort van minimaal 300.000 woningen. De prognose van ABF is dat het tekort alleen maar gaat oplopen naar meer dan 400.000 woningen.
De demonstranten eisten van de politiek dat iedereen toegang krijgt tot betaalbare woningen en huisvestiging zonder tijdelijke contracten. De zekerheid van huisvesting voor onbepaalde tijd is hard nodig, dat geeft rust aan huurders. Ook verlangden ze dat de verhuurdersheffing wordt afgeschaft. De afbraak van de sociale sector moet worden gestopt. Daarnaast wilden ze woningen voor mensen met een beperking en woningen voor studenten. Onder de aanwezigen waren veel studenten en starters, die door de huidige woningnood amper een studentenkamer of een starterswoning kunnen vinden. Tijdens gesprekken met hen kom ik erachter dat sommigen zich afvragen of protesteren wel zin heeft. Zo ook Robin, hij is 34 jaar en woont nog steeds thuis bij zijn vader. “Het is ook ingewikkeld in de sociale huur. Ik ben zelf sociaal werker en ik zie dat als jij in dat riedeltje van sociale huur al heel lang ingeschreven bent, dan heb je zo een nieuw huisje voor 600 euro, dan heb je gewoon een compleet appartement. Terwijl wij, als woningzoekende, kunnen nog niet eens voor de helft van die oppervlakte iets vinden en dan ook nog eens het dubbele moeten betalen op een vervelende plek. Ik woon zelf nog steeds bij mijn vader. Ik heb gelukkig de kans gehad om het huis van mijn vader te mogen verbouwen, waardoor ik zelf ook een klein eigen woonkamertje heb. Die kans heeft natuurlijk niet iedereen, maar kijk wat er mogelijk is. Ik denk dat mensen moeten kijken of ze iets kunnen met de ruimte die ze overhebben. Ik woon nu net buiten de stad, maar kan doordat ik nog thuis woon wel een scooter en een auto hebben om overal naar toe te gaan,” vertelde hij, terwijl iedereen om ons heen applaudisseerde voor de spreker die zijn betoog heeft afgerond.
Vereniging Eigen Huis wil al jaren dat er meer gebouwd moeten worden en vooral sneller. Nu duurt het gemiddeld nog tien jaar voordat er daadwerkelijk een huis staat na de eerste tekeningen. Dat komt ook omdat het lastig is om vergunningsverleningen te krijgen of bezwaarprocedures die veel te lang duren. Dat de bouw van huizen een aantal jaar stillag kwam ook door de stikstof en pfas-problematiek. Hierdoor krijgen verschillende bouworganisaties geen vergunning.
Een groepje studenten viel op door hun borden met afbeeldingen uit het Monopolyspel en de tekst: “Dit spel is niet leuk!”.
Ik vroeg een van hen waarom ze bij dit protest was. “We zijn hier voor woningprotest. Er zijn voor ons geen woningen volgens mij. We betalen ongeveer ons hele maandgeld om heel krapjes te kunnen wonen en huizen zijn er gewoon niet. Het is gewoon verschrikkelijk. Ik woon gelukkig nu wel op kamers, maar ik weet dat ik weer op straat kom na het afronden van mijn studie en terug naar mijn ouders, liever niet. Tuurlijk als het moet, moet het. Alleen ga ik liever naar een eigen studio toe of een appartementje. Na zes jaar met huisgenoten wonen lijkt mij een beetje rust ook wel eens fijn”.
Mogelijke oplossingen?
“In mijn werk als sociaal werker heb ik ook aantal zorgflats gezien, waar studenten en andere jonge mensen samenwonen met ouderen. Hier helpen ze elkaar en doen ze leuke dingen samen. De jonge mensen hebben dan een eigen studio met lagere huur en de senioren vereenzamen minder en hebben een leuke oude dag. Ik denk dat dit de nieuwe manier van wonen moet worden, zeker voor studenten,” vervolgde Robin zijn verhaal, als we startten met de mars door Rotterdam.
De gemeente is verplicht volgens de grondwet om haar inwoners op te vangen. Dat doet ze ook natuurlijk als iemand met zijn gezin aanklopt bij het gemeentehuis. Maar waarom er dan zoveel vakantieparken ontruimd of worden leegstaande kantoorgebouwen niet omgebouwd tot flats of ‘gemeentehotel’ waar mensen voor een laag en beperkt vast bedrag een kamer kunnen huren van de gemeente. Dat zijn mogelijke tijdelijke oplossingen om het woningtekort aan te pakken als het aan Peter Boelhouwer, hoogleraar Housing Systems aan de TU Delft ligt, zo zei hij bij De Nieuws BV. Ook zou je als het aan Boelhouwer ligt, als gemeente landbouwgrond zou kopen en daar woningen van maakt. Het gaat dan wel om starterswoningen en niet om luxewoningen, want daar is geen te kort aan.
Tijdens het protest maakte ik ook kennis met Jelrik Westra, kandidaatsraadlid voor D66 in Rotterdam op plek 14. Toen hij als student begon, had Jelrik de eerste drie weken van zijn studiejaar in een hostel doorgebracht in de buurt van zijn Universiteit. “Dat was als tijdelijke oplossing helemaal prima, ook omdat mijn ouders veel te ver woonden om elke dag heen en weer te gaan”. Daarna vond hij een appartement in Rotterdam Zuid. Jelrik geeft ook aan dat hij ook wel veel geluk heeft gehad, in vergelijking met de woonsituatie drie jaar later. Hij verzucht dat steeds vaker studenten in hostels, hotels of campings moeten wonen in de eerste weken/maanden van hun studie, omdat de reistijd gewoon te lang is en het aantal woningen veel te schaars is. Wat gaat D66 Rotterdam er de komende jaren aan doen om de woningnood te verkleinen? “Sowieso bijbouwen! Dat is een beetje een clichéantwoord, maar qua studentenwoningen moeten er iets van 6 á 7 duizend bijgebouwd worden. Woningen, en vooral verdichten. Ik denk aan meer woontorens met vier of vijf woonlagen. Maar ook aan bijvoorbeeld een opkoopverbod voor investeerders en huisjesmelkers. We moeten investeerders gaan verbieden om woningen op te kopen in Rotterdam als ze er niet zelf gaan wonen. Dat creëert natuurlijk weer woonruimte voor mensen om zelf een huisje te kunnen gaan kopen en daar te gaan wonen”.
Na een paar uur kwam de hele groep demonstranten in opstand en liep ieder in een mars vanaf het Afrikaanderpark naar de Markthal. Op de Erasmusbrug kwamen we niet verder door een opstand tussen de politie en een aantal leden van de organisatie. Veel hebben wij daar als redactie niet van meegekregen, omdat wij, na het inrennen van een aantal demonstranten met het huisje voor harten van het begin van de demonstratie, op de politie, het protest hebben verlaten na aandringen van de politie.
