De afsluiting van een deel van de A10 tijdens het festival Op de Ring op zaterdag 21 juni heeft nauwelijks invloed gehad op de luchtkwaliteit in en rond Amsterdam. Uit metingen van Hollandse Luchten blijkt dat de hoeveelheid fijnstof (PM 2.5) vrijwel gelijk bleef aan andere zaterdagen met vergelijkbare windrichting en windkracht.

De analyse is gebaseerd op meetdata van meerdere sensoren in en rond de stad. Deze meetpunten zijn onderverdeeld in drie categorieën: locaties bij het afgesloten deel van de snelweg, meetpunten langs omleidingen richting de binnenstad en meetpunten langs omleidingen over andere snelwegen. In geen van deze categorieën werd een duidelijk verschil in fijnstofwaarden vastgesteld.

De resultaten onderstrepen dat kortdurende verkeersstiltes in stedelijke gebieden meestal weinig directe impact hebben op de luchtkwaliteit. Voor structurele verbeteringen zijn langdurige maatregelen nodig die verder reiken dan één afgesloten snelweg.

Wegafsluitingen en omleidingen voor festival “Op de Ring”

Nauwelijks verandering bij afgesloten deel A10

Bij de meetstations direct langs het afgesloten deel van de A10 – waar het verkeer volledig tot stilstand kwam – werd op bepaalde tijdstippen een lichte daling gemeten, maar op andere tijdstippen was er juist een lichte stijging. Het daggemiddelde bleef nagenoeg gelijk aan dat van vergelijkbare zaterdagen. De afwezigheid van verkeer leidde dus niet tot merkbaar schonere lucht.

Volgens gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) wordt de luchtkwaliteit in stedelijke gebieden vaak bepaald door een mix van lokale, regionale en grensoverschrijdende bronnen van luchtverontreiniging. Dat verklaart waarom het tijdelijk stilleggen van verkeer op één traject weinig effect heeft op de totale fijnstofconcentratie.

Geen piek bij omleidingen richting de binnenstad

Langs de wegen waar verkeer werd omgeleid richting de binnenstad, bleven de fijnstofwaarden stabiel. Er was geen toename te zien ten opzichte van andere zaterdagen.

Stabiele waarden bij snelwegomleidingen

Op de omleidingsroutes over andere delen van de A10, de A9 en de A5 bleven de waarden eveneens binnen de normale bandbreedte. Hoewel het verkeer hier waarschijnlijk tijdelijk toenam, leidde dat niet tot meetbare stijgingen in fijnstofconcentraties.

De data suggereren dat het regionale aandeel van luchtvervuiling – afkomstig van andere bronnen rondom Amsterdam – op deze dag zwaarder woog dan lokale verkeersinvloeden.

De invloed van fijnstof en gezondheidseffecten

Volgens de WHO Air Quality Guidelines 2021 is fijnstof een van de meest schadelijke componenten van luchtverontreiniging, met directe effecten op hart- en longgezondheid. Langdurige blootstelling kan leiden tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, longziekten en vroegtijdige sterfte.

Het RIVM benadrukt dat structurele vermindering van autoverkeer, gecombineerd met regionale emissiereducties, wél kunnen bijdragen aan een verbetering van de luchtkwaliteit. Echter zullen deze verminderingen voor een langere tijd moeten gelden om daadwerkelijk verschillen te zien in de hoeveelheid fijnstof dat in de lucht aanwezig is.

Dataverantwoording

De gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op sensordata van zes meetpunten rondom Amsterdam, afkomstig van Hollandse Luchten. Hierbij is een gemiddelde fijnstofwaarde berekend over drie zaterdagen in de maanden voor en na het festival met vergelijkbare windkracht en windrichting als op 21 juni 2025. Deze waarden zijn vergeleken met de fijnstofwaarden op de autovrije zaterdag op 21 juni 2025. De data over windkracht en windrichting zijn afkomstig van Weerlive. Bekijk dit Excel-bestand voor een volledig uitgewerkte lijst van de gebruikte sensordata en berekeningen.

Beperkingen zijn onder meer het aantal meetpunten en hun afstand tot de betreffende wegen. Ook wordt geen rekening gehouden met mogelijke extra emissiebronnen ten gevolge van het festival. Verder is het gemiddelde berekend over een beperkt aantal dagen.