Onderzoek naar Duurzame Alternatieven: Vegan en Halal Kipburger opties in Nederlandse supermarkten
Uit cijfers van Foodwatch blijkt dat fastfoodproducten, waaronder kant-en-klare kipburgers, steeds populairder worden in de Nederlandse supermarkten (Foodwatch, 2017). Tegelijkertijd neemt het aanbod aan plantaardige kipproducten toe. in 2019 was het vegetarische kipsegment goed voor 43% van de Europese markt voor vleesvervangers (Schouten, 2021). Desondanks laat onderzoek van ABN AMRO uit 2022 zien dat de groei in verkoop van vleesvervangers lijkt te stagneren. Hieruit blijkt dat plantaardige alternatieven nog altijd met uitdagingen kapen in hun acceptatie door de bredere markt.
Naast veganistische opties is halal vlees ook een belangrijke keuze voor moslimconsumenten, die volgens hun religieuze overtuigingen en met respect voor dierenwelzijn halal vlees willen consumeren. De Koran benadrukt het belang van een waardig leven voor dieren en een humane slachtwijze. Professor Smeets, gespecialiseerd in humane voeding en gezondheid, zegt hierover: “Ik zou halal vlees zeker naast het niet-halal vlees aanbieden, dat is hetzelfde soort product.” Dit zou het eenvoudiger maken voor consumenten om bewustere keuzes te maken binnen hetzelfde schap.
Om inzicht te krijgen in de beschikbaarheid van vegan en halal kipburgers, onderzocht ik zes supermarkten, verdeeld over zowel duurdere als goedkopere ketens. Ik telde de beschikbare merken van vegan en halal kipburgers en analyseerde prijsverschillen. De resultaten wijzen uit dat vegan kipburgers in veel meer varianten verkrijgbaar zijn dan halal kipburgers. Sommige supermarkten bieden alleen vegan opties aan, terwijl andere zich richten op halal producten. Consument Saar, die regelmatig halal vlees koopt, merkt op: “ik vind het vaak jammer dat ik niet gelijk in de supermarkt mijn halal vlees kan halen, je hebt maar een klein aanbod en ook dat verschilt per winkel.” Zij ervaart dat Albert Heijn vaak het breedste aanbod aan halal producten heeft, maar het blijft beperkt.
De schapindeling in supermarkten toont aan dat er duidelijke segmentaties zijn voor verschillende consumentengroepen. Volgens professor Smeets zou een keuze tussen twee varianten per soort – een goedkopere en een duurdere – door consumenten gewaardeerd worden. hij stelt ook dat veganistische producten beter apart gepresenteerd kunnen worden, omdat ze niet altijd aantrekkelijk zijn voor vleeseters die geen interesse hebben in vleesvervangers. “Ik vind zelf de varianten die te goed lijken op echt vlees vaak minder aantrekkelijk,” zegt hij. Dit suggereert dat supermarkten niet alleen onderscheid moeten maken tussen halal, niet-halal, en vegan, maar ook rekening moeten houden met het type vegan consument: de vleesvervangers versus degene die puur plantaardige producten zoekt.
Vegan consument Lot benadrukt het belang van veganistische opties in de supermarkt als onderdeel van de eiwittransitie. “het consumeren van vlees wordt momenteel als normaal beschouwd. Echter, vanwege klimaatverandering en dierenwelzijn, is het essentieel om naar alternatieven te zoeken.” Zij vindt dat het aanbieden van meer vegan producten kan bijdragen aan het creëren van een nieuwe ‘normaal’, waarin duurzame alternatieven meer geaccepteerd zijn.
Al met al laat dit onderzoek zien dat zowel vegan als halal producten waardevolle toevoegingen zijn voor consumenten die bewustere keuzes willen maken. supermarkten kunnen inspelen op deze vraag door het aanbod te vergroten en de producten strategisch te plaatsen, wat uiteindelijk zou kunnen bijdragen aan een duurzamer voedselsysteem.
Verantwoording
Met een groeiende belangstelling voor duurzaam voedsel en diervriendelijke keuzes, zijn veel consumenten, zoals ikzelf, kritisch gaan kijken naar hun vleesconsumptie. Mijn focus ligt specifiek op kip, een van de meest geconsumeerde vleessoorten wereldwijd. En ik wilde onderzoeken welke opties er zijn die minder schadelijk zijn voor het milieu en het dierenwelzijn. Hierdoor kwam ik uit op twee alternatieven: vegan en halal vlees. Om mijn onderzoek overzichtelijk te houden, heb ik me gericht op één producttype: de kipburger. Uit dit onderzoek blijkt dat veel supermarkten in Nederland nog geen halal kipburger in het assortiment hebben. De vegan kipburger is in die zin populairder. Toch zijn er nog supermarkten die geen vegan kipburgers hebben zoals de Hoogvliet en Dirk van den Broek, daarentegen hebben zij wel de halal versie. Supermarkt Albert Heijn, heeft meerdere merken van zowel de halal als de vegan kipburger. Dit onderzoek is in 2024 uitgevoerd door het tellen van het aantal halal en vegan kipburgermerken in ieder genoemde supermarkt en vervolgens prijzen van die merken per supermarkt te vergelijken. Bekijk het onderzoek hier
