De teamsporten zijn verboden, dankzij de maatregelen in de strijd tegen het covid-19 virus. Enkele individuele fanatieke lichaamsbeweging mag nog wel. Toch moeten de zwembaden hun deuren sluiten en zijn sauna’s ook een no go. De schaatsbaan is nu nog open, maar voor hoelang?  De Amsterdamse Jaap Edenbaan heeft al verschillende maatregelen genomen om hun deuren open te mogen houden.

Grote lange banken die opgesteld staan in het midden van de ijsbaan. Een hoge brede trap leidt naar het midden. Ruimte genoeg om de schaatsen aan te trekken. De strakke sportleningen en de dikke wollen truien zijn de dresscode voor vandaag.  ‘Ik vind die genomen maatregelen toch onduidelijk’ roept Ilse de Ruiter (21). ‘Moeten we nu met onze schaatsen over die hoge trap? Dan gaan de veertjes van mijn schaatsen stuk hoor!’  Ze tovert haar dure schaatsen uit een Albert Hein tas. ‘Ik heb werkelijk geen idee, dat wordt dan wel een uitdaging’ antwoordt Sacha Smit (22), opziend tegen het beklimmen van de trap, terug.

De hoge trap leidt naar het middengedeelte van de Jaap Eden ijsbaan. 

De Jaap Eden IJsbaan bestaat sinds december 1961 en was de derde vierhonderd meterbaan ter wereld die geopend werd. Op 31 oktober 1973 werd ook de ijshal geopend, deze werd niet alleen gebruikt voor schaatsen, maar ook voor popconcerten, vlooienmarkten en kickboksgala’s. Tegenwoordig is dat wel anders, met covid-19 op de stoep. Je mag het terrein alleen betreden als je ook daadwerkelijk komt schaatsen. Verder zijn de ingang van de ijshal en de ingang van de vierhonderd meterbaan van elkaar gescheiden, zo wordt onnodig contact met mensen ingeperkt.

Om gebruik te maken van de schaatsbaan moet je van tevoren reserveren. De Amsterdamse schaatsbaan laat, in verband met corona, maximaal tweehonderd mensen naar binnen. Het is rustig. Er zijn mensen die het terrein verlaten, terwijl ander gasten binnen sjokken met de schaatsen op de rug gebonden. ‘Ik heb gekozen voor het tijdvak van twee uur hoor, zodat we lekker lang kunnen schaatsen’, redeneert de Ruiter tegen Smit.

De Ruiter heeft op hoog niveau geschaatst en kwam toen wekelijks op de Jaap Edenbaan. Acht jaar geleden is gestopt. Ze had geen zin meer en wilde liever hockeyen. Sindsdien is ze niet meer op de ijsbaan geweest. ‘Kom, we gaan schaatsen. Nu het nog kan.’ De Ruiter zoeft het glinsterende ijs van de vierhonderd meterbaan op en weg is ze.  Smit schaats er wat voorzichter achteraan, maar je kan zien dat zij ook enige ervaring heeft met rijden op het ijs. De frisse wind waait langs hun wangen en hun neuzen worden langzaam rood door de kou.

Ilse de Ruiter (links) en Sacha Smit (rechts) in actie op schaatsbaan.

Naast de vierhonderd meterbaan is er een kleinere vierkante ijsbaan. Voor de beginners. In een hoek naast het ‘uitrustplein’, de plek waar schaatsers kunnen zitten om op adem te komen, staan twee Engels pratende meiden met een niet-westerse achtergrond.  ‘Oh, you’er so good for the first time!’ Ze wiebelen allebei wat op hun schaatsen, maar zijn nog niet gevallen.  Hun eerste keer schaatsen. ‘It is nice to be here, to sport and forget all your problems and stress’ stelt de Indische jonge vrouw vast.

Sporten is belangrijk voor de fysieke en mentale gezondheid van een mens. Dit blijkt uit verschillende rapporten. Het vermindert de stress en je wordt er vrolijker van, staat op de website van Sportcity. Eén op de drie mensen ervaart meer stressnsinds de uitbraak van covid-19, blijkt uit een peiling van het onderzoeksbureau Ipsos. Met het wegvallen van de meeste sporten verdwijnt er een uitlaat klep voor veel mensen.

Boem! Hoog gegil gevolgd met hard gelach. Het Indische meisje ligt op het koude ijs. Haar vriendin, die ondertussen nog steeds staat te wiebelen op haar schaatsen, hijst haar onder der oksels omhoog. ‘Should we take a break? And drink something?’. Het restaurant is gesloten, ze zullen dus zelf iets meegebracht moeten hebben.

Op 14 oktober, om 22:00 stipt, moest de horeca sluiten. Ook op het terrein van de ijsbaan zijn het restaurant en de welbekende koek en zopie kraam dicht. ‘De gaderobe en kleedkamers zijn ook gesloten, alles zodat wij open kunnen blijven’ vertelt Yvonne Rienks, conciërge EHBO bij de Jaap Edenbaan. ‘De blije gezichten van onze vaste klanten, dat ondanks al beperkingen zij kunnen blijven schaatsen. Alleen daarom hoop ik al dat we open mogen blijven.’

Het gesloten restaurant van de Jaap Edenbaan.

 De anderhalve meter is lastig om op de ronde meterbaan in acht te nemen. De sportievelingen schaatsen nauw langs elkaar heen of rusten uit op de medeschaatsers die voor hun rijden. ‘Oh nee kijk uit!’, klinkt het. ‘Auw, wat doe jij nou weer?’ schreeuwt Smit uit, al liggend op het koude langzaam scheurende ijs. De Ruiter, die achter haar schaatste, is onverwachts op haar gaan leunen om uit te rusten.

Op de kleinere ijsbaan zijn de groepen beter verspreid en wordt de door het kabinet opgelegde afstand gewaarborgd.

De schaatsleggingen en klinkende schaatsen sjezen voorbij op de vierhonderd meterbaan. Lichtsnoeren branden, ook al is het twaalf uur in de middag en schijnt de zon. ‘Pff ik heb het mij toch een partij warm’ zegt een donkerharige vrouw met witte kunstschaatsen aan. Ze doet twijfelend haar dikke jas uit. ‘Ik ga de gok toch maar nemen.’ Met korte mouwen aan stapt ze het ijs weer op. ‘Hopelijk valt ze niet’ oppert de Ruiter tegen Smit.

Ze hebben er al een paar rondjes op zitten en ook hun lichaamstempratuur begint toe te nemen. Samen rijden ze naar de kant om de andere fanatieke schaatsers te bewonderen. ‘Niet iedereen komt hier blijkbaar voor het schaatsen, kijk daar.’ Lacht Smit. Twee jonge meiden op ijshockeyschaatsen staan bij de herfstachtige gekleurde bomen. Een walm Chanel parfum komt uit hun poriën en met het Victoria Secret tasje hangend op de schouders, kijkt één van de meiden in de camera van een iPhone acht. ‘Oh, deze foto is echt héél leuk! Die moet je op Instagram plaatsen hoor’, klinkt een stem op een bekakte toon.

Ilse de Ruiter is aan het uitrusten en bewondert de langskomende schaatsers. 

Achter de Ruiter en Smit klinkt geroezemoes. ‘Zullen ze openblijven? Het is geen sportschool, maar de zwembaden moeten wel dicht.’ zegt een vrouwelijke student tegen een vriendin, de vraagtekens zijn van haar gezicht af te lezen. ‘Ik hoorde dat ze morgen daar meer over weten, dus laten we duimen’, is het antwoordt wat ze terugkrijgt. De twee meiden zijn lid van TOR, de studenten ijshockeyclub, normaliter zijn zij twee keer per week op het ijs te vinden. Dankzij de maateregelen van het kabinet mogen zij hun teamsport niet beoefenen. Op deze manier proberen ze toch stoom af te blazen en hun energie kwijt te kunnen. ‘In plaats van alleen maar de hele dag op een studentenkamer te zitten en moedeloos naar het computerscherm te kijken, kan je beter gaan schaatsen. Plus het is in de buitenlucht, de kans op corona is hier nihil.’ vult de studente aan.

Als Amsterdam niet binnen de veiligheidsregio’s valt  waar extra maatregelen worden genomen, kan er tot 21 maart geschaatst blijven worden. Zo kunnen de coronakilo’s er afgetraind worden en blijven de mentale klachten binnen de perken.