DEN HAAG – Veel donorkinderen, donoren en andere belanghebbende waren 5 maart 2021 op tijd wakker. Want om 09:30 vond er een rechtszaak plaats. Deze moet gaan uitsluiten of 5 donorkinderen en hun nu nog onbekende halfbroers en halfzussen recht hebben op de identiteit van hun donor/biologische vader. Dit omdat zij afstammen van een donor die volgens de beklaagde tijdens de donorwetswijziging in 2004 ervoor gekozen heeft om van bekende donor op de leeftijd van 16 jaar naar een anonieme donor over te gaan. De uitkomst van deze rechtszaak kan grote gevolgen hebben voor bekende spermadonoren die niet meer achterhaald willen worden door hun kinderen. Minister De Jonge liet na een kritisch rapport over de donorwetgeving weten dat hij gerechtelijke uitspraken afwacht, voordat hij eventueel de wet aanpast.
Na de livestream te hebben aangezet duurt het even tot het publiek thuis ook mee kan kijken. Want door de coronamaatregelen kon niet iedereen in de zaal aanwezig zijn. Wanneer de rechtszaak begint legt de voorzitter uit wat de zaak inhoudt. Ook wordt er nadrukkelijk gevraagd om de eisers alleen bij voornaam te noemen zodat hun privacy in enige vorm behouden blijft. ‘’Een debat met een hoog juridisch gehalte,’’ aldus de voorzitter. Wel wordt er rekening gehouden met gevoeligheid van de zaak. Als eerst is de advocaat van de eisers, meneer Bueters 20 minuten aan het woord. Hij kijkt en klinkt heel erg serieus. ‘’Het gaat hier niet over een geldvordering of koopovereenkomst, maar over iets dat het leven van de eisers voorgoed zal beïnvloeden. – Het gaat hier om het laatste puzzelstukje: de identiteit van de donor.’’
Ondertussen wordt er door een hoop processtukken gegaan die door beide partijen zijn aangebracht. Het kinderrechtenverdrag wordt aangehaald als een reden. Dat elk kind heeft recht op afstammingsinformatie. De advocaat van tegenpartij MC Kinderwens is het hier niet mee eens omdat zij zorgplicht hebben richting de donor om zijn identiteit te bewaren. Echter wordt erdoor de eisende partij ook gesproken over de zorgplicht die MC kinderwens heeft naar de ouders die patiënten bij hen zijn geweest.
2 moeders en 2 donorkinderen komen aan het woord. Al kun je zie niet zien, je hoort bij eenieder de emotie zeer goed aanwezig in hun stem. Beide moeders zijn het met elkaar eens. Dit had niet mogen gebeuren. Beide moeders hadden bewust gekozen voor een b-donor. ‘’Het doet er wel degelijk toe wie je biologische ouders zijn, ongeacht met hoeveel liefde je opgevoed wordt’’, zegt een moeder. Ze vertelt dat een anonieme donor voor haar niet bespreekbaar was: ze wilde een B donor. Je hoort bij de moeders de bedroefdheid over hoe ze dachten een arts te vertrouwen en het op de goede manier te doen. En nu staan ze daar dan 20 jaar later voor de rechtbank zegt een van de moeders.
De donorkinderen komen ook aan het woord. Ook al kun je ook de halfzussen via de livestream niet zien, je hoort dat het iets met hen doet. Je hoort de trilling in hun stem en je hoort de tranen rollen over hun gezicht. De voorzitter stelt ze gerust voordat aan het woord komen. De 20-jarige Sophie vertelt met een brok in haar keel haar verhaal aan de rechtbank. ‘Het doet me pijn om te denken dat ik er misschien nooit achter kom wie mijn biologische vader is, en dus wie ik ben. Elke keer als ik daaraan denk, komen er tranen uit mijn ogen en gaat mijn hartslag omhoog.’’ Haar halfzus Sherida krijgt daarna het woord. Ze vertelt over hoe mensen haar ondankbaar noemen omdat ze identiteit van haar vader probeert te achterhalen. Haar moeder zal het er zelf naar hebben gemaakt, door te kiezen voor een spermadonor. Geëmotioneerd reageert ze daarop: ‘Ze voelt zich schuldig ten opzichte van mij. En dat is nergens voor nodig.’’ Ook is Sherida er ondanks achtergekomen dat ze een halfbroer heeft die in een andere kliniek is verwekt dan haar en haar bekende halfbroers en halfzussen. Namelijk in de kliniek van het Rijnstate. Dit zal ervoor zorgen dat Sherida waarschijnlijk nog meer halfbroers en halfzussen heeft dan is toegestaan volgens de wet. Hier was het MC kinderwens niet van op de hoogte. Sherida komt later nog na een pauze nog een keer aan het woord. Ze vertelt over dat ze tijdens rechtszaak contact had met een hoop mensen van uit huis die haar supporten. Zo ook een donor die bij een voorganger van de kliniek MC kinderwens heeft gedoneerd. Hij zegt dat er helemaal geen contracten waren in zijn tijd. De vraag komt nu naar voren bij een hoop van de mensen thuis, die Sherida wel begrijpen. Zijn er mondelinge afspraken geweest bij de kliniek MC kinderwens met haar donor of gaat het om een contract waar tijdens de rechtszaak over gesproken wordt. Wat gebeurd is bij deze donor, is dat ook bij donor B605 (bekend als donor k36 bij Rijnstate) gebeurt? Dat is nog maar gissen. Sinds hij zelf niet aanwezig is bij de rechtszaak en er ook niet bij betrokken is, is e geen mogelijkheid om deze vraag te stellen. Er wordt vaak gevraagd tijdens de rechtszaak aan MC kinderwens en de SDKB (stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting) naar de reden waarom de donor anoniem zal willen blijven. Maar zij reageren daar heel droog op dat hij daar geen reden voor zal hoeven te geven.
De rechtszaak die maar 2 uur had moeten duren, komt uiteindelijk na 3,5 uur. (+nog eens pauzes) ten einde. En wordt gevraagd of er nog een tweede termijn pauze moet komen maar beide partijen besluiten dat dit niet nodig is. De uitspraak is over minsten 12 weken in plaats van de standaard, gezien de complexiteit van het onderwerp. Dit zal dan 2 juni moeten zijn. Mocht de uitslag eerder zijn worden de cliënten bij voor hand benaderd voor er een persbericht uitkomt via rechtspraak.nl
https://youtu.be/Pt4Kg8npqic
Sherida in RTL-nieuws (2018) over dat haar donorvader anoniem wil blijven.