Studenten drinken nog liever een weekje slootwater dan dat ze naar mijn lessen studieloopbaanbegeleiding (SLB) komen. Maar dan. Vlak voor de zomervakantie: topdrukte! Massaal sliden studenten in mijn DM: van ‘Ik zit in dikke stress, moet ik stoppen als ik het niet haal?’  tot ‘mentaal zit ik stuk, financieel zit ik stuk, ik kan niet meer’. Die SLB lessen zijn er niet voor niets.

Foto en column: Wieneke van Vucht

In 1-op-1-gesprekken heb ik als Slb’er afgelopen twee jaar een inkijkje gekregen in het leven van deze generatie studenten. Stuk voor stuk hebben ze studiestress, velen kampen met naweeën van covid en ervaren mentale problemen. Meerdere studenten helpen een ziek familielid, moeten zelf hun studie bekostigen en werken meer dan dat ze naar de lessen komen. Ik zit er af en toe moedeloos bij en het raakt me. Omdat juist deze studenten vaak écht willen, écht een toevoeging zouden zijn als journalist met hun achtergrond en bagage. Maar ze hebben de pech dat het even niet gaat zoals ze zelf ook graag zouden willen en ze daarom niet ‘op schema’ lopen met hun studie.

En juist voor deze groep wil het huidige kabinet het nóg een beetje moeilijker maken om te studeren: zij hebben in hun plannen aangekondigd dat ze een langstudeerboete willen invoeren: 3000 euro boete bovenop je collegegeld als je langer dan een jaar uitloopt op je studie. En waarom? Omdat het kabinet zo hoopt 282 miljoen euro binnen te harken voor andere plannen.

 De ‘pechgeneratie’ heeft al genoeg pech, en de bovenstaande groep (potentiële) langstudeerders zit vaak al helemaal bovenop die pech-berg.

 Jongerencollectief De Marker (BNNVARA), waar ik als eindredacteur werk als ik niet op de School voor Journalistiek ben, deed samen met 3Vraagt onderzoek naar de herinvoering van de langstudeerboete. Wat blijkt: Tweederde van de huidige studenten maakt zich er zorgen over en 80% van de studenten denkt dat de boete ervoor zorgt dat onderwijs minder bereikbaar wordt en een bepaald deel van de (aankomend)studenten wordt buitengesloten.

 De langstudeerboete zal er vooral voor zorgen dat er een grotere kloof ontstaat tussen de zorgeloze, ‘rijke’ studenten en studenten met minder doekoe en meer problemen. En juist dat staat in contrast met de regeringsverklaring van de regering Schoof 1, die zei te verwachten ‘iets goeds te doen voor Nederland’. En er nadrukkelijk aan toevoegde: ‘voor alle Nederlanders en alle inwoners van het Koninkrijk, zeg ik maar meteen met nadruk.’

En dan het goede nieuws uit de verklaring: de regering hoopt het vertrouwen van Nederlanders terug te winnen door weer naar de inwoners te luisteren. En daarom zeg ik, – en ik hoop dat docenten, bestuurders en studenten dat met mij doen-: #degroetenmetjeboete!

Wil de regering mijn vertrouwen terugwinnen, dan moeten ze op zijn minst de langstudeerboete terugdraaien. Als dat lukt…drink ik als tegenprestatie met liefde een avond lang enkel slootwater.

 *Ben je ook tegen de langstudeerboete? Onderteken dan de petitie. Op 10 september wordt de petitie aangeboden aan de politiek in Den Haag.

Wieneke van Vucht