Naast mijn opleiding journalistiek werk ik sinds kort in een biologische supermarkt, ondanks dat ik zelf meestal mijn boodschappen haal bij de Jumbo of Albert Heijn. Ik had al verwacht dat het anders zou zijn dan wat ik gewend was van mijn ‘eigen’ supermarkt. Ik wist bijvoorbeeld al dat de producten duurder zijn dan de producten van de reguliere supermarkten, dat is algemeen bekend. Maar wat mij wel verbaasde was dat dit veel klanten niet uit leek te maken. Het lijkt wel of het labeltje ‘biologisch’ automatisch de hogere prijs rechtvaardigt. Maar waarom is dat eigenlijk zo? En is dat wel terecht?

Ik legde mijn vraag voor aan mijn collega Isa. “Dat komt omdat er bij biologische productie veel rekening moet worden gehouden met het milieu”, legde ze uit. “De boeren mogen geen kunstmest gebruiken en ook geen chemische bestrijdingsmiddelen voor bijvoorbeeld onkruid of ongedierte. De gewassen mogen niet genetisch bewerkt worden en de gezondheid van de bodem is ook erg belangrijk. En zo zijn er nog veel meer dingen waar biologische boeren op moeten letten. Al die regels en eisen zorgen ervoor dat de productie van biologisch voedsel veel arbeidsintensiever is, wat het ook duurder maakt. Het duurdere prijskaartje wat aan biologische producten hangt is dus wel degelijk terecht. Dat is geen marketingtechniek.”

Om een wat beter inzicht in zo’n biologisch productieproces te krijgen, ben ik gaan praten met Marieke Kraan. Zij en haar man Jeroen Geenen wonen op het erf van een boerderij in Alphen aan den Rijn, waar zij allerlei soorten biologische groenten en fruit verbouwen en verkopen in een fruitstalletje dat aan een fietspad staat. Marieke vertelt over haar ervaring in de biologische landbouw. 

Hoe is het Fruitstalletje tot stand gekomen?

“Het is eigenlijk begonnen toen mijn man en ik de boomgaard van mijn ouders overnamen. Mijn man en ik zijn allebei erg geïnteresseerd in alles wat groeit en bloeit. Van die bomen komen heel veel appels, peren en pruimen in het seizoen, dus ineens hadden wij heel veel fruit over. Toen hebben wij besloten om dat te gaan verkopen en zo is ons fruitstalletje ontstaan. We wonen aan een weg waar veel fietsers en wandelaars voorbij komen, dus onze klanten zijn voornamelijk passanten die even een tussenstop maken.”

Waarom biologisch?

“Wij gaan voor biologisch omdat we het belangrijk vinden om goed voor het milieu te zorgen. Tegenwoordig heb je bij veel supermarkten jaarrond alles liggen, maar het is eigenlijk helemaal niet zo milieuvriendelijk als je midden in de winter allemaal exotische groenten en fruit koopt. Dat moet namelijk allemaal van ver weg komen. Daarnaast gebruiken veel niet-biologische boeren chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, wat ook niet zo goed is voor de flora en fauna. In onze omgeving wonen een aantal niet-biologische boeren en ik merk dat er bijvoorbeeld veel minder weidevogels zitten dan voorheen.”

Waarom is biologische landbouw arbeidsintensiever dan reguliere landbouw?

“Bij de biologische landbouw loop je een groter risico dat het wat minder goed gaat. Zo is veel biologische landbouw seizoensgebonden, er wordt geen gebruik gemaakt van elektrisch verlichte en verwarmde kassen in verband met het energiegebruik. Soms heb je daardoor een wat minder goede oogst. Bijvoorbeeld als het heel laat nog vriest of als het in het voorjaar heel veel regent. Dat hoort er nu eenmaal bij, want als bioboer word je toch wat meer overgeleverd aan de grillen van de natuur. Daarnaast zorgt die seizoensgebondenheid ervoor dat je niet het hele jaar lang van alles zomaar kunt verbouwen. In tegenstelling tot de supermarkt kun je bij ons bijvoorbeeld geen aardbeien in de winter kopen.

Ook kost biologische landbouw meer tijd en inspanning. Zo groeien planten over het algemeen sneller met kunstmest, maar dat gebruiken we niet in de biologische landbouw, dus vergt het wat meer geduld. Verder wieden veel boeren hun onkruid met de hand, doordat je geen chemische bestrijdingsmiddelen mag gebruiken. Maar ondanks dat het ‘makkelijker’ is om al die middelen wel te gebruiken, gaan wij toch voor bio. Het is belangrijk om het milieu gezond te houden, dus moeten we er goed voor zorgen.”

Foto's door Marieke Kraan en Jeroen Geenen