Datavisualisatie Gezondheidsonderzoek COVID-19

Datavisualisatie Gezondheidsonderzoek COVID-19

De coronacrisis hakt er bij menig Nederlander goed in. Na een pandemie van dit formaat is het geen overbodige luxe om de balans op te maken wat betreft de fysieke en mentale gezondheid van de bevolking. Om dat te kunnen doen heeft het RIVM in samenwerking met enkele andere organisaties het Gezondheidsonderzoek COVID-19 in het leven geroepen. Aan ons, als groep studenten, de taak om de belangrijkste resultaten hiervan te visualiseren.

Zorgwekkende resultaten

Eind september kwamen de cijfers over de toenemende hoeveelheid suïcidale gedachtes onder jongeren groot in het nieuws. Deze statistieken kwamen voort uit de kwartaalonderzoeken van het RIVM, een onderdeel van het Gezondheidsonderzoek.

Het is belangrijk dat er, waar nodig, hulp geboden wordt om dit probleem in te dammen. Politieke keuzes kunnen daar een rol in spelen. Om handvatten te geven aan de politiek plaatst het RIVM (afdeling Gezondheid, Leefomgeving en Nazorg) ieder kwartaal de resultaten uit de vragenlijsten op de website. Zij gaven ons de opdracht om de mensen te bereiken die het verschil kunnen maken, oftewel beleidsmakers.

De eerste ideeën

Vanaf de eerste meeting met onze opdrachtgevers Lydia van Leersum-Bekebrede (Onderzoeker en Antropoloog) en Imme Ramon (Junior Epidemioloog) hadden we binnen onze groep meteen een globaal plan: de belangrijkste onderwerpen en trends in één oogopslag zichtbaar maken, zonder dat je eerst langs kilometers tekst moet scrollen om tot de kern te komen.

Tijdens het brainstormen kwamen verschillende visualisatievormen voorbij. Denk hierbij aan een explainervideo, interactief dashboard, maar het meest enthousiast waren we over een infographic, die ieder kwartaal opnieuw gebruikt kan worden.

Doelgroeponderzoek

Voordat we ons zouden vastpinnen aan een visualisatievorm, wilden we kijken welke voorkeur de doelgroep heeft als het gaat om het vergaren van informatie. Hiervoor stelden we een vragenlijst op. Enkele vragen die we stelden waren:

  1. Hoe wordt u over het algemeen geïnformeerd over de uitkomsten van een onderzoek?
  2. Op welke manier zou u het liefst geïnformeerd willen worden over de uitkomsten van de kwartaalonderzoeken van het RIVM?

Wetende dat beleidsmakers hoogstwaarschijnlijk geen tijd hebben om de hele dag enquêtes in te vullen, pakten we het groots aan. Dankzij het programma WebScraper lukte het ons om automatisch emailadressen van websites te halen en de enquête naar ruim 1.000 beleidsmakers te versturen: wat ons 80 reacties opleverde. Hieruit kwam naar voren dat geïnformeerd worden door middel van een infographic het meest geliefd wordt. Dit is dan ook de uiteindelijke visualisatievorm geworden.

Eindproduct

Voordat we infographics gingen maken, doken we in de data. Daarna gingen we schetsen en de eerste visualisaties maken. Deze hebben we gecombineerd op één pagina, waardoor er een prototype van de infographic ontstond.

Door vele feedbackrondes werd het prototype steeds verder aangepast en verbeterd. Het eindontwerp bevat twee infographics (over jongeren en volwassenen) die de doelgroep in één oogopslag de belangrijkste resultaten laat zien. Deze infographics (onderaan te zien als statische afbeeldingen) passen binnen de RIVM-huisstijl.

De infographics visualiseren de onderwerpen ‘Meegemaakte gebeurtenissen’, ‘Vertrouwen in de toekomst’, ‘Mentale gezondheid’ en ‘Huisartsconsulten suïcide(pogingen)’. Hierin kan je goed zien dat een deel van de bevolking nog altijd last heeft van corona-gerelateerde meegemaakte gebeurtenissen, dat minder dan de helft veel vertrouwen in de toekomst heeft en dat corona wel degelijk heeft gezorgd voor een flinke schommeling op het gebied van suïcide en verdere mentale gezondheid.

Voor de oplevering hebben we gezorgd voor een pakket bestanden die samen dienen als template, zodat deze elk kwartaal opnieuw ingevuld en gebruikt kan worden. Een resultaat waar onze opdrachtgevers en wijzelf erg blij mee zijn.

Door Marie Ligtenberg, Robin van Rijn, Tijanni van Groeningen en Tanja Visser

Over de auteur