De dakloosheid is de afgelopen tien jaar verdubbeld en als er niet snel wordt ingegrepen, zal deze stijgende lijn blijven bestaan. In Utrecht bestaat de Herstart op de Nieuwegracht 92. Voor normale mensen een onbekende plek, maar voor daklozen een fijne opvang. Een plaats waar zij gehoord worden, tot rust kunnen komen en waar zij hun plekje in de maatschappij weer terug kunnen veroveren. Mede door de hulp van Anja, een vaste kracht van Herstart. Een pittige, kleine vrouw, die dagelijks bezig is om de wereld een stukje mooier te maken.
Het is half twee. Buiten gebeurt niet veel, het regent en de kou wint steeds meer terrein in de oude, mooie binnenstad van Utrecht. Op de Nieuwegracht 92 is het van buitenaf gezien ook stil. Maar zodra je binnenstapt bedwelmt de geur van koffie, soep, alcohol, rook en zweet je meteen. Aan de andere kant van het gebouw zit Anja, een vrouw met kort grijs haar, een blauwe bril, een blauwe sjaal en een blauw vest. Ze zit achter haar bureau op een fijne kantoorstoel en leunt tevreden met haar voeten tegen een laag kastje. Voor iedereen die er rondloopt is Anja het aanspreekpunt. Om de minuut komt er wel iemand binnen voor Anja. “Is er een vestje en een polo binnen?” “Ja er is wel een pakketje binnengekomen.” “Waar kan ik mijn personeelsnummer vinden?” “Kijk even op je loonstrookje.” “Is Sophie ergens?” “Ja wel ergens, maar ik weet niet waar!”. Het middagteam wisselt het ochtendteam om twee uur af. In het kantoor wordt eerst besproken wat er die dag verwacht wordt en dat is zoals elke dag eigenlijk hetzelfde. “Bezoekers aanspreken waar nodig, opruimen, koffiezetten.”
[aesop_chapter title=”Wat is het probleem?” bgtype=”color” full=”on” video_autoplay=”play_scroll” bgcolor=”#737373″ maxheight=”100%” overlay_content=”Wat is het probleem?
Het CBS heeft in oktober een rapport uitgebracht met cijfers die tonen dat het aantal daklozen de afgelopen tien jaar is verdubbeld tot 40.000 personen, waarvan er 10.000 de afgelopen twee jaar zijn bijgekomen. Ook is het aantal dakloze jongeren verdrievoudigd. Het probleem loopt dus steeds verder op en hier wil Utrecht samen met de andere van de G4 (Amsterdam, Den Haag en Rotterdam) zo snel mogelijk iets aan veranderen. Dit omdat ruim 37 procent van alle daklozen in deze vier steden verblijft. Om deze verandering uit te kunnen voeren, hebben zij steun nodig vanuit Den Haag, melden zij in een brandbrief aan de regering. “Onze verwachting is, dat zonder een landelijke aanpak, het aantal daklozen in de grote steden, en daarbuiten, de komende jaren zal blijven stijgen” ” revealfx=”inplaceslow” overlay_revealfx=”off”]
“Dames, we gaan aan het werk”, besluit Anja daadkrachtig en staat op van haar kantoorstoel. Met een stevige pas loopt ze naar de huiskamer, achter haar aan hobbelen twee vrijwilligers; Ellen, een Braziliaanse die het fijn vindt om hier vrijwilliger te zijn want “Braziliaanse mensen helpen anderen graag.” En Foni, een Griekse jongedame die geen Nederlands spreekt, maar haar beste beentje voorzet.
Bij binnenkomst in de woonkamer gebeurt er veel. Links bij het raam ligt een man met een muts op tafel te slapen. Het lijkt er op dat hij weinig last heeft van het geluid om zich heen. Aan een andere tafel leunt een man met een zwart petje tegen de muur, streng kijkend naar zijn telefoon, waarop hij een spelletje speelt. Anja kijkt ondertussen om zich heen. “Anja, de koffie werkt niet volgens mij?” zegt Ellen vragend. “Oh, ik zal er even naar kijken” antwoordt ze en buigt zich meteen over het apparaat.
[aesop_chapter title=”Wat gebeurt er bij Herstart Utrecht?” bgtype=”color” full=”on” video_autoplay=”play_scroll” bgcolor=”#888888″ maxheight=”100%” overlay_content=”Wat gebeurt er bij Herstart Utrecht?
“Mensen kunnen hier komen voor een koffietje, een soepje of een broodje. Maar ook om zichzelf even te wassen, tot rust te komen en te bellen. Wij werken met vrijwilligers, omdat dat normale mensen zijn. Je moet niet te veel hulpverleners om je heen hebben. Zo proberen we een huiselijk effect te creëren. Bezoekers kunnen hier veel, zolang ze zich fatsoenlijk gedragen. Een beetje dronken maakt dus niet uit. Als mensen vervelend worden, wordt er helaas wel verzocht om het pand te verlaten.” vertelt Anja, die al sinds 2005 een vaste kracht is van Stadsteam Herstart. ” revealfx=”inplaceslow” overlay_revealfx=”off”]
Dan komt Marco binnenwandelen, nou ja binnenstormen, want hij is er meteen. Een waterdruppel hangt aan zijn neus, hij komt van buiten waar het ondertussen pijpenstelen regent. “Ik had m’n zwembroek aan moeten trekken. Mag ik een soepje?” vraagt hij aan Foni. “Can you say in English?” Antwoordt ze in haar beste Engels. “Where are you from? I’m from here” zegt Marco wijzend naar de grond. “I’m Marco” en hij steekt zijn hand uit naar de Griekse. “A, Maikel!” “No, Marco” “Maikel?” “No, MaRRRRco!” zegt Marco terwijl hij haar hand nog steeds stevig vastheeft. “Aha, Marco, I understand.”
Een ruimte van niet meer dan veertig vierkante meter, maar waar zo ontzettend veel verhalen aanwezig zijn. Je hebt Marco, die sinds zeven weken clean is van heroïne, waar hij mee begon, omdat zijn vriendin zelfmoord had gepleegd. “Ze had er geen zin meer in. Terminaal. Kanker.” Vertelt hij met een lege blik. “Ja, dan stort je wereld volledig in. Dan leg je jezelf maar plat met verdoving hè.” Even is hij stil en kijkt hij om zich heen. “O ja, m’n zoon zie ik ook al achttien jaar niet. Vind ik niet moeilijk hoor, ik weet niet beter. Je moet niet in alles blijven hangen, dan blijven de spoken je achtervolgen.” Hij zegt het met een blik van ‘ik meen het hoor, het doet me echt niks’. Dan komt Anja langslopen en Marco vraagt om een kopje koffie. “Eerst ga je maar even lege glazen verzamelen voor mij! Krijg je van mij een bakkie.” “Voor jou altijd, Anja” zegt Marco met een grijns op z’n gezicht en met een snelle vaart gaat hij opzoek naar lege glazen.
En je hebt Aad, die net 28 dagen in detentie heeft gezeten door het niet betalen van boetes. Een man van 72 jaar. Heldere, blauwe ogen, een mooie bruine muts op en een krantje in zijn hand. “Het probleem met dit land is, dat we een sociaal vangnet hebben, maar daar zitten gaten in. En daar vallen mensen doorheen,” vertelt hij op een rustige, bijna fluisterende toon.
Anja staat ondertussen met haar handen in haar zij in het midden van de zaal en observeert even goed wat er allemaal om haar heen gebeurt. Links zit een wat dikkere, oude man aan tafel, die flink bezig is om een gesprek met zichzelf te voeren. Rechts zit een man met groen gips dromerig voor zich uit te staren. Tevreden loopt Anja door en er wordt al snel weer om haar geroepen. Deze keer door Foni: “Het zout van de vaatwasser moet vervangen worden.” “Oh, kom maar”. En geconcentreerd gooit ze wat zout in de vaatwasser en hup, ze wandelt weer door. In het voorbijgaan vraagt een bezoeker: “Moet ik eerst een nul draaien bij de telefoon?” “Nee”, zegt ze alweer lopend naar een ander groepje.
Bij de bar waar alle koffie en soep staat, komt een man met kort haar aan. Hij draagt een dun jasje en vraagt in niet al te best Nederlands aan Ellen: “Mag ik bakje koffie? Ik slaap buiten, dus ik ben koud.” Ellen schenkt zorgvuldig een kopje in en glimlachend geeft ze de man het kopje. Dankbaar neemt hij het aan en vlucht naar een lekkere bank bij het raam.
“Rond zes uur, zorgen wij ervoor dat men vertrekt. Iedereen naar zijn eigen plek; de nachtopvang, hun eigen plekje, maar sommigen slapen ook op straat.” vertelt Anja met een frons op haar gezicht. Dan schreeuwt er een man: “Anja! Ik heb hartpijn.” “Ja, ik ook” roept ze terug en loopt met een volgend doel voor ogen door.
Reacties zijn gesloten.