Moco toont baanbrekende kunstwerken van mysterieuze straatartiest Banksy

Op het moment dat hij op een veiling in 2018 zijn eigen schilderij ter waarde van 1 miljoen euro door de versnipperaar haalde, was iedereen over de hele wereld in shock: ‘We zijn geBanksyd’, zei Alex Branczik van veilinghuis Sotheby’s. De mysterieuze Banksy, van wie zijn identiteit nog altijd geheim is, staat erom bekend zijn publiek in de maling te nemen. In het Modern Contemporary Museum Amsterdam (Moco) is nu een tentoonstelling te zien met 50 originele werken van Banksy. De tentoonstelling is samengesteld uit verschillende privécollecties.

Mysterieuze straatartiest

Wie is Banksy? Dat weet bijna niemand. Er gaan veel geruchten rond over zijn identiteit, maar niemand weet het zeker. Wat we wel weten is dat hij een geniaal straatartiest is, die op een hele unieke manier bepaalde onderwerpen bespreekbaar maakt. Banksy is in de eerste instantie bekend geworden om zijn grote graffiti kunstwerken op (illegale) plekken. Banksy is tegen misbruiken van geld, macht en wapens. Hij wil met zijn werk de negativiteit in de wereld veranderen. door extreme thema’s van geweld, toezicht en machtsmisbruik te gebruiken, en dit ook op een extreme manier te presenteren, communiceert de straatartiest dat de wereld moet veranderen. Banksy staat voor vrijheid, en zoekt met zijn kunst regelmatig de grens op. Met behulp van verschillende materialen, technieken en een minimaal kleurenpalet, brengt hij maatschappelijk relevante onderwerpen aan het licht. Met humor probeert hij het publiek naar zijn kunst te lokken, waardoor het publiek automatisch geconfronteerd wordt met de onderliggende boodschap. Zijn kunst heeft een doel: de wereld moet veranderen! En wij zijn de oplossing.

Banksy’s bekendste en grootste werken

Blijkbaar is er een marathon bezig door Amsterdam, waardoor de weg naar het Moco Museum (dat aan het museumplein ligt) afgesloten is. De verkeersleiders hebben een vernuftige, maar langzame, manier gevonden om de menigte toch over te laten steken. Na drie kwartier was de kudde mensen aan de overkant van de straat. Tijdens het reserveren op de website voor de tentoonstelling moest je een tijdsslot aanvinken zodat het niet te druk wordt in het museum. Het gebouw is redelijk klein en wordt snel benauwd. Maar om dit tijdsslot leken de medewerkers niets te geven, want na het scannen van de QR-code op het ticket kon je zo doorlopen (ook als je bijna een uur te laat bent). Wat inderdaad het effect gaf van veel mensen die in kleine ruimtes langs elkaar heen probeerde te komen om de kunstwerken van Banksy te bewonderen.

Bij de ingang werd geadviseerd om op de eerste verdieping te beginnen. Daar heb je drie kamers met elk een eigen thema: laugh now, anti-capitalism en heavy impact. Het museum heeft een gratis audiotour beschikbaar gesteld waarin je naar achterliggende informatie over bepaalde kunstwerken kunt luisteren. In de kamer met het thema ‘anti-capitalism’ hangt één van zijn bekendste kunstwerken: Girl and Balloon. Toen het werk ‘Girl and Balloon’ in 2018 geveild werd, heeft Banksy in de lijst een versnipperaar gebouwd. Nadat het schilderij voor één miljoen euro verkocht is, is het schilderij voor de helft versnipperd, en hierdoor qua waarde verdubbeld.

Een van zijn meest verdrietige werken is ook te zien in het Moco Museum: ‘Kids on guns’. Dit is een van de weinige kunstwerken waarin hij zijn typische humor achterwege heeft gelaten. De zwarte silhouetten van de kinderen die op een berg met pistolen staan, steken af tegen de rode ballon op het schilderij. De kinderen zelf lijken niet verdrietig te zijn, misschien ziet iemand uit de verte de rode ballon en kan diegene komen helpen. Hiermee wil Banksy laten zien dat er altijd hoop is.

In plaats van wapens een bos bloemen

Het werk wat centraal staat in de tentoonstelling is de Beanfield met een indrukwekkende afmeting van 2,5 – bij 3,5 meter. Dit schilderij hangt op de begane grond, waar nog twee kamers te vinden zijn waarin kunst van Banksy tentoon wordt gesteld. Op het grote doek zijn vier soldaten afgebeeld die door het gras huppelen. In plaats van een wapen hebben de soldaten een bos bloemen in hun hand. Hiermee verzet Banksy zich op een humoristische manier tegen oorlog en wapengebruik.

Op de bovenste verdieping hangen werken van onder andere Keith Haring, Kaws en Andy Warhol. Dit zijn een aantal grote inspiratiebronnen van Banksy. Allemaal zijn het kunstenaars die zijn begonnen als straatartiesten. Stuk voor stuk hebben zij een unieke stijl, en zetten zij zich op een bepaalde manier af tegen de huidige maatschappij. Maar nog nooit heeft iemand eerder een versnipperaar in de fotolijst verstopt.

Ongegeneerd BN’ers kijken bij Museum Hilversum

De ochtendzon gloort door de ramen als de eerste bezoekers van Museum Hilversum binnenlopen. Het 250 jaar oude gebouw staat in het centrum van de mediastad tussen de levendige terrassen met etende mensen en de vele fietsers en voetgangers die elkaar begroetend voorbijgaan. En ook Museum Hilversum (het oorspronkelijke raadhuis) leeft weer op in tijden van corona. Nadat het museum twee maanden gesloten is geweest, merkt Stef van Breugel (directeur van Museum Hilversum) een stijging in het aantal bezoekers. Het museum bruist, met als eerste expositie ‘Face It’ van fotograaf William Rutten.

Vertrouwde gezichten

Nadat de handen zijn ontsmet en je je reservering hebt gemeld bij de balie, word je via een coronaproof looproute de begane grond van het museum ingebracht. Een grote ruimte waar je gelijk door een stuk of twintig mannen wordt aangekeken. De mannen op het doek voelen stuk voor stuk vertrouwt, maar je kent ze (waarschijnlijk) niet persoonlijk. Je wordt je door deze expositie bewust van de bijzondere relatie die je hebt met de bekende Nederlanders die zijn afgebeeld op de foto’s. Bij het bekijken van de gezichten, die gedetailleerd in beeld zijn gebracht, komen er verschillende gedachten en emoties los. Misschien word je boos op Johan Derksen, om zijn grap over Akwasi. Of word je verdrietig om het overlijden van de man van André van Duin.

Imperfect

Volgens Stef van Breugel gaat deze expositie ook over imperfecties. ‘Je lichaam en je gezicht gaan tekenen, en dat zie je in deze tentoonstelling.’ Stef benoemt Henk Westbroek als zijn favoriet. ‘Henk Westbroek vond zichzelf altijd een lelijke man, maar nu hij hier hangt zei hij: nu weet ik tenminste dat ik niet de enige ben’, aldus Stef.

Toch blijft het gek om zo’n relatie te hebben met een BN’er. William Rutten (de fotograaf) vroeg zich af waarom we zo ongegeneerd naar iemand die bekend is van televisie, krant of tv kunnen kijken. ‘Waarom willen we door hen gezien worden, en praten we net te hard om een reactie te ontlokken en kijken we tegen hen op?’

Lopend door de ruimte hoor je via de geluidsinstallatie de galmende stemmen van de verschillende (radio)presentatoren, YouTubers, zangers, politici (en ga zo maar door) die door het museum hangen. De gezichten voelen indringend door de scherpe blikken en de zwarte achtergronden. Elk detail van elk gezicht springt van het doek. Ook de twee benedenetages zijn hetzelfde ingericht: een kale ruimte met galmende stemmen, en foto’s aan de muur die iets van duisternis weg hebben, maar toch een opgewekt gevoel geven. De imperfecties van de mannen zijn zichtbaar: nu weet je tenminste dat je niet de enige bent.

De expositie ‘Face It’ is t/m 2 augustus te zien in Museum Hilversum.

“Broodbakken is handwerk, net als mijn kunst”

Anne Schillings is een kleine kunstenares uit Zeist. Zij exposeert haar eerste eigen kunst in het broodlokaal in Zeist. Hier zit zij vaak te werken aan nieuwe kunstwerken, die gaan over dingen uit het dagelijks leven. Anne houdt ervan om mensen een gelukkig gevoel te geven met haar kunst.

Aanraken en voelen

Anne heeft al van kleins af aan een obsessie met knutselen en tekenen. Ze heeft een grote liefde voor stof, en is daarom begonnen aan de modeopleiding. Dit bleek het toch niet helemaal te zijn. Nu is Anne 23 jaar oud en zit ze in het derde  jaar van de HKU. Daar zit ze goed op haar plek. Haar liefde voor stof heeft ze nog steeds: “ik hou ervan om dingen te kunnen aanraken en voelen”. Het is daarom geen toeval dat Anne haar kunst ruimtelijk en tastbaar is. “Het moet een bepaald gevoel  oproepen wat je op geen enkele manier kunt omschrijven.” Haar kunstwerken zijn dan ook bijna nooit van hetzelfde materiaal. Anne houdt ervan om verschillende materialen te combineren, denk aan stof, borduursels en stift.

“Ik wil met mijn kunstwerken vooral plezier overbrengen, ik vind het leuk om positieve gevoelens over te brengen waar geen woorden voor zijn.”

Het broodlokaal

Anne is zelf opgegroeid in Zeist, en komt er nu ook nog regelmatig. De locatie van de expositie is dan ook niet willekeurig gekozen; in het broodlokaal is Anne vaak te vinden terwijl zij met nieuwe kunstwerken bezig is. “Er hangt hier een leuke sfeer, daar past mijn werk goed bij”. Hier haalt zij soms ook haar inspiratie vandaan: “Ik vind het leuk om kunst te maken over normale dingen in het leven. Als ik bijvoorbeeld hier een gekookt eitje bestel denk ik ‘hey, een ei’ en dan maak ik daar bijvoorbeeld een kunstwerk van.”

De expositie in het broodlokaal is Anne haar eerste eigen expositie.  De achterliggende gedachte voor de gekozen locatie vindt Anne erg belangrijk: “broodbakken is handwerk, net als mijn kunst”. Anne maakt geen kunstwerken die zij vervolgens verkoopt, maar dit wil zij in de toekomst wel gaan doen. Nu probeert ze dat nog vooral te doen via haar eigen sociale-mediakanalen, maar het doel is een eigen webshop.

Wat Anne absoluut niet wil is dat haar kunst in musea komt te hangen terwijl zij zelf nog leeft: “het is toch veel leuker om mijn kunstwerken onverwachts tegen te komen op bijvoorbeeld het station, in plaats van dat het zo saai in een museum hangt.”