In een interview, uitgezonden op dinsdag 17 september door Ongehoord Nederland, beweerde Caroline van der Plas dat er in de 210 jaar geschiedenis van de Troonrede nog nooit zoveel aandacht is geweest voor boeren en vissers als dit jaar.
‘Er is nog nooit zoveel over boeren en vissers gesproken als in deze Troonrede’
Edel Mogende Heeren! Zo begon Koning Willem I de allereerste Troonrede op 2 mei 1814. In de tussentijd is er veel gebeurd, waar onder andere boeren een deel in speelde of de gevolgen van voelden. De grote depressie, De Tweede Wereldoorlog, landbouwrevolutie na de Tweede Wereldoorlog, de boerenprotesten van de jaren 70 en de boerenprotesten van 2019.
Caroline van der Plas partijleider van de Boer Burger Beweging (BBB), beweerde dat er tijdens de afgelopen Troonrede op 17 september 2024 dat er nog nooit zoveel over boeren en vissers is gesproken dan in de afgelopen Troonrede bestaat ‘Er is nog nooit zoveel over boeren en vissers gesproken als in deze Troonrede’, aldus Caroline van der Plas. In de Troonrede die Koning Willem-Alexander voorlas, werd de term ‘boer’ drie keer genoemd, ‘landbouw’ vier keer en ‘vissers’ en ‘visserij’ beide slechts één keer.
Vorige Troonredes
De vraag in welke Troonrede het meest over boeren en vissers is gesproken, is volgens Martijn Schoonvelde, Universitair docent Europese politiek en samenleving aan de Rijksuniversiteit Groningen interessant om te onderzoeken door middel van een kwantitatieve inhoudsanalyse. Schoonvelde is een expert op het gebied van politieke taal en retoriek. Aan de Rijksuniversiteit Groningen bestudeert hij hoe politici specifieke woorden gebruiken om hun doelen te bereiken, en hoe ze taal strategisch inzetten om steun te verwerven voor beleidsvoorstellen. Een manier om dit te doen, is door de Troonredes vanaf 1945 handmatig door te nemen op de termen ‘landbouw’, ‘visserij’, ‘tuinbouw’, en ‘boeren’. Hieronder de resultaten van dit onderzoek.
Ondanks deze analyse heb ik tot op heden (26 september 2024) nog geen reactie van de BBB ontvangen over deze specifieke uitspraak.
Invloed op de Troonrede
De minister-president legt de voorlopige tekst van de Troonrede eind augustus voor aan de ministerraad, waarin ook Mona Keijzer en Femke Wiersma van de BBB in zitten. Na overleg met de koning wordt de Troonrede tijdens de laatste ministerraad voor Prinsjesdag definitief vastgesteld. De aanwezigheid van de BBB in het kabinet kan de aandacht voor de boeren vergroten, aangezien de prioriteiten van de partij mogelijk invloed hebben op de inhoud van de Troonrede.
Conclusie
Uit mijn eigen analyse van de Troonredes blijkt dat de aandacht voor boeren en landbouw in de afgelopen jaren sterk is toegenomen, vooral sinds 2018. Dit sluit aan bij de recente boerenprotesten en de bredere maatschappelijke discussie over het landbouwbeleid. Caroline van der Plas uitspraak dat er ‘nog nooit zoveel over boeren en vissers is gesproken als in deze Troonrede’ lijkt grotendeels te kloppen, gezien de toename van verwijzingen naar deze onderwerpen in de afgelopen jaren. Ook door de invloed van de ministerraad op de troonrede kan je stellen dat je Troonrede van dit jaar mede mogelijk gemaakt is door de BBB waardoor het niet zo gek is dat er veel wordt gesproken over boeren, landbouw en de visserij.
Bronnen
De links naar de gebruikte bronnen zijn terug te vinden in de tekst.
Voor dit artikel werden ook deze mensen gecontacteerd:
Boer Burger Beweging 24 september 2024 geraadpleegd via de mail
Martijn Schoonvelde 24 september 2024 geraadpleegd via de mail
Alle bronnen werden voor het laatst geraadpleegd op 26 september.