Toen begin 2020 de eerste berichten uitkwamen over een mysterieus longvirus in China, kon niemand voorzien welke ongekende gevolgen dit zou hebben. Het mondde uit in de grootste wereldwijde pandemie in een eeuw tijd. Landen gingen in lockdown, de samenleving leerde social distancing en scholen sloten hun deuren. Aanvankelijk leek het tijdelijk, slechts voor een paar weken. Maar al snel werd duidelijk dat de situatie veel langer zou duren. Online lessen werden de nieuwe norm en jongeren zaten voornamelijk thuis. Al in die periode werd gewaarschuwd voor de mogelijke impact op de mentale gezondheid van deze generatie. Nu, nu de maatregelen zijn versoepeld en het leven weer schijnbaar normaal verloopt, worden de ware gevolgen van de coronacrisis pas echt zichtbaar.”
De coronacrisis heeft een onuitwisbare impact gehad op talloze mensen, met name jongeren. In een periode waarin ze juist nieuwe ervaringen zouden moeten opdoen, waren ze gedwongen om binnen te blijven en voelden ze zich beperkt in hun bewegingsvrijheid. Dit bracht ons op de vraag of de coronacrisis ook invloed heeft gehad op het drugsgebruik van jongeren in Utrecht-West. Om hierachter te komen, hebben we een enquête uitgezet waarbij ongeveer 130 jongeren uit Utrecht-West hebben deelgenomen.
In de enquête stelden we in eerste instantie algemene vragen, zoals de leeftijd, woonplaats en geslacht van de deelnemers. Vervolgens richtten we ons op het drugsgebruik en vroegen we aan de respondenten of ze ooit specifieke drugs hadden uitgeprobeerd. Indien dit het geval was, wilden we graag weten hoe vaak ze deze drugs voor de coronacrisis gebruikten en in welke mate ze dit deden na de crisis. Ons onderzoek richtte zich op diverse soorten drugs, waaronder cannabis, tripmiddelen zoals LSD en paddo’s, stimulerende middelen zoals 3-MMC, speed en cocaïne, opiaten, dissociatieve middelen zoals ketamine en lachgas, en alcohol.
Uit onze resultaten blijkt dat tijdens de coronacrisis veel mensen zijn gaan experimenteren met tripmiddelen zoals LSD. Ben, een van de respondenten, deelde zijn ervaring met ons over zijn drugsgebruik. “Ik ben in 2021 begonnen met psychedelische middelen, waarbij paddo’s mijn eerste kennismaking waren. Een goede vriend van mij en ik wilden dit al een tijdje proberen,” vertelt Ben. “We vonden het prettig en zijn daarna verder gegaan met experimenteren. We hebben vervolgens 2-CB (ook een tripmiddel) uitgeprobeerd en uiteindelijk zijn we bij LSD beland.”
Of het gebruik van deze drugs werkelijk te maken heeft met de coronacrisis durft Ben niet met zekerheid te zeggen. “Het zou goed kunnen dat het een rol speelt. Tijdens de weekenden was er weinig te doen en op een gegeven moment was er zelfs een avondklok. In die situatie was het experimenteren met deze middelen een interessante manier om de tijd door te brengen.”
Ben’s verhaal laat zien dat er misschien een verband is tussen de coronacrisis en het gebruik van tripmiddelen. Het is belangrijk om te onthouden dat dit slechts één persoonlijke ervaring is en geen algemene conclusies mogelijk maakt. Toch geeft het inzicht in hoe mensen op verschillende manieren omgingen met de uitdagingen van de pandemie.
Het beeld dat Ben beschrijft komt overeen met wat we in de enquête hebben waargenomen. Van de respondenten die de enquête hebben ingevuld, gaf 46 van hen aan ooit psychedelische middelen te hebben gebruikt. Van deze groep gaf 22 respondenten aan dat ze vóór de coronacrisis nooit dit soort middelen hadden aangeraakt, wat neerkomt op ongeveer 48%. De overige respondenten gaven aan dat ze het wel eens hadden geprobeerd (38%), een klein aantal van 6 respondenten (13%) gaf aan dat ze deze middelen jaarlijks gebruikten. Een enkeling gebruikte ze maandelijks. Deze gegevens laten zien dat er een duidelijke groep is die tijdens de coronacrisis begonnen is met experimenteren met psychedelische middelen, zoals Ben beschreef.
Na de coronacrisis hebben we een opmerkelijke verandering opgemerkt. Van de mensen die de enquête hebben ingevuld, gaf 20% aan dat ze sinds de coronacrisis geen psychedelische middelen meer gebruiken. De overige mensen gebruiken ze nog steeds, waarvan 74% aangaf dat ze het jaarlijks gebruiken en ongeveer 7% maandelijks. Het valt op dat een grote groep mensen sinds de coronacrisis psychedelische middelen heeft gebruikt, maar er zijn maar weinig mensen die het vaker dan eens per maand gebruiken. Hoe kan dit?
Dit heeft te maken met de eigenschappen van psychedelische middelen. In tegenstelling tot verslavende drugs die werken op het beloningssysteem van de hersenen, werken psychedelische middelen voornamelijk op de stof serotonine, waardoor ze de gebruiker een intensere en andere ervaring van de realiteit kunnen geven. Dit kan bijvoorbeeld gepaard gaan met visuele hallucinaties, verhoogde empathie en spirituele inzichten. Echter, omdat deze ervaringen niet direct een gevoel van euforie of beloning teweegbrengen, zijn ze niet verslavend. Bovendien ontwikkelt het lichaam snel tolerantie voor psychedelische middelen, waardoor je na gebruik minstens twee weken moet wachten om hetzelfde effect te ervaren met dezelfde hoeveelheid.
Ben kan dit bevestigen: “Het is soms leuk om het met goede vrienden te doen, we hebben de beste gesprekken en het brengt ons dichter bij elkaar. Maar ik vind het te intens om dagelijks of zelfs wekelijks te gebruiken.”
Het lijkt er dus op dat hoewel meer mensen psychedelische drugs hebben geprobeerd als gevolg van de coronacrisis, dit niet direct schadelijke gevolgen heeft gehad. De meeste mensen hebben het een aantal keer gedaan en vinden dat ook prima.
