Voor Sara begon alles met een simpel appje. Toen ze nog in Groningen woonde, belden zij en haar vriendinnen elkaar altijd even om te laten weten dat ze veilig thuis waren. Na jaren in de stad te hebben gewoond, woont ze nu weer buiten de stad, en ineens vroegen haar vriendinnen weer: ‘App je even als je er bent?’ Voor veel vrouwen klinkt dat vanzelfsprekend, maar het legt meteen iets bloot. ‘De wereld is door onze ogen zó anders, zóveel grimmiger. Mannen hebben geen idee,’ legt Sara uit. Ook haar eigen partner kijkt nu anders om zich heen: ‘Hij merkt pas op hoe vervelend het kan zijn als je op een donker fietspad een man tegenkomt. Voor mij en veel andere vrouwen en meiden is die alertheid dagelijks.’ 

Vervolgens besprak Sara dit idee met verschillende afdelingen van KRO-NCRV. ‘Ik merkte tijdens de vergadering dat de mannen niet zo goed wisten wat ze ermee moesten, ze vroegen zich af of dit wel voor zoveel mensen speelt, maar de vrouwen gingen er gelijk in mee.’ Volgens Sara was er juist veel herkenning vanuit de vrouwen. ‘Nadat ik dit idee bij de NPO gepitcht had, is er gelijk een team mee aan de slag gegaan. Ik heb het format bedacht, maar een team van betrokken fulltime makers hebben het uitgewerkt.’ 

Die herkenning van vrouwen over onveiligheid leidde tot de ontwikkeling van de Pointer-kaart. Hierop kunnen vrouwen invullen welke plekken onveilig zijn. ‘Binnen een paar weken werd de kaart duizenden keren ingevuld,’ vertelt Sara. ‘De belangrijkste bevindingen worden vandaag gedeeld in een speciale YouTube-aflevering van Pointer, waarin gemeenten worden geconfronteerd met de locaties waar vrouwen zich het meest onveilig voelen.’ 

‘Wat is onveiligheid dan?’ 

Ook in haar lessen merkt Sara dat het onderwerp leeft. Maar ze merkt ook duidelijk het verschil tussen de ervaring van jongens en meiden over onveiligheid. ‘Als ik dit in de klas bespreek, barst er meteen discussie los. De jongens vroegen eerst: wat is onveiligheid dan? En pas later beseften ze hoe anders meiden de wereld bekijken.’ Voor haar bevestigde dit dat de serie niet alleen relevant, maar ook noodzakelijk is om anderen in te laten zien hoe vrouwen onveiligheid ervaren. 

De documentaireserie laat vrouwen en nabestaanden aan het woord die direct zijn geraakt door ernstige geweldsdelicten. Het gaat ook over de constante spanning die veel vrouwen voelen wanneer ze ’s avonds alleen naar huis gaan. ‘Elke generatie heeft wel een zaak, denk aan Anne Faber, de Utrechtse serieverkrachter. In mijn jeugd was het de moord op Marianne Vaatstra,’ legt Sara uit. ‘Dit zijn verhalen waar je het liefst niet naar luistert, van wegkijkt, maar precies daarom is het zo belangrijk.’ 

Bewustwording als doel 

Sara hoopt met het hele project vooral meer bewustwording te creëren: dat vrouwen de openbare ruimte fundamenteel anders ervaren dan mannen, en dat dit verschil niet normaal zou moeten zijn. ‘Het is ook belangrijk dat de gemeenten de Pointer-kaart actief gebruiken om onveilige plekken daadwerkelijk aan te pakken, zodat de meldingen niet alleen geregistreerd, maar ook serieus genomen worden,’ vertelt ze.   

En tot slot misschien wel het belangrijkste: ze wil dat mannen zich bewuster worden van hun rol in deze ongelijkheid, dat zij elkaar aanspreken op denigrerende grappen of opmerkingen en kritisch kijken naar hun eigen aannames over vrouwen. Volgens Sara begint verandering namelijk niet alleen bij beleid, maar net zo goed bij gedrag, taal en kleine dagelijkse keuzes. 

Trots, maar met een dubbel gevoel 

Dat deze multimediale productie online komt, geeft Sara zowel een trots als een pijnlijk gevoel. ‘Ik ben trots op het team en op de vrouwen die zo moedig waren om hun verhaal te delen, maar toch blijft het verdrietig dat deze serie nog steeds nodig is. Juist daarom moeten we dit journalistieke werk blijven doen.’ Voor de toekomst wordt er op dit moment alweer gewerkt aan een volgend project over dit thema, maar dat is nog druk in ontwikkeling. 

‘App Me Als Je Thuis Bent’ staat vanaf 27 november op NPO Start. Ook de nieuwe Pointer-kaart, podcast en YouTube-aflevering zijn vanaf deze week te zien. Check onderstaande links voor;  

De NPO serie: https://npo.nl/start/serie/app-me-als-je-thuis-bent/afleveringen 

De Pointer kaart: https://appmekaart.kro-ncrv.nl/ 

De Youtube video: https://kro-ncrv.nl/appme/youtube