AMERSFOORT CENTRUM- Kunstenaar Cornelis Bos werkt sinds vijf februari 2025 aan het project ‘Stilte Licht’. Bos werd geïnspireerd door wandelend licht om zich heen. Hij fotografeert een jaar lang elk uur van elke dag drie foto’s, in drie verschillende lichtstanden, van het licht dat door drie ramen op het koor schijnt in de Sint-Joriskerk. Vorige week, van één tot en met drie oktober, was de verlengende expositie ‘Stilte Klank’. Samen met een koor, dichters, sprekers en licht- en geluidsinstallaties exposeerde Bos de gemaakte foto’s van het afgelopen halve jaar.

Cornelis Bos is vormgever en kunstenaar. Bos woont sinds 2011 in Amersfoort, waar hij gefascineerd raakte door de architectuur van de binnenstad. Hij richt zich vooral op grafische vormgeving, zoals drukwerk. In dit interview heeft Cornelis Bos het over wat licht en stilte voor hem betekenen en wat heeft geleid naar de projecten Stilte Licht en Stilte Klank.

 Waar komt de inspiratie van licht vandaan?

Als zo’n lichtvlek voor mijn voeten valt is dat voor mij een vorm van schoonheid. Dat er zo’n plek ontstaat op de muur bijvoorbeeld. Dat is het beginpunt van inspiratie voor het maken van beelden. Dat moment wil ik vangen. Het koor is één van de plekken waar het licht heel mooi valt. Hoe groter het raam, hoe meer licht. Er zit ook een hele grote ruimte achter, dat is dus nog spectaculairder.

Is dat de reden waarom je voor de Sint-Joriskerk hebt gekozen?

Ik kom eigenlijk zelf al een tijd in deze kerk. Hier heb ik de diversiteit van het licht door de jaren heen al gezien. Het viel mij op dat vooral in het koor het licht altijd anders is. Het licht gaat mooi kaatsen tussen de muren. Het is elke keer net weer een andere tint of andere schakering. Dat vond ik tof om te vangen. In combinatie met een project dat ik had gezien, kwam ik op het idee om een vaste camera neer te zetten die elk uur voor een jaar lang een foto maakt. Dat zijn 8760 foto’s in totaal.

Wat betekent het woord ‘stilte’ voor jou?

Wat mij raakt, is dat het licht in het koor altijd een andere sfeer oproept. Het is nog wel verbonden aan de plek, waar het heel stil is. Er zijn op woensdagavonden meditaties van een half uur. Dan zit je met een stuk of twintig mensen in een kringetje in stilte. Dan is het bijzonder dat het in zo’n gebouw midden in een drukke stad, eigenlijk best wel stil is. Je hoort in de ochtend weleens een vrachtwagen laden en lossen, maar het komt allemaal gedempt binnen. Het is een wonderlijke klankkast. Toen dacht ik: een lichtinval geeft ook een soort verstilling.

Is verstilling voor jou stilstaan in het moment?

Dat vind ik inderdaad het fijne aan stil zijn. Ik ben juist best hectisch. Ik heb een druk gezin met vier kinderen en verschillende taken. Ik merk in een dergelijk moment dat bewust stil zijn in een kerk heel fijn is. In combinatie met dat geluid dat gedempt binnenkomt. Het geeft mij een moment dat alles indaalt en dat alle ruis en kleine to-do dingetjes, waar je zo druk mee bezig kan zijn, even wegvallen.

Was die verstilling de inspiratie voor ‘Stilte Klank’?

Ja, ik wilde tussen de zang, de licht- en geluidinstallatie en de projectie van de foto’s het bewust stil laten vallen. Door veel drukte te creëren door middel van geluid is de stilte daarna van extra waarde. Zeker als een mooi lied klinkt, dat een bepaald gevoel oproept, dan krijgt dat de ruimte en de stilte om dat extra te laten doorvoelen. Op zo’n avond is dat heel bewust, maar ik denk dat we dat ook in ons leven moeten hebben. Dat je actief bent, maar ook rust toelaat.

Wil je vaker dit soort avonden organiseren?

Ik vind het leuk om iets fysieks te maken. Daarom was het fijn om deze avonden te organiseren, dan is er letterlijk iets aanwezig. Een projectie is tof, maar het mag ook tastbaarder met een verschillend medium dat ook licht geeft. Wat mij bijvoorbeeld gaaf lijkt, is om een stuk doek te belichten, om die lichtgevoelig te maken en de foto’s daarop projecteert. Vervolgens zou je het doek ergens overheen kunnen leggen of dragen. Dan zou je het licht kunnen dragen. Dan wordt het allemaal nog fysieker. Ik hoop dat in de toekomst te kunnen regelen.

 

Nic van Tricht, beheerder van de Sint-Joris kerk in Amersfoort over de verschillende evenementen die in de kerk plaats vinden.