Projectleider Bert Kuijer over de organisatie van de verkiezingen in Amersfoort en het betrekken van jongeren bij de politiek

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van dit jaar heeft de gemeente Amersfoort een flinke uitdaging: in recordtijd moet alles worden georganiseerd. Projectleider Bert Kuijer vertelt over de hectiek achter de schermen, de betrokkenheid van jongeren en het belang van toegankelijke verkiezingen.

Hoewel het verkiezingsproces in grote lijnen hetzelfde blijft, verliep de voorbereiding dit jaar een stuk sneller dan normaal. “Normaal gesproken hebben we ongeveer een jaar de tijd om een verkiezing te organiseren,” legt Kuijer uit. “Deze keer hadden we maar drie maanden, omdat het om een tussentijdse verkiezing ging die vrij laat werd aangekondigd. Dat betekent dat alles in een stroomversnelling moest.”

Een van de grootste uitdagingen was het vinden van geschikte stembureaus. Door de korte voorbereidingstijd waren veel sportzalen, buurthuizen en scholen al bezet. “Omdat de verkiezingen onverwachts waren uitgeroepen, moesten we juist midden in de zomervakantie op zoek naar geschikte locaties, terwijl veel scholen en sportzalen toen gesloten waren of al bezet,” zegt Kuijer. “Gelukkig hebben we met wat creativiteit alternatieven gevonden. En bovendien Amersfoort groeit, we hebben nu 110 locaties, tien meer dan bij de vorige verkiezingen.’’

Nieuwe gezichten en vertrouwde gezichten

Ook het vinden van voldoende personeel is ieder keer weer een uitdaging, al viel dat deze keer mee. “Toen het kabinet viel, kregen we direct telefoontjes van mensen die zeiden: ‘Bel me als er verkiezingen zijn, ik wil weer helpen!’ Dat was mooi om te zien,” vertelt Kuijer vrolijk. Toch brengt de laatste week altijd spanning met zich mee. “Er zijn altijd wat afmeldingen door ziekte of persoonlijke omstandigheden. Dan moeten we snel schakelen, mensen bijscholen en gaten vullen. Dat hoort erbij.”

Jongeren en politiek bewustzijn

Een terugkerend thema is de lage opkomst onder jongeren. Kuijer ziet dat ook in Amersfoort. “We weten niet precies wie komt stemmen, maar het algemene beeld is dat jongeren tussen de 18 en 25 minder vaak hun stem uitbrengen,” zegt hij. “Dat is niet per se desinteresse. Veel jongeren zijn juist nieuwsgierig en betrokken, maar ze zitten in een levensfase waarin andere dingen belangrijker zijn. Studeren, werken, het leven ontdekken — politiek komt vaak iets later.”

Om jongeren meer te betrekken, organiseert de gemeente verschillende initiatieven. Zo is er een jeugdburgemeester en een jongerenraad, en wordt er samengewerkt met scholen. “Bij de komende gemeenteraadsverkiezingen richten we een stembureau in op het ROC in Amersfoort, dat door studenten zelf wordt bemand,” vertelt Kuijer. “Ook denken we na over debatten, projecten met de Hogeschool en zelfs over het betrekken van middelbare scholieren bij het tellen van stemmen. Dat soort ervaringen maakt politiek tastbaar.”

Van landelijke tot lokale politiek

Volgens Kuijer hebben jongeren vaak een sterker beeld bij landelijke thema’s dan bij lokale. “Landelijk gaat het over onderwerpen als woningnood of studiefinanciering — dat leeft enorm,” zegt hij. “Maar juist de gemeenteraad beslist over zaken die jongeren dagelijks raken: sportvoorzieningen, cultuur, evenementen, woningbouw, de inrichting van de stad. Die link proberen we meer zichtbaar te maken.”