AMERSFOORT – Het aantal asielzoekerscentra in Nederland is de afgelopen jaren explosief gestegen. Die groei is ook merkbaar in Amersfoort, waar de discussie over asielopvang steeds feller wordt. Uit cijfers van het Nederlands Jeugdinstituut blijkt dat het aantal opvanglocaties onder het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) tussen 2017 en 2025 bijna vervijfvoudigd is: van 67 locaties in 2017 naar 318 in 2025. Ook het aantal bewoners in de opvang is fors gegroeid. In 2017 verbleven er in Nederland 21.449 mensen in een asielzoekerscentrum. Dat aantal is opgelopen naar 72.823 in 2025.
Deze landelijke ontwikkelingen zijn Amersfoort allesbehalve ontgaan. De stad huisvest namelijk al langere tijd een opvangcentrum aan de Barchman Wuytierslaan en wordt door de groeiende druk ook steeds vaker gevraagd extra asielzoekers op te vangen. Dat leidt onder bewoners tot grote zorgen over veiligheid en de snelheid waarmee de stad verandert.
Volgens Paul Driest, expert op het gebied van asielopvang, is die spanning bijna onvermijdelijk.
“Bij het COA zeggen ze wel eens: mensen zijn boos wanneer asielzoekers hun stad binnenkomen, maar vervolgens ook boos wanneer ze weer vertrekken,” zegt Driest. “In het begin zie je vaak weerstand, maar als mensen elkaar leren kennen, verandert dat. Nabijheid zorgt voor verbinding. Bewoners ontdekken dat het ook maar gewoon mensen zijn zoals zij, met misschien wel dezelfde muzieksmaak en gedeelde gewoontes, ambities en gevoelens.”
Driest wijst erop dat veel aannames over AZC-bewoners niet kloppen. “Het beeld dat het enkel alleenstaande Arabische mannen zijn, is bijvoorbeeld onjuist. Het is namelijk een ongelofelijk diverse groep, met vrouwen, kinderen en jongeren uit allerlei landen.” Ook zouden asielzoekers volgens Driest vaker werken dan mensen denken. “In sommige opvangcentra heeft tientallen procenten van de AZC-bewoners betaald werk.’
Toch blijft draagvlak een enorme uitdaging. “Mensen die kritisch zijn, zijn niet per definitie racistisch,” zegt Driest. “Ze zijn bang. En dat mag! Je moet die angst serieus nemen en in gesprek gaan met elkaar, anders kom je niet dichter tot elkaar.”
Met het toenemende aantal opvanglocaties en bewoners lijkt ook voor Amersfoort de impact van asielopvang de komende jaren alleen maar groter te worden.
