RANDENBROEK – Wereldlichtjesdag vindt aanstaande zondag (14 december) voor de vijfde keer plaats in het Elisabeth Groen Park. Lisette de Lange is samen met het organisatieteam druk bezig met de voorbereidingen voor deze bijzondere avond. ‘Iedereen is hier welkom, ongeacht geloof of achtergrond. Mede om die reden hebben wij ook voor het stadspark Elisabeth Groen gekozen en niet voor een kerk’, licht ze toe.

Wat Wereldlichtjesdag in het stadspark zo bijzonder maakt, is dat de natuur in het park ingezet wordt om troost te bieden en mensen samen te brengen. De Lange legt uit: ‘Waar de voormalige kinderafdeling van het Sint Elisabeth-ziekenhuis stond, staat nu de Wereldlichtjesdag boom. Op deze plek zijn heel veel ouders verblijd met de geboorte van hun kindje, maar er was ook heel veel verdriet wanneer een kindje overleed.’ De boom symboliseert het verlies van alle overleden kinderen.

Het herinneren heeft hier een unieke vorm gekregen. Mensen brengen steentjes mee met de namen van hun kinderen. ‘Hoe mooi is het dat die steentjes zich verspreiden door het park, opgepakt door kinderen om ermee te spelen’, zegt ze.

Herkenning, maar toch onzichtbaar

De avond speelt zich bewust buiten af in het donker. Op deze manier zijn de bezoekers anoniem naast hun lotgenoten. De Lange vertelt: ‘In het donker zie je elkaar niet echt bewust, je bent met je eigen gemis. Maar je weet, en voelt, dat iedereen om dezelfde reden hier is. Je herkent elkaars pijn.’ Niemand hoeft zijn verhaal te vertellen. Je aanwezigheid is al voldoende.

Van taboe naar erkenning

De Lange wijst erop: ‘Vroeger was het vaak zo: stel dat je een miskraam kreeg in het ziekenhuis, dan kreeg je je kindje helemaal niet te zien.’ Vroeger ontbrak de connectie en het besef van het verlies gewoonweg, terwijl die er natuurlijk ook was. Ze vervolgt: ‘Als mensen een kindje verloren, dan moest je er maar dwars doorheen en door met je leven’, ‘dat is nu ondenkbaar.’ Heel langzaam zie je op deze dag ook oudere generaties. Ze eindigt met: ‘Mensen die destijds hun kind verloren, komen ook. Nu zijn ze wel bijna zo’n zestig, zeventig of tachtig jaar oud. Nu komen ze pas toe aan rouwen.’

De weg naar het hart

Zodra de bezoekers aankomen bij het stadspark, krijgen ze een hartje met een lint waaraan vergeet-me-niet zaadjes zijn bevestigd. De Lange vertelt: ‘Ze schrijven de naam van hun kind op het hartje en lopen gezamenlijk de route richting de Wereldlichtjesdag boom. Deze boom is specifiek voor Wereldlichtjesdag geplaatst en wordt elk jaar groter en sterker.’ Daarna hangen de bezoekers hun hartje in de boom. Ze voegt toe: ‘Door de hartjes in de boom te hangen worden ze in de weken erna meegedragen door de wind naar verschillende plekken in het park, waar ze uiteindelijk tot bloei kunnen komen.’ Het is een bijzondere manier van herdenken.

Vanaf de boom loopt de route door naar de heuvel waar de voormalige operatiekamer van het Sint Elisabeth-ziekenhuis was. Om 19.00 uur, dient Esther Kruiters zang als het signaal om de Wereldlichtjesdag kaars aan te steken. ‘Dit gebeurt over de hele wereld op precies 19.00 uur ‘s avonds’, zegt ze. Door die verschillende tijdzones, zorgt dit voor een wereldwijde kettingreactie van licht. Ze vult aan: ‘Dit is voor alle kinderen die overleden zijn. Het maakt niet uit op welke plek, we trekken het breed om stil te staan bij ieder kind, ook van ouders die dit op dit moment niet kunnen.’

Daarna lopen de bezoekers door naar een groot verlicht hart, waar ze de meegebrachte steentjes neerleggen met een bepaalde intentie of gedachte. Wat dat precies is, is voor iedereen anders.

Vervolgens loopt de groep naar een grote ster, waar alle namen worden genoemd van de kinderen; zowel van de aanwezige als afwezige ouders. Ze legt uit: ‘Sommigen kunnen er niet bij zijn omdat het te veel pijn doet of omdat ze ziek zijn.’

De route eindigt bij een grote vuurplaats waar een verhaal wordt voorgelezen. Ze vult aan: ‘Dit is geen gewoon verhaal, maar één van hoop en troost die mensen grip kan geven.’

Rouwen is bewegen

Beweging is altijd beter dan stilstaan. De Lange schetst: ‘Als je bijvoorbeeld naar een afscheid van iemand gaat, dan worden er vaak alleen dingen over iemand verteld. Wat je ook kunt doen is mensen iets laten doen, in beweging laten komen.’

‘Rouw verwerk je niet, je verweeft het met de leidraden van je leven. Dit wordt ook op een symbolische manier uitgebeeld. We hebben een heel groot weefgetouw in het Stadspark staan.’ Eén ding is echter zeker: je draagt je kind altijd met je mee, waar je ook gaat.

 

Iedereen die zich verbonden voelt is welkom op Wereldlichtjesdag, zondag om 18.15 uur beginnen de “lichtdragers” in park Elisabeth Groen. Om 19.00 uur wordt de kaars aangestoken, een moment waarop we denken aan alle kinderen die er niet meer zijn, waar dan ook ter wereld.