AMERSFOORT – Steeds meer ouderen voelen zich eenzaam. De Nationale Ouderendag (3 oktober) roept mensen op actief verbinding te zoeken en ouderen zich minder alleen te laten voelen. Ingrid Schrijner (65) doet dierondersteunde interventies samen met haar trouwe viervoeter Blizz (9). Toen haar moeder op een gesloten alzheimerafdeling terecht kwam, ging Schrijner regelmatig met haar hond op bezoek. Ze merkte dat die bezoeken niet alleen haar moeder, maar ook andere bewoners zichtbaar goed deden. Ze besluit een opleiding te volgen om hier iets mee te doen. Samen met Blizz brengt zij plezier bij ouderen, geeft ze gespreksstof en brengt ze in beweging.
Het begin
Op tafel staat een dampende mok thee. De huiskamer en keuken zijn gevuld met groene kamerplantjes. Zittend aan tafel begint Schrijner te vertellen. Ze is een ambitieuze vrouw. Ze runt een administratiekantoor, en ze doet samen met haar hond Blizz interventies. ‘Ik ben een paar jaar geleden begonnen met mijn hond te werken. Dat is voortgekomen uit het gegeven dat ik mijn moeder met Alzheimer, die op een gesloten afdeling van een verzorgingshuis zat, bezocht’, vertelt Schrijner. ‘Ik merkte hoeveel dat bij sommige bewoners deed. Want mensen die Alzheimer hebben gaan heel ver terug in het verleden’, zegt ze bedenkelijk. ‘Met name bewoners die vroeger een hond hebben gehad, reageerden zo ontzettend enthousiast.’ Een glimlach verschijnt wanneer ze dit vertelt. ‘Ze begonnen tegen Blizz te praten, wilden hem aaien’. De hond kijkt op wanneer hij zijn naam hoort en komt kwispelend aanlopen. ‘En gezien het formaat van mijn hond, kan hij makkelijk op schoot genomen worden’, legt Schrijner verder uit terwijl de hondjes een snoepje krijgen.
Opleiding
Blizz blijkt al snel een fantastische kandidaat te zijn voor dit werk. Terwijl de hond lekker op een bal zit te knagen, vertelt Schrijner het proces met trots. ‘Blizz wil graag op schoot, en hij wil ook heel erg graag geaaid worden. Dat had de eigenaar van de opleiding al na vier lessen gezien.’ Ze kijkt naar de hond. ‘Toen bleek er ook nog eens plek te zijn om mij al meteen aan het werk te zetten, terwijl ik nog niet eens het eerste level had afgerond van de opleiding. Ze waren enorm enthousiast’, glundert Schrijner. Ze hadden volgens haar nog nooit een hond gezien die zo graag geaaid wordt. Om echt aan de slag te kunnen, moesten ze nog wel de Personality Assessment of Domestic Animals-test (PADA-test) doen. ‘Dat is een test die in Europa verplicht wordt gesteld als je met honden werkt. Daar moet je voor slagen, anders mag je niet werken met die hond’, merkt ze streng op.
Schrijner denkt terug aan alle situaties die ze hebben moeten oefenen, terwijl ze een slok van haar thee neemt. Om te kijken of je veilig met de hond kan werken, maar ook of het dier het prettig vindt, worden er allerlei situaties tijdens zo’n test geoefend: ‘Je wordt in een donkere ruimte gezet, er wordt iemand die in een rolstoel zit tegemoet gereden. Iemand verkleedt zich als een spook, er wordt getest hoe een hond bij een dierenarts reageert, enzovoort. Dan wordt er gekeken, hoe gaat de hond daarmee om?’ legt ze uit. ‘Ook als er een andere hond langs loopt of tegemoet komt. Hoe reageert jouw hond daar dan op? En slaat hij aan? Dan is dat helemaal niet erg, als hij zich maar weer snel herstelt, dan is het prima.’ Ondertussen komt Elin, het jongere hondje in huis, wat knuffels incasseren. Zij zal waarschijnlijk volgend jaar beginnen met de opleiding. Schrijner gaat door met vertellen terwijl Elin aangehaald wordt. “Maar als de hond in een negatieve spiraal blijft zitten, dan heb je een probleem.’ Gelukkig was dat bij Blizz allesbehalve het geval. ‘Er waren die dag vijf honden die de PADA-test moesten afleggen. Drie daarvan hebben het niet gehaald. Wij waren één van de twee die het wel hebben gehaald.’ De trots straalt ervan af. Een bijzonder moment voor Blizz en Ingrid Schrijner.
Het effect
Een grote reiskoffer komt tevoorschijn, gevuld met spullen van Blizz. Er verschijnt een kleedje, het witte hondje weet direct wat hij moet doen en gaat erop liggen. Elin doet gezellig mee, heeft nog geen idee wat het inhoudt, maar geniet van de interactie en aandacht. Duidelijk een beginnende ster voor dit vak. Terwijl er nog allerlei voorwerpen uit de koffer komen, vertelt Schrijner over een gebeurtenis in het verzorgingshuis. ‘Ik heb ook een keer een situatie in een verzorgingshuis meegemaakt die mij erg is bijgebleven. Ik werd er door verzorgers met nadruk op gewezen, dat ik een bepaalde kamer niet binnen mocht gaan. “Daar zit een mevrouw, die wil absoluut alleen blijven”, vertelden ze mij.’
Een lach begint zich al te vormen op het gezicht van Schrijner. ‘Ik moest door de gang lopen waar die kamer was om bij een andere kamer te komen. Op de terugweg stond de kamerdeur van die mevrouw open’, vertelt ze terwijl een snuffelkleed uit de koffer verschijnt. De hondjes kijken aandachtig terwijl Schrijner de brokjes in het kleed verstopt. ‘Ze was nieuwsgierig aan het kijken, waarop Blizz automatisch al naar binnen liep.’ Schrijner begint nog enthousiaster te vertellen. De hondjes hebben inmiddels alle snoepjes gevonden en kijken met grote ogen verwachtingsvol naar meer. ‘Mijn hond liep op de mevrouw af, zij had open schoenen aan. Blizz begon te snuffelen aan haar voet. Eerst keek die mevrouw er alleen naar. Maar toen begon ze toch zowaar tegen mijn hond te praten!’ Ondertussen komt er een groene krokodillen-xylofoon tevoorschijn uit de koffer. Met een snoepje begint Blizz met zijn pootjes op de krokodil te krabbelen en bespeelt het instrument. “Nadat ze met de hond had gepraat, begon ze tegen mij te praten. Die mensen wisten niet wat ze zagen!’ glundert Schrijner. ‘Zij hadden gezien dat ik daar naar binnen was gelopen, dus zijn ze in de deuropening gaan staan om te kijken wat er gebeurde. Ze hadden mij natuurlijk juist gezegd dat ik daar niet naar binnen mocht. Toen werden er gelijk andere verzorgers bij gehaald van die afdeling, van “moet je nou eens even komen kijken.” Dus dat was natuurlijk een waanzinnig resultaat. Dat was echt geweldig’, zegt Schrijner tevreden.
Ouderen hebben dit soort interacties en aandacht nodig en verdienen het ook. Eenzaamheid onder ouderen neemt alleen maar toe. Volgens het Nationaal Ouderenfonds voelen één op de vijf ouderen zich sterk eenzaam. Daar moet verandering in komen. Momenteel heeft Schrijner het werk even stilgelegd. Haar administratiekantoor eist te veel aandacht op. Echter is ze van plan eind volgend jaar met pensioen te gaan. Dan hoopt ze te beginnen met het trainen van Elin, om nog vele mensen te helpen en plezier te brengen, jong én oud.