Verslag doen van de aardbeving in Marokko: ‘Er is geen moment geweest dat ik mij niet welkom voelde met mijn camera’
Bas Scharwachter was voor NU.nl in Marokko om verslag te doen van de aardbeving die daar heeft plaatsgevonden. Bij deze ramp kwamen er duizenden mensen om het leven. Hoe is het voor de oud SvJ’er om van zo’n heftige gebeurtenis verslag te doen, zo kort nadat het land een ramp heeft meegemaakt?
Bas aan het filmen in Marokko voor NU.nl | Eigen foto
Het was voor het eerste dat NU.nl verslag deed op locatie van zo’n ramp. ‘Het idee van naar een rampgebied gaan en daarvan verslag te doen ontstond eigenlijk al tijdens de aardbeving in Turkije eerder dit jaar. Wij doen dat namelijk nooit als NU.nl. We hebben dat toen niet gedaan, maar daar hadden we achteraf wel spijt van. Daarom wisten wij eigenlijk nu wel meteen dat wij er heen moesten gaan,’ vertelt Bas.
In Marokko zelf
Bas vloog samen met zijn collega Matthijs le Loux naar Marrakesh, de hoofdstad van Marokko. ‘We zijn maandagavond, vier dagen na aardbeving, geland. Die avond zijn we toen gelijk op pad gegaan. Vrij snel merkte je dat er in Marrakesh niet super veel schade was. Er waren een paar huizen ingestort. In totaal zijn we twee uur lang rond gaan lopen in de oude stad op zoek naar een verhaal.’
Dat verhaal kwamen ze uiteindelijk tegen. ‘We kwamen ineens bij een heel groot vluchtelingenkamp terecht waar honderden mensen op straat of in tentjes aan het slapen waren, omdat zij geen huis meer hadden. Toen wij uitstapten en de mensen ons zagen met de camera vlogen ze meteen op ons af. Ze waren heel blij dat er iemand was waarbij zij hun verhaal konden vertellen. We zijn door een jongen rondgeleid over dat kamp. Dat was heel interessant om te zien,’ vertelt Bas.
Met een chauffeur zijn Bas en Matthijs in de week dat zij er waren ook het binnenland van Marokko ingetrokken. ‘Toen wij door het gebergte van Marokko reden zag je pas eigenlijk echt de schade die de aardbeving heeft aangericht. Overal op de weg stonden graafmachines en langs de wegen zag je ingestorte huizen.’ Uiteindelijk kwamen ze bij het dorpje Talat N’Yaaqoub terecht. ‘Van het hele dorp was niks meer over. Bijna alle huizen waren ingestort en de huizen die er nog stonden waren onbewoonbaar. Toen zag je voor het eerst echt de impact van de ramp,’ vertelt Bas.
Taalbarrière
Voor reportages en verhalen moet je in contact komen met de bewoners. Maar hoe doe je dat als je de taal niet spreekt?. Dat is wel lastig vertelt Bas: ‘Wij spraken niet zo goed Frans en ook geen Arabisch. Onze chauffeur sprak wel Arabisch, maar bijvoorbeeld in de bergdorpjes spreken ze Berbers. Dat verstond hij vaak ook niet. Je hebt natuurlijk wel mensen die daar Engels spreken, maar ook niet overal. We hadden denk ik wel veel mooiere reportages kunnen maken als we goed Frans of Arabisch hadden gesproken.’
Op de locatie zelf moet je gewoon opzoek naar iemand die Engels of een andere Europese taal spreekt is de tip van Bas. ‘Op een gegeven moment kwamen we in een dorpje en daar was een Duitse student aan het werk. Zij liep stage in Marrakesh en was gaan helpen in het rampgebied. Ik kan gelukkig wel een beetje Duits en zij kon een beetje Engels. Zij heeft ons uiteindelijk wat dingen uitgelegd en laten zien. Je moet gewoon op zoek naar de mensen die Engels spreken in zo’n gebied.’
De emotionele kant
Als je gaat filmen in een rampgebied is het maar te hopen dat mensen ook wel willen dat je filmt. ‘Het voelde af en toe wel dubbel om mensen die gewond waren te filmen of huizen in puin vast te leggen. Ik merkte alleen wel snel dat de mensen uit Marokko wilden laten zien hoe heftig het allemaal was. Er is geen moment geweest dat ik mij niet welkom voelde met mijn camera,’ vertelt Bas.
Bas dacht van tevoren dat hij het heftiger zou vinden om in Marokko rond te lopen. “Je moet het gevoel ook wel een klein beetje uitschakelen. Persoonlijk leed vond ik af en toe wel lastig om te zien. We zijn ook in het stadje Douzrou geweest. Dat ligt bij het epicentrum van de aardbeving en was helemaal weggevaagd. In dat stadje hing echt nog de geur van dode dieren en overleden. Dat vond ik wel heel heftig.’ Twijfelen om naar Marokko te gaan heeft Bas nooit gedaan. ‘Nee eigenlijk niet. We wilden dit als NU.nl altijd al een keer doen en journalistiek gezien was het mega interessant, omdat je heel veel leert als je snel verslag moet doen op een plek waar net een ramp heeft plaatsgevonden.’
